15.01.2021 - 14:01 | Son Güncellenme:
milliyet.com.tr
Dağlık Karabağ savaşını 44 günde kazanarak tarihi bir zafer elde eden Azerbaycan lideri İlham Aliyev, First Lady Mihriban Aliyeva ve kızı Leyla Aliyeva ile birlikte bu kez Şuşa'yi ziyaret etti.
Azerbaycan Devlet Başkanı Aliyev, 11 Ocak'ta Rusya'nın başkenti Moskova'daki zirvede Rus lider Vladimir Putin ve Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyanla buluşup yeni bir anlaşmaya imza attı.
Ermenistan'ın mağlubiyetiyle sonuçlanan savaşı bitiren 9 Kasım ateşkes anlaşmasının ardından ilk kez bir araya gelen Aliyev ve Paşinyan, el sıkışmadı.
Moskova zirvesinde imzalanan bildiriyle, Azerbaycan'ı Nahçıvan ve Türkiye'ye doğrudan bağlayacak demiryolu hattının haritası da ortaya çıktı.
Moskova'dan Bakü'ye dönen Azerbaycan lideri, Cuma günü savaşın kaderinin değiştiği ve kültür başkenti olarak bilinen Şuşa'yı ailesiyle birlikte gezdi.
Aliyevlerin Şuşa gezisinin fotoğrafları Azerbaycan Cumhurbaşkanlığı sitesinde yayınlandı, İlham Aliyev kentin merkezine bayrak astı.
Aliyevlerin uğradığı yerler arasında Şuşa'daki Gövher Ağa Camii, Ermeni kilisesi Ghazanchetsots Katedrali gibi dini mabetler de vardı.
First Lady Mihriban Aliyeva, Leyla Aliyeva ve Cumhurbaşkanı Aliyev, Gövher Ağa Camii'nde Kuran-ı Kerim önünde dua etti.
İlham Aliyev, Birinci Karabağ Savaşı'nda vurulan Şuşalı sanatçıların büstlerinin açılışlarını da yaptı. Büstler şimdiye kadar Bakü'de tutuluyordu.
Büstü Şuşa'ya dönenlerden biri, besteci Üzeyir Hacıbeyovdu. Aliyev ayrıca Bülbül'ün evini ve yıkılan büstünü ziyaret etti.
Şair Hurşidbanu Navata'nın şairin büstünün Şuşa'ya getirilmesinde de yine İlham Aliyev yer aldı.
Cumhurbaşkanı Aliyev, 39 yıl önce eski Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev ile çekilmiş bir fotoğrafı da ziyaret sırasında gösterdi.
Fotoğraf, Şuşa'daki Molla Panah Vakıf türbesinin açılışında Haydar Aliyev'in Sovyet Azerbaycan Komünist Partisi Merkez Komitesi Birinci Sekreteri iken çekildi.
Aliyev, ayrıca Fuzuli-Şuşa karayolunun temeline ilk harcı koydu ve yine Fuzuli bölgesinde bir havalimanının temelini attı.
Gezideki en göze çarpan detaylardan biri, işgal döneminde uluslararası haber ajansları tarafından fotoğrafları çekilen ünlü kanyonda verilen pozdu.
Gezi sırasında Mihriban Aliyeva ve Leyla Aliyeva'nın sık sık cep telefonlarıyla sosyal medya üzerinden canlı yayın yapması dikkat çekti.
11 Ocak tarihindeki Moskova zirvesinde imza konulan bildiri, savaşın kaybedeni Erivan'da büyük hayal kırıklığına yol açmış durumda. Ermenistan, özellikle savaş esirleri başlığında istediğini elde edemedi.
