03.03.2021 - 17:08 | Son Güncellenme:
milliyet.com.tr
Dağlık Karabağ savaşının kaybedilmesiyle siyasi türbülansa giren Ermenistan'da bugün yeni bir eşik daha aşıldı, eşi benzeri bulunmayan görüntüler dünyada ses getirdi.
Yenilgi anlaşmasını imzaladığı tarihten bu yana istifa çağrılarıyla yüzleşen Başbakan Nikol Paşinyan, genelkurmay başkan yardımcısını görevden alınca Erivan'daki fay hatları yerinden oynadı.
Genelkurmay Başkanlığı Paşinyan'ın istifasını isteyen bir bildiri yayınladı, darbe girişimiyle karşı karşıya olduğunu söyleyen siyasetçi Genelkurmay Başkanı Onik Gasparyan'ı görevden aldı.
Hem Paşinyan taraftarları hem de muhalifler kalabalkılar halinde sokağa inerken, Cumhurbaşkanı Armen Sarkisyan Genelkurmay Başkanı'nı görevden alan kararnameyi imzalamayı reddetti.
Bu hamleyle siyasi krizin giderek derinleştiği ülkede, Paşinyan muhalefetin belli koşulları kabul etmesi halinde Ermenistan'ı erken seçime götürmeye hazır olduğunu açıkladı. Paşinyan ayrıca yeni bir anayasa referandumu için de Ekim ayını işaret etti.
Ermenistan muhalefeti bugün bir kez daha gösteriye hazırlanırken, öğle saatlerindeni itibaren parlamento binasının balkonunda keskin nişancıların yerleştirildiği görüldü.
Keskin nişancılarda makineli tüfekler dikkat çekerken, ayrıca yine parlamentonun bahçesinde el bombaları göze çarptı. Yerel medya, Başbakan Paşinyan'ın bugün kritik oturum için parlamentoda olduğunu, bina çevresinde polisin etten bir duvar ördüğünü bildiriyor.
Cumhurbaşkanı Sarkisyan ise, Paşinyan'ın talebini reddederek yerinde tuttuğu Genelkurmay başkanı Gasparyan ile bir araya geldi. Paşinyan, Gasparyan'ın kovulması için ikinci bir kararnameyi yine cumhurbaşkanına göndermiş durumda.
Paşinyan'ın istifasını isteyen muhalif protestocular hafta içinde başkent Erivan'daki bir hükümet binasına girmişti. Sloganlar atan göstericiler, herhangi bir şiddet olayı yaşanmadan binayı terk etmişti.
Ermenistan Cumhurbaşkanı Sarkisyan'ın kararnameyi imzalamak veya Anayasa Mahkemesine itiraz etmek için üç günü bulunuyor. Paşinyan'ın partisi Benim Adımım ise Sarkisyan'ın görevden alabileceği imasında bulundu.
İktidar partisi üyesi üyesi Vahan Hovakimyan, Facebook sayfasında Cumhurbaşkanı Sarkisyan aleyhine suçlama olasılığını kaydetti. Hovakimyan'a göre, anayasanın ağır ihlali nedeniyle Cumhurbaşkanının görevden alınmasına yönelik gerekçeler var. Ermenistan Anayasa Mahkemesi'ne göre, siyasal sistemde Cumhurbaşkanı parlamento tarafından görevden alınabiliyor.
9 Kasım'da yenilgi anlaşmasını imzalayan Başbakan Nikol Paşinyan, hafta içinde Genelkurmay Başkan Yardımcısı Tiran Kaçaryan'ı görevden aldı. Yerel medyaya verdiği röportajda ise Rus İskender füzelerini savaşta Azerbaycan'a attıklarını ilk kez itiraf etti.
Çarşamba günü yayınlanan röportajda bir diğer dikkat çeken detay, Paşinyan'ın söz konusu füzelerin ancak yüzde 10'unun patladığını ve diğerlerinin infilak etmediğini söylemesiydi.
Röportajın üzerinden bir gün geçmeden Ermenistan'da fırtına koptu. Genelkurmay Başkanı ve diğer komutanlar, Başbakan Paşinyan'ın istifasını isteyen bir bildiri yayımladı. Ordunun bildirisi, Genelkurmay Başkanı Yardımcısı Tiran Kaçaryan'ın Paşinyan tarafından görevden alınmasının ardından geldi. Kaçaryan, Paşinyan'ın Ermenistan'ın ana askeri müttefiki olan Rusya tarafından tedarik edilen İskender füzelerinin hedefleri vurmadığı yönündeki iddialarıyla alay etmişti.
Başbakan Paşinyan ise, bildiriden sonra yaptığı ilk açıklamada bir askeri darbe teşebbüsünün olduğunu söyledi ve destekçilerini sokağa çıkmaya çağırdı. Nikol Paşinyan, bir sonraki adım olarak istifasını isteyen Genelkurmay Başkanı Onik Gasparyan'ı kovduğunu Facebook üzerinden yaptığı canlı yayında açıkladı.
Hem Paşinyan taraftarları hem de muhalifler başkent Erivan'da gösteri yaparken, gökyüzünde savaş uçaklarının sesi duyuldu. Yerel medya, alçak uçuş yapan jetlerin Rus üretimi MiG-29 olduğunu bildirdi.
Başbakan Paşinyan, yerel medyaya verdiği mülakatta, eski Cumhurbaşkanı Serj Sarkisyan'ın Dağlık Karabağ savaşında Rus İskender füzelerinin neden kullanılmadığıyla ilgili eleştirilerinin hatırlatılması üzerine, "Sorduğu sorunun cevabını bilmeli ve cevabını bildiği soruları sormalı. İskender füzelerinin neden patlamadığını ya da yüzde 10'unun patladığını söyleyebilir mi?" demişti. Paşinyan, röportajda bu silahların 80'lerin teknolojisi olduğunu söyledi. Gazeteye göre bunun üzerine Rusya Parlamentosu'nun alta kanadı Duma'nun Savunma Komisyonu Başkan Yardımcısı Aleksander Şerin, Paşinyan'ın Rus silahlarını eleştirerek suçsuz çıkmaya çalıştığını öne sürdü.
Rus İzvestiya gazetesinde yer alan bir habere göre de, Ermenistan Genelkurmay Başkanı Onik Gasparyan, daha önce bu gazeteye verdiği bir mülakatta füzelerin kullanılması için Paşinyan'dan birkaç kez izin istediklerini ancak Başbakan'ın uluslararası toplumun tepkisinden çekinerek buna izin vermediğini söyledi.
27 Eylül tarihinde başlayan Dağlık Karabağ savaşı, Azerbaycan'ın mutlak zaferiyle sona erdi. 9 Kasım'da yenilgi anlaşmasını imzalayan Başbakan Paşinyan, haftalar boyunca protestoların hedefi olmuş ve göstericiler mağlup başbakanın istifasını istemişti.
Azerbaycan Devlet Başkanı Aliyev, 11 Ocak'ta Rusya'nın başkenti Moskova'daki zirvede Rus lider Vladimir Putin ve Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyanla buluşup yeni bir anlaşmaya imza attı. Ermenistan'ın mağlubiyetiyle sonuçlanan savaşı bitiren 9 Kasım ateşkes anlaşmasının ardından ilk kez bir araya gelen Aliyev ve Paşinyan, el sıkışmadı.
Moskova zirvesinde imzalanan bildiriyle, Azerbaycan'ı Nahçıvan ve Türkiye'ye doğrudan bağlayacak demiryolu hattının haritası da ortaya çıktı.