‘Meme kanserinde erken teşhisi yüzde 30 artırdı’

HANDE ATILGAN Ankara - Türk Manyetik Rezonans Derneği Başkanı Prof. Dr. A. Mecit Kantarcı, bir grup gazeteciye bu alandaki son bilimsel gelişmeleri ve gündemi değerlendirdi. Kantarcı, yapay zeka teknolojisinin görüntüleme çalışmalarına büyük katkı verdiğini kaydederek, “MR teknolojisinin geleceği, yapay zekanın desteğiyle adeta bir tıbbi sezgi aracı haline gelmeye doğru ilerliyor. Sadece hastalıkları görüntülemek değil, onları öngörmek, önlemek ve kişiselleştirilmiş tedaviye yönlendirmek gibi çok daha büyük roller üstlenecek. Yapay zeka destekli algoritmalar, eksik ya da az örneklenmiş verilerden yüksek kaliteli görüntüler üretebiliyor. Bu sayede MR çekim süresi yüzde 30-70 oranında kısalabiliyor. Hasta konforu artıyor, hareket kaynaklı bozulmalar azalıyor. Acil durumlarda daha hızlı tanı sağlanabiliyor. Bu sistem, yüksek riskli kadınların taramalarında meme kanseri bir yıl erken yakalayarak erken teşhis oranını yüzde 30’a varan oranda artırma potansiyeli gösterdi” diye konuştu. 

Pilot uygulamalar 

Kantarcı, teknolojinin yerlileşmesi konusunda ise şu örnekleri verdi: “Türkiye MR cihazlarının büyük kısmını ithal ediyor ancak yapay zeka alanında yerli yazılım çözümleri ve klinik uygulamalar gelişmeye başladı. Kamu-üniversite-sanayi iş birlikleri teşvik ediliyor, kliniklerde yapay zeka destekli radyoloji sistemlerinin pilot uygulamaları yürütülüyor. Hacettepe Üniversitesi’nde beyin MR görüntülerinde yapay zeka analizi, Cerrahpaşa’da meme MR verileriyle yapay zeka destekli tarama sistemi, Ege Üniversitesi’nde yapay zekalı MR ile epilepsi odaklarının haritalanması, Gazi ve Bilkent üniversitelerinin işbirliğinde yapay zeka ile MS lezyon segmentasyonu, Acıbadem ve Koç üniversiteleri özel sektörle birlikte MR görüntü işleme çözümleri, Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi yapay zeka aracılı karaciğer tümörü tanısı uygulamaları yürütüyor.” 

İşin sırrı uzmanda

MR ve BT görüntüleme hizmetlerinde cihaz sayısı OECD ve AB grubu ülkelerinin ortalamasının altında olan Türkiye, yapılan tetkik sayısında ise zirvede yer alıyor. Bu çerçevede 2023’te toplam 18 milyon 916 bin 503 MR ile 26 milyor 764 bin 331 BT işlemi yapıldı. Kantarcı, işlem fazlasının teşhis imkanlarını arttırdığı için uzun vadede ekonomik kazançlar sağladığını savunurken, görüntüleme cihazlarının “eskimesi” gibi eleştirilerin de geçerli olmadığını söyledi. Kantarcı, görüntüleme hizmetinin kalitesinin onu değerlendiren uzmana göre belirlendiğini vurguladı.