Son dakika haberleri: Uydudan göründü! Dünyayı kasıp kavuruyor
07.10.2021 - 09:45 | Son Güncellenme:
milliyet.com.tr
5 Ekim tarihinde yerel saatle 10.53'te alınan kayıtta ABD ve İngiliz uçak gemilerinin hemen yanı başında belirdiler, yaklaşan savaşın ayak sesleri binlerce kilometre uzaklıktan bile duyuldu.
ABD Hint-Pasifik Komutanlığı'nın yayınladığı fotoğrafın yankısı dinmeden paylaşılan bir uydu görüntüsü, yeryüzünün en tehlikeli noktasının giderek ısındığını ortaya koydu.
Çin'in bağımsızlığını tanımadığı Tayvan'ın üstünde birkaç gün içinde 150'den fazla savaş uçağı uçurmasıyla tırmanan gerilim, Pasifik Okyanusu'nda eşi benzeri görülmemiş bir kapışmaya dönüştü.
İngiltere ve ABD'nin bölgeye gönderdiği uçak gemilerinin beraberindeki filo Tayvan yakınlarında. Japonya ve Hollanda'nın da katıldığı bilinen devasa bir tatbikat gerçekleşti.
ABD Hint-Pasifik Komutanlığı, iki Amerikan ve bir İngiliz uçak gemisi ile bir Japon helikopter gemisinin de yer aldığı tatbikatın fotoğraflarını Twitter hesabından yayınladı.
USS Ronald Reagan, USS Carl Vinson ve HMS Queen Elizabeth uçak gemilerinin yanı sıra Japon helikopter gemisi JS Ise'nin yer aldığı gövde gösterisinde altı ülkeden tam 15 bin asker vardı.
Ancak uydu görüntüleri ABD ve müttefiklerinin Çin savaş gemileri tarafından gölge gibi takip edildiğini ortaya koyuyor. Yerel saatle sabah 10.53'te çekilen uydu görüntüsü, deniz gözlemcisi Duan Dang tarafından paylaşıldı.
5 Ekim tarihinde alınan uydu kaydında, Çin'in rakibi ada ülkeleri Filipinler ve Tayvan'ı ayıran Luzon Boğazı'nda HMS Queen Elizabeth uçak gemisi net şekilde görünüyor.
ABD taarruz grubu USS Carl Vinson ise tartışmalı Scarborough Shoal adalarının çevresinde konuşlanmış durumda. Ki söz konusu ada halihazırda Çin tarafından yönetiliyor ancak Tayvan ve Filipinler'in hak iddia ettiği bir yer.
ABD ve İngiliz gemilerinin çevresinde ise hangi ülkeye ait olduğu bilinmeyen başka savaş gemileri göze çarpıyor. Vietnamlı deniz gözlemcisi Dang, gemilerin yüksek ihtimalle Çin ordusuna ait olduğunu yazdı.
İngiltere Dışişleri Bakanlığı, ABD ve müttefiklerinin bölgedeki tatbikatlarının iki hafta daha süreceğini, Avustralya ve Yeni Zelanda donanmalarının da gövde gösterisine katılacağını açıkladı.
Tayvan üstündeki baskısını artıran Çin, kuruluşunun 72. yıldönümünde başlayan sortilerle ada ülkesinin üzerine savaş uçakları gönderdi. 4 Ekim tarihinde 56 savaş uçağı birden Tayvan hava sahasına girdi.
Vietnam'ın Ho Chi Minh şehrinde yaşayan Duan Dang, ABD ve İngiliz güçlerinin Güney Çin Denizi'ne ilerleyişi sırasında Bashi Kanalı'nda gerçekleşen uçuşların tesadüf olmadığını kaydetti.
Üçüncü Dünya Savaşı endişesi giderek büyürken, Tayvan Çin'le arasında cereyan edebilecek bir çatışma riskine karşı uyarıda bulundu. Tayvan'a göre, Çin'le tırmanan gerilim son 40 yılın en kötüsü. Tayvan Savunma Bakanı Chiu Kuo-cheng'in yorumları, Çin'in art arda dört gün boyunca 'rekor sayıda' savaş uçağı göndermesinin ardından geldi.
