16.09.2021 - 14:14 | Son Güncellenme:
milliyet.com.tr
Afganistan'ın başkenti Kabil'i ele geçirdikten sonra dünyaya ılımlı mesajlar veren Taliban'ın, söyledikleriyle yaptıkları çelişmeye devam ediyor. Son gelen görüntü de uluslararası kamuoyunda deprem etkisi yarattı.
Birkaç gün sonra Taliban'ı destekleyen kadınların örgütün merkez üssü Kandahar'da gösteri düzenlemesinin ardından, Kabil Üniversitesi'nde yine Taliban eylemi vardı.
Taliban'ın sosyal medya hesapları, geçtiğimiz günlerde başkent Kabil'deki İbn-i Sina Üniversitesi'nde bir sınıfta kız ve erkek öğrencilerin arasına perde çekildiği görüntüleri paylaştı.
300'ü aşkın kadın, Taliban'a destek vermek için amfide toplandı. Birkaçı hariç kadınların neredeyse tamamı, yalnızca gözlerini açıkta bırakan siyah kıyafetlerle üniversiteye geldi.
Amfinin en sırasında bazı erkekler de vardı ve yine en ön sıradaki bazı kadınların saçlarının göründüğü göze çarptı. İki kadın kürsüye çıkıp Taliban rejimini destekleyen konuşmalar yaptı.
Sayıları 300'ü geçen kadın grubunun Kabil sokaklarında ellerinde pankartlar ve bayraklarla yürüyerek örgüte destek verdiğini bildirildi. Sokaktaki eylemde silahlı Taliban militanlarının kadınları koruduğu görüldü.
Birleşmiş Milletler, hafta içinde yaptığı açıklamada Taliban'ın muhalif kadın göstericilere gerçek mermi, cop ve kırbaç kullandığını duyurdu. Gösterilerde dört protestocu hayatını kaybetti. BM, göstericilerin bir araya gelmemesi için interneti kesen Taliban rejiminin kadın protestoculara uyguladığı şiddeti derhal durdurmasını talep etti.
Kabil Üniversitesi'nden bir kız öğrenci: "Taliban, dağıttıkları siyah cübbelerle üniversite salonunda bir saat boyunca toplanmamız için bize baskı yaptı ve onlara katılmazsak, üniversiteden atılacağımızı ve bir daha hiçbir üniversiteye gidemeyeceğimizi söyledi" diye konuştu.
En son gelen görüntü ise, bir Taliban militanının burka giymiş bir şekilde kadınların arasına karıştırdığını gösterdi. Bir kullanıcı mesajında, "Taliban Değişmedi! Kabil'deki erkek ve kadın üniversite öğrencilerini bu Taliban 2.0 burkasını giymeye zorladılar" ifadelerini kullandı.
Afganistan'ın Pençşir Vadisi'nde silahsız bir adamın vurularak öldürüldüğü anlar kan dondurdu. Taliban'ın, 3 bin aileyi evlerinden kovduğu Kandahar'da ise militanlar, bir kadınla röportaj yaptığı için bir muhabire saldırarak dövdü.
Kandahar'daki protesto gösterisinde bir kadınla röportaj yaptığı için bir Afgan gazetecinin Taliban tarafından saldırıya uğradığı anlar hızla internette yayıldı.
Millat Zagh Radyosu muhabiri, Kandahar'ın Firqa semtinde protesto gösterisine katılan bir kadınla, Taliban kendisine evini terk etmesini emrettikten sonra yaptığı röportajı çekerken bir militanın saldırısına uğradı.
Birçoğu onlarca yıldır orada yaşamasına rağmen, Taliban'ın 3 bin aileyi grubun savaşçılarını barındırmak üzere tahliye etme emri vermesi üzerine öfkelenen yüzlerce Afgan, protesto gösterisi düzenledi. İsminin açıklanmaması kaydıyla konuşan bir tanık, muhabirin 'Vali'nin evinin önünde bir kadınla konuştuğunu, o sırada bir Taliban militanının gelip onu dövdüğünü' söyledi.
