İstanbul’un eğitim haritası çıkarıldı! Ayvansaray’da kızlar dezavantajlı
08.05.2025 - 07:01 | Son Güncellenme:
İstanbul’da ilkokuldan liseye 3.3 milyon öğrenci eğitim görüyor. Başakşehir, Esenyurt, Bağcılar çocuk nüfusunun en yüksek olduğu ilçeler. Ayvansaray ise kız çocuklarında ‘diplomasız okur-yazar’ eğitim profilinin yüksekliğiyle dikkat çekiyor.
Ozan Ömer Kadüker - İstanbul’da 2023-2024 eğitim-öğretim yılında yükseköğretim öncesi kademelerde eğitim gören öğrenci sayısı bir önceki seneye göre yüzde 7 azalarak toplam 3 milyon 329 bin 27 oldu; bu çocukların yüzde 49’u kız, yüzde 51’i erkek çocuklardı. Öğretmen sayısı ise 180 bindi. Milli Eğitim Bakanlığı istatistikleri yıllık değişimi gösterse de çocukların hangi bölgelerde yoğunlaştıkları, bölgelere göre eğitim durumu gibi konularda yeterince bilgi sağlamıyor. Suna’nın Kızları Araştırma Destek Topluluğu, bu amaçla Çocuk Odaklı Şehir Dijital Platformunu kurdu. Türkiye Ekonomik ve Sosyal Etüdler Vakfı (TESEV) ve Eğitim Reformu Girişimi’nin (ERG) ile haritalar sayesinde çocuklara yönelik hizmetleri mahalle ölçeğinde inceleyebiliyor. İstanbul’a ilişkin eğitim-öğretim verileri şehirde eğitimden kopuş olduğunu ortaya koyuyor.
2023-2024’te İstanbul’da net okullaşma oranlarında en büyük düşüş okul öncesi eğitimde yaşandı. Bunu lise kademesi takip etti. İstanbul’da, bir önceki yıla göre örgün eğitimdeki kız çocuk sayısı yaklaşık 105 bin azaldı. Haritadan öne çıkan veriler ise şöyle:
■ Merkezdeki mahallelerde çocuk oranları çeperdeki mahallelere kıyasla daha düşük. E-5 Karayolu’nun güneyindeki mahallelerde görece düşük, kuzeyinde ise yüksek oranda çocuk nüfusu göze çarpıyor.
■ Başakşehir, Esenyurt, Bağcılar, Küçükçekmece, Sultangazi, Pendik, Sultanbeyli, Tuzla’nın bazı mahallelerinde 0-19 yaş çocukların sayısı İstanbul geneline kıyasla çok yüksek.
■ Derslik başına düşen öğrenci sayısının en yüksek olduğu resmi ilkokullar Sultanbeyli, Sancaktepe, Sultangazi, Esenler ve Esentepe’nin bazı mahallelerinde yer alıyor.
■ Derslik başına 45’ten daha fazla öğrencinin düştüğü okulların bulunduğu mahallelerin Avrupa yakasında yoğunlaşıyor. Arnavutköy, Büyükçekmece, Esenyurt, Esenler, Sultangazi ve Gaziosmanpaşa’nın mahallelerindeki ortaokullarda derslik başına öğrenci sayısı yüksek.
Haritada dezavantajlı koşullarda yaşayan kız çocukların daha yoğun gözlemlendiği Fatih ve Sultanbeyli özel incelendi. Fatih Ayvansaray, TÜİK’in eğitime dair kategorilerileriyle bakıldığında 15 yaşta kız çocuklar için “diplomasız okur-yazar” eğitim profilinin en yüksek temsil edildiği bölgelerden biri olarak dikkat çekti. Eğitim Reformu Girişimi’nden Ekin Gamze Gencer, “Ayvansaray’da özel ya da resmi hiçbir okulöncesi eğitim kurumu olmamasının kız çocukların ev içi emeğini artırıp artırmadığı, okuldan koparıp koparmadığı odaklanılması gereken bir başlık olarak öne çıkıyor” dedi.