Çin jetleri adaya kadar uçmamış olsa da, Tayvan Savunma Bakanı Chiu bir 'kaza' riski olduğu konusunda uyardı ve Çin'in 2025 yılına kadar, adanın topyekün işgalini gerçekleştirebileceğini vurguladı.
İŞGAL PROVASI YAYINLANDI
Pekin, son yıllarda birçok kez Tayvan'ı işgal etmekle tehdit etti, buna Devlet Başkanı Xi Jinping'in açıklamaları da dahil! Yalnızca bu yılın ilk altı ayında 20 deniz tatbikatı yapan Çin, Temmuz ayının son günü ise Tayvan'ın işgal provasını gösteren video kaydı yayınlamıştı. Hong Kong merkezli yayın organı South China Morning Post, istila provasının görüntülerinin resmi medya tarafından ekrana getirildiğini duyurmuştu.
Resmi televizyon CCTV tarafından ekrana getirilen video kaydı, Çin Halk Kurtuluş Ordusu askerlerinin bir masa başında işgal planını konuşmasıyla açılıyor ve birliklerden hızlı hareket etmesi isteniyor. Ordu komutanından her an bir muhabereye hazır olmaları emrini alan askerler gece yarısı yola çıkıyor, görüntü orman içinde kamufle olan askerlerin ilerleyişi ve havalanan drone sürüsüyle devam ediyor.
Harekete geçen çok sayıda amfibi çıkarma aracı adaya doğru yönelip ateş açıyor. Peşinden tanklar devreye giriyor ve hemen sonrasında bir başka adadan füze yağmuru başlıyor.
Cehenneme dönen adanın kıyısına ulaşan askeri birlikler patlayıcılar kullanıyor, amfibi araçların da kıyıya çıkmasıyla 3 dakika 52 saniyelik simülasyon tamamlanıyor.
İstila güçlerinin küçük bir direnişle karşılaştığını aktaran South China Morning Post gazetesi, Çin ordusunun 2020 yılında bölgede yalnızca 13 tatbikata imza attığını yazdı.
'BAĞIMSIZLIK ARAYIŞI SAVAŞ ANLAMINA GELİR'
Dünya çapınnda yankı bulan görüntüler, Çin Savunma Bakanlığı sözcüsü Ren Guoqiang'ın bir bağımsızlık arayışının 'savaş' anlamına geleceğini söyleyerek Tayvan'ı uyarmasından günler sonra yayınlandı.
Çin'in gövde gösterilerine karşın, ABD ve müttefikleri Güney Çin Denizi ve Tayvan Boğazı'na baskısını artırıyor. Bir ABD savaş gemisi Tayvan Boğazı'ndan geçerek Güney Çin Denizi'ne açıldı.
Savaş gemisi bu hafta bitmeden tartışmalı sularda bir tatbikata girişecek. Çin, Tayvan Boğazı'ndan geçen ABD savaş gemilerinin barışın en büyük yok edicisi olduğunu savunuyor.
Pekin yönetiminin bir diğer resmi yayın organı Global Times gazetesi, ABD'nin Tayvan Boğazı hamlesinin Çin'in siyasal ve askeri adımlarını frenleme amacı taşıdığını yazdı.
ÇİN'İ ÇILGINA ÇEVİRECEK YENİ ADIM
Akdeniz'den Hint Denizi'ne açılan İngiliz uçak gemisi HMS Queen Elizabeth'in başını çektiği taarruz grubu ise, Malakka Boğazı'ndan geçerek Malezya açıklarına ulaştı.
Taarruz grubunun rotası, Güney Çin Denizi'ni kat ederek Tayvan'ın güneyindeki Filipinler Denizi. Ağustos ayında ABD, Fransa, Avustralya, Japonya, Güney Kore ve Yeni Zelanda orduları Filipinler Denizi'nde dev bir tatbikata girişecek.