Tanık, muhabirin bir röportajı çekmek için izin istediğini -Taliban'ın bu talebi kabul ettiğini- ancak videoyu başlatır başlatmaz militanlar tarafından suçlandığını açıkladı ve şöyle devam etti:
"Muhabir telefonunu çıkardı ve çekime başladı ama Taliban militanları bir anda ona durması için bağırdı. Muhabir olduğunu ve çekim yapma izni olduğunu söyleyip durdu ama adama "Neden bu kadınla konuşuyorsun?" diye bağırıp vurmaya başladılar.
Görüntülerde, Taliban militanları, silah sesleri duyulmadan önce bir adamla birlikte yolun kenarına doğru yürürken görülüyor. Vadide, geçen hafta Taliban tarafından ele geçirilmesinden bu yana benzer şekilde en az 20 kişinin öldürüldüğü düşünülüyor.
Bu adamın tam olarak neden hedef alındığı belli değil. Görüntülerde görgü tanıkları onun bir sivil olduğu konusunda ısrar etse de, üzerinde muharebe pantolonu ve askeri bir tişört var gibi görünüyor.
Bu haftanın başlarında sosyal medyada yayınlanan videoda, khameez gömlekler ve lüle başlığı giyen bir grup erkek, kurbanlarını yolun karşısına geçirirken görüldü. Adamlar ellerine tüfeklerini geçirerek sokağın diğer tarafında durmasını emretti.
Orada bulunanlar, yakalanan kişinin sivil olduğu konusunda ısrar etse de, adamın muharebe pantolonu ve askeri bir tişört giydiği görüldü. Daha sonra silah sesleri duyuldu ve adam yere yığıldı. Taliban militanları da Amerikan yapımı Humvee'lere binerek uzaklaştı.
Taliban, ülkenin başka yerlerinde eski hükümet askerlerine, işçilere ve etnik azınlıklara karşı intikam saldırıları gerçekleştirdi. Pençşir de - Taliban karşıtı direnişin merkezi oldu
Afganistan'da tek bir bölge hariç her yeri ele geçiren Taliban'a karşı direniş sürüyor. Ancak örgütün eylemlerine ilişkin gelen haberler oldukça ürkütücü.
Washington Post gazetesinin haberine göre, Taliban Afganistan'ın Pençşir eyaletinde abluka uygulayarak bölge sakinlerine yemek gitmesini engelliyor ve yargısız infazlar gerçekleştiriyor.
Taliban, Pençşir direniş güçlerini kuşattığını ancak doğrudan savaşmak yerine müzakere etmek istediklerini söyledi. Sözcü Zabihullah Mücahid, Twitter'dan yaptığı açıklamada, Taliban militanlarının "Pençşir yakınlarında konuşlandırıldığını" belirterek bölgeyi üç koldan kuşattıklarını söyledi.
Bölgeye yakın kaynakların sosyal medya hesaplarında paylaştığı bir videoda, Taliban'ın sokakta yakaladığı sivilleri tutuklayarak araba bagajına tıktığı görüldü.
Görüntülerin başkent Kabil'den geldiği haberlerinin yanı sıra, tutuklananların aksanları nedeniyle sadece Pençşirliler'den oluştuğu öne sürüldü.
ABD'de Cumhuriyetçi Meclis Üyesi Mike Waltz, Twitter'dan yaptığı açıklamada ABD'nin müttefiklerinin, Pençşir Vadisi'nde katliama uğradığını belirterek şunu söyledi:
“Hala savaşmak isteyen ve hala bizimle birlikte olmak isteyen müttefiklerimiz, Pençşir Vadisi'nde bir soykırım yaşıyor. Taliban gelecek nesillerin direniş başlatamaması için genç erkekleri öldürüyor."
Eski Afgan başkan yardımcısı Amrullah Salih de Taliban karşıtı grupla beraber ve son günlerde sosyal medyada yayınlanan fotoğraflarda, direnişin lideri Ahmad Massoud ile görüşürken görüldü.
Taliban karşıtı Ulusal Direniş Cephesi sözcüsü hafta sonu, grubun 'uzun vadeli bir çatışmaya' hazır olduğunu ancak kapsayıcı bir hükümet için müzakere etmeyi tercih edeceklerini söyledi.
