26.10.2021 - 14:53 | Son Güncellenme:
Hemen hemen her ilinde çok sayıda kalenin bulunduğu Türkiye coğrafyası tarih boyunca önemli bir hakimiyet mücadelesinin yaşandığı alan olma özelliği taşıdı. Bu nedenle de tarihi boyunca Türkiye coğrafyasının farklı noktalarına güçlü kaleler inşa edildi. Pek çoğu günümüze de ulaşan ve bazıları müze haline gelen bir bölümü de UNESCO listesine girmeyi başaran bu kaleleri yakından tanıyalım. İşte Türkiye'de mutlaka görmeniz gereken 12 kale.
Yolculuğumuza Afyon ile başlıyoruz. Tarihte Frigyalıların yaşadığı ve önemli bir medeniyet kurduğu bölgenin içinde yer alan Afyonkarahisar, sahip olduğu tarihi yapılarıyla dikkat çekiyor. Frig Vadisi gibi tüm dünyanın dikkatini çeken bölgelere ev sahipliği yapan Afyonkarahisar'ın en sembol yapılarından bir diğeri de merkezinde bulunan kalesidir.
226 metre yükseklikteki sarp bir kayalığın üzerine inşa edilen Afyonkarahisar Kalesi, milâttan önce1350 yılında Hitit İmparatoru II. Murşil döneminde, Arzava Seferi sırasında inşa edilmiş ve Hapanuva adını almıştır. Kale, bir takım değişikliklerle Anadolu Selçukluları ve Osmanlı döneminde de kent savunması için kullanılmıştır. Günümüzde ise bir müze olarak açıktır.
Alanya'nın en önemli simgelerinden biri olan bu tarihi kalenin surları toplam 6.5 kilometre uzunluğundadır. Helenistik döneme kadar uzanan geçmişiyle Alanya Kalesi, tarihsel olarak da büyük öneme sahip. Bugünkü şekliyle Selçuklular döneminde inşa edilen Alanya Kalesi,1221 yılında kenti alıp yeniden inşa ettiren Selçuklu Sultanı I. Alaeddin Keykubad tarafından yaptırılmıştır.
83 kule ve e 140 burcun bulunduğu Alanya Kalesi'nin bulunduğu yerde milâttan önce 3. yüzyıla kadar uzanan eski bir savunma yapısı tespit edilmiştir. Romalılar döneminden beri önemli bir nokta olan bölge, Selçukluların ardından Memlük kontrolüne geçmiş ardından da Kanuni Sultan Süleyman döneminde Osmanlı topraklarına katılmıştır.
Amasya merkezinde bulunan Harşena tepesi üzerinde bulunan ve aynı zamanda bu isimle de anılan Amasya Kalesi, denizden 700 metre Yeşilırmak’tan ise 300 metre yüksekte bulunmaktadır. Kesin olmamakla birlikte bazı kaynaklar kaleyi Pontus Kralı Mithridates'in inşa ettirdiğini belirtir. Bazı kaynaklara göreyse kaleyi General Karsan inşa ettirmiş ve hem tepeye hem de kalenin ismini vermiştir.
Persler, Romalılar, Pontuslular ve Bizanslıların egemenlikleri döneminde birçok saldırıya maruz kalan Amasya Kalesi her yıkım sonrasında yeniden inşa edilmiştir. Tarihi kale 1075’te Türklerin Amasya’yı fethetmesinden sonra önemli bir onarım görmüştür. 19. yüzyıla kadar da aynı işlevi gören kale günümüzde ise Amasya'nın önemli turistik noktalarından biridir.
Bodrum'un simgesi haline gelen ve 1402 yılında St. Jean Şövalyeleri tarafından inşa edilen Bodrum Kalesi, günümüzde kentin en önemli simgelerinden biri olma özelliği taşımaktadır. 1960 yılından bu yana Su altı Arkeoloji Müzesi olarak ziyaretçilerini ağırlayan Bodrum Kalesi, kentin en çok turist çeken yapıları arasında yer alır. Kale içinde yer alan müzede üç bin yıldan daha eski bir geçmişe sahip Uluburun Batığı da sergilenmekte.
Bodrum Kalesi'nin temelleri içerisinde Selçuklular dönemine ait daha küçük bir savunma bölgesinin kalıntılarına da rastlanmakta. Oldukça stratejik bir noktada bulunan kale, bu yönü sayesinde hem St. Jean Şövalyeleri hem de sonrasında da Osmanlılar için bölgede hakimiyetlerini arttırmada kilit bir noktada yer aldı.
Karadeniz'in kuzeyinde bulunan Sinop'un Boyabat ilçesi tarihi kalesiyle dikkat çeken bir yerleşim. Milâttan önce yedinci yüzyılda Paflagonyalılar tarafından yaptırılan kale sonrasında Roma, Doğu Roma ve Osmanlı İmparatorluklarının etkisini de taşımaktadır. Günümüze kadar ayakta kalan kale, bir müze olarak açıktır.
Kale, Taşınmaz Kültür ve Tabiat Varlıkları Yüksek Kurulu tarafından da tescil edilmiş durumdadır. Boyabat'ta iki sarp kayalık üzerine inşa edilmiş olan kale, bu yönüyle de Karadeniz'in en görkemli tarihi yapılarından biri olarak da tanımlanmakta. Kale, bu görüntüsüyle turistlerin de ilgisini çekmekte.
