Hakime ‘çocuğa ilk suç affı’ yetkisi
25.01.2025 - 07:01 | Son Güncellenme:
Yargıya ilişkin güven ve memnuniyeti yükseltmek için hazırlanan “Türkiye Yüzyılı’nın Yargı Reformu Strateji Belgesi” önceki gün Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından ana hatlarıyla açıklandı.
AYŞEGÜL KAHVECİOĞLU Ankara - Buna göre, ağır suçlar hariç olmak üzere 15 yaşından küçük çocukların ilk defa işledikleri suçların soruşturma ve kovuşturmaya konu edilmeden çocuklara özgü koruma mekanizmaları içerisinde karşılanması sağlanacak. Bu çocuklar için cumhuriyet savcılarına kamu davasının açılmasında “kamu yararı değerlendirmesi yapma”, hakimelere de “takdiren ceza vermeme yetkisi” verilmesi yönünde düzenlemeye gidilecek.
YENİ İHTİSAS MAHKEMELERİ GELİYOR
Belgedeki diğer düzenleme ve uygulamalar şöyle;
■ “Yargı Teşkilatı Performans ve Verimliliği Birimi” kurulacak.
■ Çevre, sağlık, sigorta, trafik kazaları, iş kazalarından kaynaklı maddi ve manevi tazminat gibi dava türleri için iş dağılımı suretiyle ihtisaslaşma sağlanacak. Uyuşturucu kullanma ve ticareti suçuna ilişkin ihtisas mahkemeleri belirlenecek.
■ Yapay zekânın bilirkişi raporlarının kontrolünde kullanılması sağlanacak. Yapay zekâ uygulamalarının etik ve hukuki çerçevesini belirleyecek kurumsal yapı oluşturulacak.
■ Vasiyetnamenin açılması ve mirasçı atama belgesinin verilmesi, malın ayıplı olup olmadığının tespiti gibi bazı çekişmesiz yargı işleri ile henüz davanın açılmamış olduğu dönemle sınırlı olmak üzere delil tespitinin noterlikler tarafından da yapılabilmesi sağlanacak.
■ Şikâyete bağlı suçlarda şikâyetçinin açıklamalı davetiyeye rağmen ilk duruşmaya mazeretsiz gelmemesi hâlinde dava düşürülebilecek.
■ Kesin nitelikteki adli para cezasına ilişkin mahkûmiyet hükümleri adli sicile kaydedilmeyecek. Ceza mahkûmiyetlerinin adli sicile kaydedilmesinde çocuklar lehine farklı düzenlemeler yapılacak.
■ Bakıma muhtaç tutuklu ve hükümlüler için müstakil cezaevleri oluşturulacak.
■ Suça sürüklenen çocuklara özgü kısa süreli hapis cezasına seçenek yaptırımlar düzenlenecek. Bu çocuklar hakkında sosyal inceleme raporu düzenlenmesi zorunlu hâle getirilecek.
■ Değer ve tutarı belirli bir miktarın altındaki talep ve davalar basitleştirilmiş ve hızlı bir yargılama usulü ile çözümlenecek.
■ Boşanma davalarının adli tatilde de görülebilmesi sağlanacak.