Geçmişteki çatışmalarda Sovyet güçleri veya Taliban tarafından ele geçirilemeyen, doğal savunmasıyla ünlü Pençşir Vadisi, Ahmad Massoud liderliğindeki Taliban karşıtı güçlerin son büyük meskeni olmaya devam ediyor.
Vadi dar bir geçit tarafından korunuyor, bu da girişi veya kaçışı, daha yüksek bir yere yerleştirilmiş yerleşik güçler tarafından alınabilecek yabancılar için olağanüstü derecede zorlaştırıyor.
Afganistan'da yönetimi ele geçirdikten sonra kadın polisi evinde kurşuna dizen Taliban militanları, bu kez 30 ve 53 saniyelik iki ayrı video kaydıyla kan dondurdu.
Kabil'in düşmesiyle hakimiyet kuramadığı Pencşir vilayetine yönelen Taliban, ABD ve diğer koalisyon güçlerinin çekilmesiyle birlikte sarp vadiye hücum etti.
Kısa süre içinde Pencşir'in merkezine Taliban bayrağı dikildi, direnişi organize eden Ahmed Mesud ve eski cumhurbaşkanı yardımcısı Emrullah Salih'ten ise haber alınamıyor.
Taliban'a yakın sosyal medya hesapları, bugün Pencşir'de teslim olan bir askerin infaz edildiği görüntüleri paylaştı. Militanların, yol kenarına sürükledikleri askere defalarca ateş açtığı görüldü.
Yerel medya, söz konusu videoda bir sivilin de yer aldığını ve kimlik kartının gösterildiğini aktarıyor. Görüntüde sivilin kaderinin ne olduğu bulunmuyor.
Washington Examiner ise, Taliban'ın özel sohbet odalarından birinde tüyler ürperten bir video paylaşıldığını bildiriyor. Ne zaman kaydedildiği bilinmeyen video, 30 saniye sürüyor.
Kayıtta bir grup Taliban militanının bir Afgan ordusu askerinin başını kesip ellerinde tutarak şarkı söylediği ve kutlama yaptığı görülüyor. Askerin başı kesilirken diğer militanlar da silah doğrultmuş halde bekliyordu.
ABD'nin 20 yıllık Afganistan sürecinin öne çıkan detayları şöyle oldu: 7 Ekim 2001: ABD öncülüğündeki koalisyon Afganistan'daki Taliban ve El-Kaide mevzilerini bombaladı. Kabil, Kandahar ve Celalabad şehirleri hedef alındı. Taliban, El Kaide lideri Usame Bin Ladin'i teslim etmeyi reddetti.
13 Kasım 2001: Afganistan'da Taliban rejimine karşı savaşan silahlı örgüt olan Kuzey İttifakı, Kabil'i ele geçirdi. 7 Şubat 2009: Dönemin ABD Başkanı Barack Obama, Afganistan'a gönderilecek askeri birliklerin sayısını artırmayı onayladı. Böylelikle asker sayısı zirveye, 140 bin dolaylarına ulaştı.
28 Aralık 2014: NATO, Afganistan'daki muharebe operasyonlarını sonlandırdı. ABD binlerce askerini geri çekmeye başladı. Kalan askerler Afgan güvenlik güçlerini eğitmek ve desteklemek için kaldı. 29 Şubat 2020: ABD ve Taliban arasında Katar'ın başkenti Doha'da barış anlaşması imzalandı. ABD ve NATO müteffikleri Taliban'ın anlaşmayı bozmaması durumunda 14 ay içerisinde Afganistan'ı terk etmeyi kabul etti.
13 Nisan 2021: ABD Başkanı Joe Biden tüm ABD birliklerinin 11 Eylül'de Afganistan'ı terk edeceklerini duyurdu. 16 Ağustos 2021: Bir aydan biraz daha uzun bir süre içinde, Taliban Kabil de dahil olmak üzere Afganistan'ın dört bir yanındaki kasaba ve şehirlerin kontrolünü ele geçirdi. Afgan güvenlik güçleri Taliban ilerleyişi karşısında çöktü. 31 Ağustos 2021: ABD, Afganistan'dan çekilme sürecini tamamladı.