Rotamızı Ege'ye çeviriyoruz. Kuşadası'nda bulunan ve bu turistik bölgenin de en önemli simgelerinden biri olan tarihi kale UNESCO'nun Geçici Dünya Mirası Listesi'nde yer almakta. 2020 yılında bu listeye dahil edilen Güvercinada Kuşadası Körfezi'nin ağzında limanı koruyan bir konumda inşa edilmiştir.
Barbaros Hayrettin Paşa tarafından yaptırılan bir iç kale ve İlyas Ağa tarafından yaptırılan surların yer aldığı bu tarihi yapı günümüzde Kuşadası'ndaki önemli kültür sanat etkinliklerine de ev sahipliği yapmaktadır. Kale aynı zamanda Kuşadası'na gelen turistlerin de mutlaka ziyaret ettiği bir yapıdır.
Kilitbahir Kalesi, yani bugünkü anlamıyla "denizin kilidi kalesi", 1452 yılında Çanakkale Boğazı'nın Avrupa kıyısına inşa edilmiş tarihi bir kaledir. Fatih Sultan Mehmet döneminde inşa edilen kale, boğazın korunmasını güçlendirmek amacıyla inşa edilmiş ve uzun süre boyunca bu işlevinde kullanılmıştır.
1452'de İstanbul kuşatması sırasında Avrupalı devletlerin Doğu Roma'nın başkenti İstanbul'a yardım etmesini önlemek amacıyla Fatih Sultan Mehmet tarafından Çanakkale Boğazı'nın Avrupa yakasına, boğazın en dar yerine, Çimenlik Kalesi'nin karşısına yaptırılmıştır.
Keban baraj gölü yapılmadan önce Murat Nehri'nin kıyısında sivri bir kayanın ucunda bulunan kale, bugün etrafı sularla çevrili bir ada görünümündedir. Tunceli'nin Pertek ilçesi sınırları içinde yer alan kale sahip olduğu görüntüsüyle de hem fotoğrafçıların hem de tarih meraklılarının ilgisini çekmekte.
Çevresinde çinili odalarda 1071 yılından sonra yöreye hakim olan Mengüçoğulları tarafından yapıldığı anlaşılmaktadır. Kale Osmanlı döneminde onarılmış, daha önce kalede bulunan karakuş heykeli kaldırılarak Arapça bir kitabe konulmuştur. Kale günümüzde de ziyaretçilerini ağırlamakta.
Boğaziçi'nin ve hatta İstanbul'un en önemli ve güzel simgelerinden biri olan Rumelihisarı, Fatih Sultan Mehmet'in şehre kazandırdığı bir yapıdır. İstanbul'un fethi hazırlıkları sırasında Anadoluhisarı'nın tam karşısına inşa edilen kale, Doğu Roma'ya Karadeniz'den gelebilecek lojistik destekleri önlemede caydırıcı bir rol üstlendi.
Sonraki yüzyıllarda bir mahalle olarak iskân edilen Rumelihsarı'nın içinde günümüzde de bir cami bulunmaktadır. Çok kısa bir sürede inşa edilmesi nedeniyle de özel bir öneme sahip olan Rumelihisarı'nın inşası, İstanbul'un fethinde oynadığı rol nedeniyle de tarihsel açıdan bir dönüm noktasıdır.
Türkiye'deki en önemli kaleler arasında yer alan Rumkale, Fırat nehri ve Merzimen çayının kesiştiği noktada yer alır. Muhteşem bir coğrafyanın tam ortasında konumlanan Rumkale'nin tarihi de binlerce yıl öncesine uzanmakta.
Gaziantep'in Nizip ilçesi sınırlarında yer alan Rumkale, Hristiyanlık tarihinde e büyük bir öneme sahip. Hz. İsa'nın 12 Havarisi'nden biri olan Yuhanna'nın yaşadığı ve İncil'i sakladığı yer olan Rumkale, Hristiyanlar tarafından kutsal kabul edilmekte.
Çınar ilçesine 13 kilometre mesafede bulunan, 124 metre yükseklikteki kayalık tepenin üzerine kurulu olan Roma döneminde askeri garnizon olarak kullanılan Zerzevan Kalesi'den 2014 yılında başlanan kazılarda bugüne kadar Mithras Tapınağı ve onunla bağlantılı yollar, kiliseler, villalar, gizli geçitler, su sarnıçları, kaya mezarları ve su kanalları ortaya çıkarıldı.
UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi'nde yer alan kaledeki kazı çalışmaları, bölgenin tarihini her yıl geriye götürdü. Mithras Tapınağı'nın bulunmasının ardından ünü dünyaya yayılan kaleye ABD ve Avrupa ülkelerinin yanı sıra birçok ülkeden ziyaretçi gelmeye başladı.
Rize'nin Çamlıhemşin ilçesi sınırları içinde bulunan Zilkale, Türkiye'nin en görkemli kalelerinden biri olarak kabul ediliyor. Muhteşem bir doğanın tam göbeğinde bulunan Zilkale, turistlerin de ilgisini çekmeyi başarıyor.
Zilkale, Rize'nin Çamlıhemşin ilçesinde bulunan Fırtına Vadisi'nde yer alıyor. Yemyeşil dağların arasında bulunan kale, ilçenin 12 kilometre konumlanmakta. DenDeniz seviyesinde 750 metre yüksekteki Zilkale 13. yüzyılda Kommenoslar tarafından inşa edildi.iz seviyesinde 750 metre yüksekteki Zilkale 13. yüzyılda Kommenoslar tarafından inşa edildi.