İNGİLTERE'YE AÇIK AÇIK UYARI
BBC, Komünist Parti'nin yayın organı Global Times gazetesinde çıkan bir haberle Queen Elizabeth Güney Çin Denizi'ne yaklaşırken İngiltere'nin uyarıldığını bildiriyor.
Haberde taarruz grubundan yanlış bir hareket yapmaması istendi, İngiliz medyası ise işgal videosuyla birlikte bölgenin alev aldığını belirtip Üçüncü Dünya Savaşı'ndan korkulduğunu yazdı.
Pekin yönetimi, son olarak Temmuz ayı ortasında Güney Çin Denizi'ndeki Paracel Adaları yakınlarına gelen bir ABD savaş gemisi USS Benfold'un uzaklaştırıldığını duyurmuştu.
Çin karşıtı ittifakta yer alan Japonya ve Filipinler ise, tarihlerinde ilk kez hava kuvvetleriyle Temmuz ayı başında ABD üssünde ortak tatbikat düzenlemişti.
PLAN İFŞA OLDU
İngiliz Financial Times (FT) gazetesi, Çin ordusunun muhtemel işgaline karşı ABD ve Japonya'nın çok gizli bir savaş oyununu sahneye koyduğunu bildiriyor. Habere göre, Donald Trump'ın başkanlığının son yılında hayata geçirilen planda, Çin'in Tayvan'ı işgal etmesiyle ortaya çıkacak senaryo üzerine ABD ve Japonya orduları harekete geçti. Habere göre, Donald Trump'ın başkanlığının son yılında hayata geçirilen planda, Çin'in Tayvan'ı işgal etmesiyle ortaya çıkacak senaryo üzerine ABD ve Japonya orduları harekete geçti.
Güney Çin Denizi ve Doğu Çin Denizi'nde yürütülen tatibakatları ismi açıklanmayan altı kaynağına dayandıran FT, Pekin ve Tokyo yönetimlerinin en büyük anlaşmazlığı olan Senkaku Adaları'nı öne çıkardı. Askeri kaynaklar, Amerikan ve Japon ordularının, Japonya ve Çin'i 2014 yılında savaşın eşiğine getiren Senkaku Adaları'nda muhtemel bir Tayvan işgaline karşı hazırlık yapıldığını söyledi.
Haberinde 'ciddi planlama' ifadesini kullanan Financial Times, Güney Çin Denizi'nde müttefikler arasında 'afet yardım eğitimi' verilen ortak tatbikatlar düzenlendiği bilgisini verdi. Habere göre, ABD'li ve Japon yetkililer, üslere erişim ve bir ihtilaf durumunda Tokyo tarafından sağlanabilecek lojistik destek de dahil olmak üzere ortak tatbikatlarla ilgili yasal sorunları inceledi.
Özellikle Japonya'nın böyle bir çatışmaya dahil olma olasılığını değerlendiren haber, Washington'un muhtemel bir savaşta Japonya'daki hava üslerine nasıl bel bağladığının altını çizdi. Bir yetkili, ABD ve Japonya'nın Çin deniz ve hava kuvvetlerinin hareketleri hakkında bilgi alışverişinde bulunmak için Tayvan ile acil olarak 'üçlü paylaşım mekanizması' oluşturması gerektiğini söyledi. Yetkili, “Bu tür verilerin bir kısmı Tayvan-ABD ve Japonya-ABD arasında paylaşılıyor. Ancak üçlü olarak doğrudan bir paylaşımımız yok” dedi ve ekledi: “Böyle bir şeyi beklenmedik bir durumun ortasında kurmaya başlayamazsınız. Şimdi başlanması gerekiyor."
ÇİN ADINI BİLE KABUL ETMİYOR
Habere göre ABD, Japonya ve Tayvan'dan yetkililer, müttefik jetleri tanımlamayı kolaylaştıran askeri uçak kodlarını paylaşmak için 2017'de varılan bir anlaşmanın ardından işbirliğinin 'önemli ölçüde arttığını' belirttiler. İki müttefikin nihai hedefinin Tayvan için 'bütünleşik bir savaş planı' geliştirmek olduğu bildiriliyor. ABD ve Japonya'yı özellikle endişelendiren şey ise, Tayvan'ın hava kuvvetlerinin bulunduğu bölgelerde uçan ve sayıları giderek artan Çin savaş uçakları. Çin'in Haziran ayında onlarca savaş uçağıyla gerçekleştirdiği 'taciz' akınından sonra konuşan Tayvan Dışişleri Bakanı Joseph Wu ülkesinin bir çatışmaya hazırlıklı olması gerektiğini söylemişti.
