ÖSYM de sınavdan geçiyor

Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM), Kamu Personel Seçme Sınavı’ndan Yabancı Dil Seviye Tespit Sınavı’na kadar yılda 50’ye yakın sınav düzenliyor.  Bu sınavların çoğunda hatalı sorular yer alsa da her yıl milyonlarca öğrencinin girdiği üniversite sınavlarındaki hatalar daha çok dikkat çekiyor. Son 10 yılda yapılan üniversite sınavları incelendiğinde ÖSYM’nin toplam 17 soruyu iptal ettiği görülüyor.

ÖSYM, 2020 Sınav Takvimi’ni sitesinde yayınladı. Yükseköğretim Kurumları Sınavı’nın (YKS) birinci oturumu Temel Yeterlilik Testi (TYT) 20 Haziran’da, ikinci oturum olan Alan Yeterlilik Testleri (AYT) ile üçüncü oturum Yabancı Dil Testi (YDT) 21 Haziran’da düzenlenecek. Sınavlara başvurular, 6 Şubat-3 Mart tarihleri arasında yapılabilecek. ÖSYM’nin geçmiş yıllardaki eleştirileri dikkate alarak sınav sorularını bu yıl doğru hazırlaması bekleniyor. Son 10 yılda ÖSYM’nin iptal ettiği sorular şöyle:

Şifre skandalı yaşandı

- 2010: Üniversiteye girişte birincisi Yükseköğretime Geçiş Sınavı (YGS) ve ikincisi beş ayrı oturumdan oluşan Lisans Yerleştirme Sınavı (LGS) olmak üzere iki basamaklı sınav düzenleniyordu. 2010’da YGS Temel Matematik Testi’ndeki 20. sorunun çift cevaplı olduğu yönündeki eleştiriler üzerine ÖSYM’den uzmanlar, inceleme yaparak, bu soruyu iptal etti.

- 2011: ÖSYM, 2011’de düzenlediği üniversiteye giriş sınavlarında şifre skandalıyla gündeme geldi. YGS’de 20’den fazla sorunun iki ayrı şifreye göre çözülebildiği iddia edildi. Birinci şifreyle cevap şıklarında yer alan sayılar küçükten büyüğe doğru sıralanıyordu. Çakışan sayılar varsa doğru cevap o şık oluyordu. İkinci şifrede ise küçükten büyüğe doğru sıralama zaten yapılmış oluyor ve doğru cevap daima “A” şıkkı çıkıyordu. Şifre iddialarıyla ilgili dönemin ÖSYM Başkanı Ali Demir, öğrencilere gönderdiği mektupla iddiaları kabul etti.

Demir, mektubunda, medyanın başından beri gündeme getirdiği bu durum için “sehven” açıklamasını yaptı. Kamuoyunda uzun süre tartışılan YGS’nin iptal edilmesi için dava açıldı. 8 cezaevinde yapılan YGS’de Fen Bilimleri testi, soruların cevap şıkları olmadığı gerekçesiyle iptal edildi. Ancak ÖSYM’nin şifre davasında mahkemeye savunmasını sunmadan ve 130 mahkûmun iptal edilen sınavını yapmadan YGS sonuçlarını açıklaması tepki çekti. Tartışmalı YGS, geçerli sayıldı. Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, YGS’deki şifre iddialarına ilişkin soruşturmada takipsizlik kararı verdi.

İkinci basamak olan LYS-2 Fen Bilimleri oturumunda Kimya testindeki 16. soru, yazım hatası bulunduğunun tespit edildiği belirtilerek, iptal edildi.

- 2012: YGS ve LYS’de hatalı olduğu gerekçesiyle iptal edilen soru olmadı.

- 2013: LYS’de hem Matematik hem de Kimya testinde 2 soru iptal edildi. İptal edilen sorulara işaretleme yapmış adayların cevapları doğru değerlendirildi.

- 2014: YGS ve LYS’de hatalı soru iddiaları olmasına rağmen ÖSYM soru iptal etmedi.

