Adliyelere ‘güncelleme’ geliyor! Adalete robot eli değecek

EVRİM GÜVENDİK - Adalet Bakanlığı yetkilileri, Meclis Yapay Zekâ Araştırma Komisyonu’nda yargı alanındaki yapay zekâ projelerini anlattı. Bakanlığın uygulamaya koyduğu ve önümüzdeki dönemde yaşama geçirmeyi planladığı projeler arasında “Söyle Yazsın”, “CBS Örgüt Tahmin” gibi dokuz yapay zekâ projesi bulunuyor. 

“Söyle Yazsın” projesi tamamlandığında, mahkeme salonlarında zabıt katiplerince yapılan görev, yapay zekâ tarafından üstlenilecek. Adalet Bakanlığı Bilgi İşlem Genel Müdürü Servet Gül, projenin sesi yazıya dönüştürmeyi öngördüğünü belirterek “Bu projenin geliştirilme aşaması hala devam ediyor. Proje geliştirildiğinde cumhuriyet savcılarının, hâkimlerin ve yardımcı yargı personelinin bilgisayar ve daktilo şeklindeki yazımının otomatize edilmesi planlanmaktadır” dedi. 

İLGİNİZİ ÇEKEBİLİRVatandaş farkında olmadan tüketiyor! Gıda Denetim Uzmanı uyardı: Zehirleyip öldürüyorHaberi Görüntüle

HATALARI AZALTACAK 

Gül, uygulamaya konulan “CBS Örgüt Tahmin Projesi”ne ilişkin ise şu bilgileri verdi: “Cumhuriyet başsavcılığı dosyalarında örgüt bilgilerinin girilmesi sürecinde insan kaynaklı hatalar ve eksiklikler, eksik veri girişleri ciddi sorunlara yol açmaktaydı. Bu durum adli istatistik verilerinin güvenliğini, güvenilirliğini ve denetçi kuruluşların talep ettiği raporların doğruluğunu olumsuz yönde etkiliyordu. Geliştirdiğimiz yapay zekâ modeli bu soruna çözüm getirmiştir. Projemiz sistemde kayıtlı terör örgütü bilgileri ile yeni girilen verileri otomatik olarak eşleştirerek, veri girişindeki hataları minimize etmektedir.” 

RESİMDE KÜFÜR TESPİTİ 

Gül, elektronik satış için geliştirilen “Resimden Argo ve Nesne Tespiti Projesi”yle resimlerdeki hakaret, sövgü gibi potansiyel sorunlu içeriklerin anında belirlendiğini kaydederek “Projenin en önemli özelliği görsel içeriklerdeki argo ve saldırgan kelimeleri tespit ederek kullanıcıları anında uyarabilmesi. Bu sayede insan onurunu zedeleyebilecek içeriklerin sisteme eklenmesinin önüne geçilmekte. Ayrıca, farklı nesne türlerinin tespitiyle ihale süreçlerindeki görsel karmaşa da büyük ölçüde ortadan kaldırılmıştır” ifadelerini kullandı. Gül, ayrıca Yapay Zekâ Ekran Tarama ve Kategori, Aidiyet Karar Tahmin, Akıllı Asistan Kılavuzu, İddianamelerdeki Tutarsızlık gibi projeler de olduğunu belirtti.

İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR‘Emsal ceza bekliyoruz’Haberi Görüntüle

HAKİMLERE KARAR DESTEĞİ

Adalet Bakanlığı Bilgi İşlem Genel Müdürü Gül, yargı kararlarının yapay zekâ tarafından verilip verilmeyeceği konusunda ise “Yapay zekâ projeleri hakimin takdir yetkisini ortadan kaldırmaya yönelik değil. karar verme yetkisi yine hakimde olacak. Projeler yargı mensuplarının iş yükünü azaltacak, karar alma süreçlerinde objektifliğini ve etkinliğini artıracak” görüşünü dile getirdi.
Yapay zekânın karar desteği vereceğine dikkat çeken Gül, şöyle devam etti:

“Geliştirmeye devam ettiğimiz dava türü analizi ve otomatik sınıflandırma, yeni nesil içtihat arama motoru, kapsamlı dosya analiz sistemi, akıllı duruşma yönetimi, profesyonel tanık sorgulama asistanı ve akıllı karar asistanı projelerimizle hâkim ve savcılarımızın karar verme süreçlerini hızlandırmayı ve karar kalitesini de artırmayı planlıyoruz. Karar destek sistemleriyle benzer davaları analiz ederek hukukçulara emsal kararları ve ilgili içtihatları sunuyoruz, karar kalitesini artırıyoruz.”

BU MAKİNE SU YAKIYOR! Bir görüntü = bir telefon bataryası

İSMAİL ŞAHİN - Yapay zekâ her geçen gün hayatımıza bir adım daha girerken, tükettiği enerji de sorgulanıyor. Her yıl enerji ihtiyacı yüzde 26 ila 36 oranında artan yapay zekâ veri merkezleri iki yıl içinde Almanya kadar enerji harcamaya başlayacak. 

■ ChatGPT ortalama bir ABD hanesinden 17 bin kat daha fazla elektrik kullanıyor. 

■ 88 farklı dil modeli üzerinde yapılan testlerde, her 1000 aramanın 0,002 kWh; metin oluşturmanın ise 0,047 kWh enerji harcadığı tespit edildi. Görüntü oluşturmak ise 1000 üretim başına 2,907 kWh olarak gerçekleşti. Ortalama bir akıllı telefonu şarj edebilmek için 0,012 kWh enerji kullanılıyor. Yani yapay zekâ ile bir görüntü oluşturmak neredeyse bir akıllı telefonu şarj etmek kadar enerji harcıyor. 

Günlük 1 milyon dolar 

■ Sadece ChatGPT’nin 13 milyon aktif günlük kullanıcısı bulunuyor. Bunlar günde ortalama 15 üretim yapıyorlar. Yani günde 195 milyon üretim yapılıyor. ChatGPT’de bir işlem, Google’da yapılan bir aramaya oranla 10 kat daha fazla enerji harcıyor. Yapılan hesaplamalara göre ChatGPT günde 260,42 MWh enerjiyi şebekeden çekiyor. Bu da günlük enerji sarfiyatının 1 milyon dolar civarında olduğunu gösteriyor. 

■ Yapay zekâ sistemlerinin soğutma gücüne de ihtiyaç var. Soğutma, yapay zekânın harcadığı enerjinin yüzde 40’ını oluşturuyor. 

25 soruya yarım litre su 

■ Yapay zekâya sorulan her 25 soruda veri sisteminin soğutulması için yarım litreye yakın su tüketiliyor. 

■ OECD’ye göre, 2027 itibarıyla yapay zekâ sistemlerinin yıllık su tüketimi 4.2 ila 6.6 milyar metreküp arasında olacak. Bu, İngiltere’nin yıllık toplam su tüketiminin yarısına eşdeğer.