Çin, bağımsızlığını kabul etmediği Tayvan'a 350 kilometre uzaklıkta yer alan Senkaku Adaları'ndaki Japonya hakimiyetini de tanımıyor ve Diaoyü ismini kullanmayı tercih ediyor. Komünist Parti'nin 100. kuruluş yıldönümünde konuşan Çin lideri Şi Jinping, sözü Tayvan'la birleşmeye getirdi ve "Hiç kimse, Çin halkının ulusal egemenlik ve toprak bütünlüğü konusundaki kararlılığını, iradesini ve kabiliyetini hafife almamalı" dedi.
UÇAK GEMİLERİYLE GÖVDE GÖSTERİSİ
Güney Çin Denizi'nde sık sık karşı karşıya gelen ABD ve Çin, bu kez uçak gemileriyle gövde gösterisine girişti. Çin,bağımsızlığını tanımadığı Tayvan yakınlarına iki uçak gemisi yollayıp tatbikata başladığını duyurdu. Çin ordusunun tatbikatında Liaoning uçak gemisi göze çarpıyor.
Çin'in Global Times gazetesi, uçak gemisi Liaoning'in tatbikat için Tayvan yakınlarına ulaşmadan önce Miyako Boğazı'ndan geçip Filipin Denizi'ne açıldığını yazdı. Resmi açıklamada altı çizilen bir başka unsur ise, gelecekte benzer tatbikatların daha fazla yapılacağı oldu.
2021'DE İKİNCİ KEZ
Tayvan'ın en önemli müttefiki ABD ise, bu sabah beklenen hamleyi ilan etti. ABD'nin açıklamasını uluslararası haber ajansları 'acil' koduyla duyurdu. ABD donanması, USS Theodore Roosevelt uçak gemisinin başını çektiği taarruz grubunun 4 Nisan itibariyle tatbikat için Güney Çin Denizi'ne giriş yaptığını açıkladı. Açıklamada Güney Çin Denizi'ndeki askeri hareketlilik rutin bir operasyon olarak tanımlandı. USS Theodore Roosevelt, üç ayı geride kalan 2021 yılında ikinci kez aynı bölgedeydi.
SAVAŞIN ADRESİ: YERYÜZÜNÜN EN TEHLİKELİ YERİ
Tüm yaşananları değerlendiren ABD'nin en etkili dış politika uzmanları, bölgede bir çatışma ihtimalinin son 13 yılda ilk kez en üst düzeye çıktığı uyarısını yaptı. ABD Dış İlişkiler Konseyi-Council on Foreign Relations (CFR) düşünce kuruluşunun uzmanlarına göre, Tayvan halihazırda yeryüzünde bir savaş çıkma ihtimali bulunan en tehlikeli bölge.
ABD dış politika çevrelerinin en etkili düşünce kuruluşu olarak bilinen CFR uzmanları ayrıca muhtemel bir savaşa ABD ve Çin'in yanı sıra bölgedeke diğer büyük güçlerin de karışabileceği tahminini yaptı. CFR'nin yayınladığı rapora göre, nükleer süpergüçler arasındaki en ufak bir çarpışma her iki ülke ve diğer yerleri yok edebilir. Donald Trump iktidarının son günlerinde ortaya çıkan bir belge, ABD'nin Tayvan'a yönelik herhangi bir saldırıda doğrudan Çin'le boy ölçüşeceğini ortaya koymuştu.