Cevap şıkları değiştirildi

- 2016: ÖSYM, YGS’de Matematik testindeki 15. soru ile Fen Bilimleri testindeki 9. soruyu iptal etti. Fen Bilimleri’ndeki tartışmalı sorulardan biri olan 7. sorunun ise temel soru kitapçığında “A” olarak girilen cevabın “D” olarak değiştirilmesine karar verdi. İlgili testte yer alan sorulardan herhangi birini işaretleyen tüm adayların soruları doğru cevapladığı kabul edildi. Fizik’te 7. soruda ise “D” şıkkını işaretleyenlere puan verildi.

LYS’de Fen Bilimleri oturumundaki Kimya testinde, önceki yıllarda yaşanan şifre skandalının bir benzeri tespit edildi. ÖSYM’nin internet sitesindeki kitapçıkta yer alan sorularda verilen seçenekler, I, II, III diye sıralandığında 10 sorunun doğru cevabına rahatlıkla ulaşıldığı görüldü. Bu soruların çoğunluğunun cevabı “E” şıkkı çıktı. Bir başka iddia ise Almanca testinde 2, 7, 9, 11, 42, 44, 46, 49, 55, 56, 57, 58, 60, 61, 63, 67 ve 77. soruların yanlış olduğu için iptal edilmesi gerektiğine yönelikti. Ancak bu testte soru iptali gelmedi. ÖSYM, LYS’de Felsefe ve Edebiyat testlerinde 1’er soruyu iptal ederken, Kimya ve Fransızca testlerindeki 1’er sorunun da şıklarını değiştirdi.

- 2017: LYS-1 Matematik testinde 75. ve 76. soruların Ortaöğretim İleri Düzey Matematik (9, 10, 11 ve 12. sınıflar) öğretim programının “Uzayda iki doğru; iki düzlem; bir düzlem ve bir doğrunun birbirlerine göre durumlarını belirler ve uygulamalar yapar” kazanımı kapsamında olduğu ancak Ortaöğretim İleri Düzey Matematik 12. sınıf ders kitabında Uzayda Doğru ve Düzlem ünitesinin bu kazanımları tümüyle kapsamadığı tespit edildiğinden, iki soru değerlendirme dışı bırakıldı.

- 2018: İlk kez uygulanan YKS’de Matematik’te 1 sorunun hatalı olduğu iddiası vardı ancak soru iptal edilmedi. YKS’nin Yabancı Dil oturumunun İngilizce testinde 41 numaralı soru için doğru cevap olarak ilan edilen “C” olarak girilmiş doğru cevap “D” olarak düzeltildi.

- 2019: ÖSYM, TYT’de yer alan Matematik’teki 7. soruyu sınavdan hemen sonra iptal etti. AYT’de Türk Dili ve Edebiyatı Sosyal Bilimler-1 testinin 33 numaralı Tarih sorusu da iptal edildi. İptal edilen sorular değerlendirme dışı bırakıldı.

Sorular internet sitelerine düştü

- 2015: ÖSYM YGS’nin ardından, soruların yüzde 20’sini açıklamasına rağmen, bilinmeyen bir kaynaktan internete soruların yüklenmesi, soruların sızdırıldığı iddiasını gündeme getirdi. Sınava giren twitter kullanıcıları tüm soruların sosyal medyada yayınlandığı yönünde mesajlar paylaştı ancak internete sadece matematik ve sosyal bilimler testlerinden bazı soruların görüntüsü düştü. ÖSYM, “Söz konusu sayfa görüntüsünün sınav öncesi ve sınav sırasında alınmış olması ihtimal dışıdır” açıklamasında bulundu. İkinci basamak olan LYS-2 Fen Bilimleri sınavının Kimya testinin temel soru kitapçığında yer alan 8 ve 14. sorular ile LYS-5 Yabancı Dil sınavının İngilizce testinin temel soru kitapçığındaki 49. soruyu iptal etti. Puanlar, adayların 3 soruyu doğru yaptığı kabul edilerek hesaplandı.