15.12.2020 - 14:39 | Son Güncellenme:
AA
Yaklaşık 60 yılın ardından Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından Türkiye'ye geri getirilen heykel, geçici mekanı olan İstanbul Arkeoloji Müzeleri'nde meraklılarıyla buluştu.
Türkiye'den kaçak yollarla 1960'lı yıllarda İsrail'e götürülerek satılan ve on binlerce kilometre yolculuğun ardından ABD'den ana vatanına ulaştırılan Kybele, uzmanlarca MS 3. yüzyıla tarihlendiriliyor.
Prehistorik dönemlerden itibaren Akdeniz havzasında, özellikle Anadolu'da "ana tanrıça" olarak tapınılan 1700 yıllık Kybele'nin iki yanındaki aslanlar, doğa ve hayvanlar üzerindeki hakimiyetini sembolize ediyor.
Sideropolisli Asklepiades'in Oniki Tanrı Ana'ya sunduğu bir adak heykeli olarak tarihte bilinen Kybele'nin yazıt bölümünde, "Hermeios’un oğlu Sideropolisli Asklepiades adağı Oniki Tanrı Ana'ya dikti." ifadesi yer alıyor.
Kybele heykeli, daha sonra Afyonkarahisar'a yeni yapılacak müzeye taşınacak.
Türkiye’den kaçak yollarla İsrail’e götürülerek satılan ve M.S. 3. yüzyıla ait olduğu belirtilen Kybele Heykeli, on binlerce kilometre yolculuğun ardından ABD’den ana vatanına ulaştı. İstanbul Arkeoloji Müzesi’ne getirilen Kybele Heykeli Afyonkarahisar’daki müze tamamlanana kadar burada ziyaretçilere açık olacak.
THY’ye ait kargo uçağıyla dün sabaha karşı İstanbul’a getirilen 1700 yıllık eserin tanıtımı İstanbul Arkeoloji Müzesi’nde gerçekleşti. Tanıtıma Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, İstanbul Valisi Ali Yerlikaya, ABD İstanbul Başkonsolosu Daria Darnel, İstanbul İl Jandarma Komutanı Tuğgeneral Nuh Köroğlu ve İstanbul Kaçakçılık Suçlarıyla Mücadele Şube Müdürü Ömer Erhan Konanç ile yetkililer katıldı.
Programda konuşan ve eserin iade süreci ile ilgili bilgi veren Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, “Bir İsrail vatandaşının 2016 yılında Roma dönemine ait bir Kybele Heykeli’ni yurt dışına ihraç edebilmesi için izin talebinde bulunması ve İsrail makamlarının eserin fotoğraflarını ülkemize ileterek kökeni hakkında bilgi talep etmesiyle başlamıştır.
İstanbul Arkeoloji Müzesi Müdürlüğü uzmanları Feza Demirkök ve müzemizden emekli olan Şehrazat Karagöz, bu heykelin Afyonkarahisar’da 1964 yılında bulunmuş olan ve halen orada sergilenen Kovalık Eserleriyle tipolojik benzerliğini tespit etmişlerdir.
Elde edilen bilgiler ışığından harekete geçilerek eserin ABD’de gerçekleştirilecek satışının durdurulması istenmiştir. İlgili şahsın Kybele Heykeli’ne dair açtığı aidiyet davasına Türkiye karşı hukuk süreci başlatarak cevap verilmiştir” dedi.
Heykelin Türkiye’ye ait olduğunu ispatlamaya yönelik uzmanların yerinde inceleme yaptığını belirten Ersoy sözlerini şöyle sürdürdü: “İnceleme ve raporlara ek olarak İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğü ve Jandarma Genel Komutanlığı’nın Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele Daire Başkanlıkları da çok ciddi katkı sağlamışlardır. Bilimsel kanıtlar eserin ortaya çıkarıldığı yıllarda bölgede yaşayan görgü tanıklarının ifadeleri ve Afyonkarahisar’daki kaçakçılık olaylarına ilişkin belgeler Kybele Heykeli’nin Türkiye’ye ait olduğunu doğrulamaktadır. Ayrıca heykelin ortaya çıkarıldığı yıllarda Afyonkarahisar Müzesi Müdürü olan merhum Hasan Tahsin Uçankuş’un kişisel arşivinden elde edilen belgeler de tanık ifadelerinin tutarlılığını göstermiştir. Tüm çabalar neticesinde eseri elinde bulunduran kişi, heykeli Türkiye’ye iade etmeyi kabul etmiş, süreç sulh yoluyla sonuçlanmıştır. Kybele Heykeli, yeni müzemiz tamamlandıktan sonra Afyonkarahisar’a dönecektir.”
“Bakanlığımız sadece sahada değil, dijital dünyada da bu mücadeleyi hassasiyetle sürdürmektedir. İnternette, sosyal medyada kültür varlığı ve define araştırmak için yapılan yasa dışı çalışmalara dair paylaşımlar tespit edilmektedir. Bu tespitler sonucunda hem kültür varlığı kaçakçılığı ve kaçak kazı suçunu işlediği belirlenen kişiler hakkında suç duyurusunda bulunulmaktadır.”