9 Kasım'da imzalanan anlaşmayla 10 Kasım 2020'de silahların susması üzerine yazdığı makaleye 'Rusya ikinci Karabağ savaşında nasıl kaybetti?' başlığı atan Rus Strateji ve Teknoloji Analiz Merkezinden Konstantin Makiyenko, "Karabağ savaşı, Ermenistan'ın yanı sıra Rusya için de felaketle sonuçlandı" deyip eklemişti:
"Başarılı bir arabuluculuk ve barış güçleri konuşlandırmaktan oluşan aldatıcı bir dış politika zaferinin ince perdesinin arkasından, çok yakında acı bir gerçek ortaya çıkacak. Başarılı ve hırçın Türkiye'nin prestiji ise tam tersine muazzam bir şekilde arttı."
Strateji ve Teknoloji Analiz Merkezi'nin direktör yardımcısı Konstantin Makienko, yine Vedomosti gazetesinde bu kez 11 Ocak zirvesinin ardından 'Karabağ'ın statükosu' başlığıyla Putin, Aliyev ve Paşinyan görüşmesinin perde arkasını kaleme aldı.
Rus düşünce kuruluşu yetkilisi Makiyenko, Rusya'nın gelecek beş yılda Ermenistan'ın bile tanımadığı kağıt üstündeki Dağlık Karabağ yönetimini devralabileceğini savundu. Açılan yeni sayfada en büyük meydan okumanın Karabağ'ın statükosunun korunması ve sağlamlaştırılması olacağını belirten Makiyenko, çözümün Rus diplomasi ve askeri güçlerine bağlı olmadığını, Rusya ve Türkiye eşleşmesinin sonucu belirleyeceğini yazdı.
Türkiye'nin geride kalan 10 yılda savunma teknolojisini modern silahlarla yenilediğini belirten Rus uzman, 44 gün süren savaşta Türkiye'nin sağladığı silahlı insansız hava araçları (SİHA) ve ordu birliklerine verdiği taktiklerle Azerbaycan'ın zafere ulaştığını aktardı. Makiyenko, Türk yapımı SİHA'ların Türkler tarafından kullanıldığına yönelik küçük şüphelerin bulunduğunu da ileri sürdü.
Gelinen noktada Ermenilerin geleceğe karamsar baktığını, hiç kimse tarafından tanınmayan kağıt üstündeki Dağlık Karabağ yönetiminin devlet olma uğraşlarının ağır bir darbe yediğini vurgulayan Makiyenko, buna karşın Rus ordusunun Ermeniler için tek umut olabileceğini savundu. Rus uzman, Ermenilerin yüksek teknolojiyle donatılan bir ordu yaratmalarını, İsrail gibi süper askerileşmelerini önerdi.
Dağlık Karabağ savaşı 44 günde Azerbaycan'ın tarihi zaferiyle bitti, 9 Kasım'daki ateşkes anlaşmasından iki ay sonra, 11 Ocak'ta Rusya'nın başkenti Moskova'da yeni imzalar atıldı.
11 Ocak anlaşmasıyla bölgede inşa edilecek yollar ve demiryolları projeleri netleşti. Böylece, Sovyetler Birliği'nin dağılmasıyla kapanan demiryollarının neredeyse 30 yıl sonra yeniden canlandırılması hedefleniyor.
9 Kasım tarihinde imzalanan tarihi anlaşmayla, Azerbaycan yaklaşık 30 yıldır Ermenistan işgali altındaki topraklarının büyük çoğunluğunu resmen geri aldı. Ağdam, Kelbecer ve Laçın çevresindeki işgalci Ermeniler 1 Aralık 2020 tarihine kadar çekildi, Azerbaycan askerleri bölgeye yerleşti.
Anlaşmayla Dağlık Karabağ'daki çatışma hatlarına 1960 Rus barış gücü askeri yerleştirildi, Ermenistan ve Hankendi arasındaki Laçın Koridoru'nun güvenliği de Ruslar tarafından sağlanıyor.
Türkiye ise anlaşmanın gereği olarak Rusya'yla birlikte Dağlık Karabağ sınırında kurulan ateşkes gözlem merkezinde askerleriyle yer alıyor.