Dünyanın en büyük deniz kuvvetlerine sahip Çin ile ABD arasındaki donanma karşılaştırması ise şöyle: Savaş gemileri ve fırkateynlerde Çin'in açık ara üstünlüğüne rağmen, ABD 20 uçak gemisiyle bu alanda dünyada rakipsiz. Denizaltılarda ise iki ülke yakın rakamlara sahip: Çin ordusunun 77 denizaltısı var, bu sayı ABD'de 66.
ÇİN'İN EN HASSAS MESELESİ
Tayvan, Çin'in en hassas bölgesel sorunu. Çin'de 2005 yılında Ulusal Halk Kongresi'nin yıllık toplantısında, Tayvan’ın bağımsızlığına karşı gündeme alınan yasa tasarısı oybirliğiyle kabul edilmişti. Söz konusu yasa, resmi olarak bağımsızlık ilan etmesi halinde Tayvan’a karşı askeri güç kullanılmasını öngörüyor.
Çin Tayvan'ı bir gün anakara ile bir araya gelecek bir eyaleti olarak görse de, birçok Tayvanlı ülkelerinin bağımsız olduğunu savunuyor. Çin ayrıca uluslararası alanda tecrit etmeye çalıştığı Tayvan'la, diplomatik ilişkileri olan az sayıdaki ülkeye de baskı uyguluyor.
Pekin yönetimi 2019'un başında Tayvan'ın bağımsızlığının bir felaket olacağını duyurmuş, Şi Jinping ada ülkesinin egemenliklerini kabul etmemesi halinde saldırabileceklerini söylemişti. Ada ülkesindeki bağımsızlık yanlılarını tehdit eden Çin lideri Şi, "Tayvan'daki herkes, bağımsızlığın, büyük bir felaket olacağını anlamalıdır" demişti:
"Ayrılıkçı herhangi bir adıma izin vermeyeceğiz. Kuvvet kullanmamak noktasında bir söz vermeyeceğimiz gibi, tüm gerekli adımları atmak konusunda da hakkımızı saklı tutacağız". Şi Jinping'in açıklamalarından sonra Çin ordusu Tayvan adası yakınlarında savaş uçakları ve gemilerin katıldığı gövde gösterilerine girişmişti.
Tayvan lideri Tsai Ing-wen ise, Pekin yönetimine verdiği yanıtta ülkesinin asla 'Tek ülke, iki sistem' düzenine geçmeyi kabul etmeyeceğini ilan ederek "Çin'in imzaladığı 1992 Mutabakatı 'Tek Çin' düzenine işaret ediyor. Şi Jinping'in sözleri kaygılarımızın yersiz olmadığını gösterdi" diye konuşmuştu.
Tayvan ordusu, aynı yılın Mayıs ayında gerçek füzeler ve mermilerle Çin işgaline karşı arka arkaya tatbikatlar düzenlemişti. Güney kenti Pingtung kıyılarındaki tatbikatta savaş gemileri ateş açmış, tank ve top atışları yapılmış, jetle ve helikopterler füze fırlatmıştı.
Aynı hafta içinde üç savaş uçağı muhtemel bir Çin saldırısına karşı bir otoyola iniş yapmış, görüntüler günlerce dünyada konuşulmuştu. Doğudaki Hualien açıklarında gerçekleşen bir başka tatbikatta ise savaş gemisinden anti denizaltı füzeleri ateşlenmişti.
ABD DESTEĞİ
Tayvan'ın en önemli müttefiki ise, ABD. Washington, Nisan ve Mayıs 2019'da Çin'in muhalefetine rağmen Tayvan Boğazı'na savaş gemileri gönderdi. ABD Tayvan'la diplomatik ilişkisi kurmasa da çeşitli anlaşmalar gereği Tayvan'ı koruma altında tutuyor ve bu ülkeye silah satıyor. Pentagon'un açıkladığı verilere göre, son 10 yılda Tayvan'a 15 milyar dolardan fazla silah satışı yapıldı.
Tayvan Boğazı, Çin'le Tayvan'ı birbirinden ayırıyor. Boğazın genişliği ise, 180 kilometre. 1949 yılında Çin iç savaşı sırasında, komünistlere yenilen milliyetçiler, Tayvan adasına kaçmışlardı.
