29.01.2025 - 11:38 | Son Güncellenme:
Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanı yarışmalarının sonuçlandığını belirten Bakanlık, 3 ildeki 5 YEKA'da toplam 1200 megavatlık bağlantı kapasitesinin tahsis edildiğini açıkladı.
Anonim ya da limited şirket olarak kurulmuş tüzel kişiler ile yabancı sermaye şirketlerinin katılımına açık olan ve Bakanlıkta dün gerçekleştirilen yarışmalara, 40 farklı şirketten toplam 100 başvuru geldi.
YEKA RES-2024 yarışmalarını kazanan şirketler, sözleşme tarihinden itibaren 72 ay boyunca serbest piyasada elektrik satışı yapabilecek. Bu sürenin ardından üretilen elektrik, 20 yıl boyunca devlet tarafından belirlenen fiyattan iletim sistemine aktarılacak.
YEKA RES yarışmaları, Türkiye'nin enerjide dışa bağımlılığını azaltma, yenilenebilir kaynakların elektrik üretimindeki payını artırma ve rüzgar enerjisi kurulu gücünü yükseltme hedefleri doğrultusunda önemli bir adımı temsil ediyor. Aynı zamanda yerli rüzgar sanayisini güçlendirme ve yerli üretim kapasitesini artırma gibi hedeflere katkı sağlanması bekleniyor.
"1200 megavatlık projelerde yerlilik önemli bir kriter"
Türkiye Rüzgar Enerjisi Birliği (TÜREB) Yönetim Kurulu Başkanı İbrahim Erden, AA muhabirine yaptığı açıklamada, 1200 megavatlık projelerin yüksek yerlilik oranı kriteriyle öne çıktığını belirterek, "Bu projelerde yüzde 55 yerlilik şartı bulunuyor ki bu, yüzde 60'ın üzerinde bir yerli katkı anlamına geliyor. Şartları karşılamaya türbin üreticisi iki firma da bütün yatırımcılara teklif sundu." dedi.
Bu yarışmaların büyük oranda izinleri alınmış projelere ilişkin olduğunu ve YEKA-1 döneminde yaşanan problemler nedeniyle gerçekleştirilemediğini aktaran Erden, "Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) süreçleri tamamlandı, gerekli onaylar alındı. Ayrıca, askeri güvenlik ve seyir güvenliği gibi teknik etkileşim izinleri de sağlandı." dedi.
Enerji nakil hatları altyapısında da önemli hazırlıkların tamamlandığını vurgulayan Erden, "Bazı projelerin kamulaştırma dosyaları hazır ve ÇED süreçlerine alınmaya uygun hale getirildi. Bu projeler, sıfırdan başlanan girişimler değil, bu nedenle hızlıca tamamlanmaya uygun durumda. Bakanlık da süreç boyunca fiili olarak destek vereceğini ifade ediyor." değerlendirmesinde bulundu.
Erden, katılımcı firmaların sadece gelecekle değil, projelerle ilgili de olumlu bir bakış açısına sahip olduklarına dikkati çekerek, "Tekliflere baktığımızda, yatırımcıların genel olarak çok iyimser olduğunu görüyoruz. Bu olumlu yaklaşım, yatırımcıların projelere ve sektöre duyduğu güvenin bir yansımasıdır. Yatırımcılar, bu güvenle projeleri ileri taşımaya istekli olduklarını göstermektedir." ifadelerini kullandı.
Yabancı fonların ilgisi artıyor
Erden, projelere yönelik tekliflerin belirli kriterlere göre oluşturulduğuna işaret ederek, "Özellikle enerji üretimi, kapasite faktörü, türbin fiyatı, türbin dışı yatırım maliyetleri ve izin süreçleri, tekliflerin şekillenmesinde belirleyici oluyor. Burada önemli bir alım garantisi söz konusu. Bakanlığın açıkladığı izin kanunu ve bu süreçlere yönelik sağladığı destek, yatırımcılar nezdinde büyük bir karşılık bulmuş durumda." diye konuştu.
Erden, yatırımcıların Bakanlığa güvendiğini vurgulayarak, "İzin süreçlerinin hızla tamamlanacağına inanıyorlar. Ayrıca, finansman süreçlerine yönelik beklentiler de olumlu yönde. Finansman maliyetlerinin yakın vadede düşeceği ve daha rekabetçi hale geleceği öngörülüyor. Türbin ve diğer yatırım maliyetlerinin önümüzdeki dönemde bir miktar düşmesi bekleniyor. Bu durum, projelerin cazibesini artıran önemli bir etken." değerlendirmesinde bulundu.
Enerji üretimine yönelik yatırımcı beklentilerinin farklılık gösterebileceğini belirten Erden, şunları kaydetti: "Daha yüksek beklentileri olan yatırımcılar bu süreçte biraz daha öne çıkmış olabilir. Ancak, genel olarak Türkiye finans piyasalarına, enerji yatırımlarının izin süreçlerine ve bu alanda yapılacak değişikliklere dair önemli bir güven oluştuğunu görüyoruz. Piyasaya olan bu güven, sektör için olumlu bir mesaj veriyor."
Erden, ihale sürecinde yabancı fonların ilgi ve katılım gösterdiğine dikkat çekerek, "Bu yabancı fon ilgisi yalnızca üç aylık kısa bir sürede gerçekleşti. Eğer süreç biraz daha uzun olsaydı, bu ilginin daha da artabileceğini öngörüyoruz." dedi.
Sektörün, yeni YEKA projelerinin duyurmasını beklediğini aktaran Erden, sözlerini şöyle tamamladı: "Bu açıklamalar hızlı bir şekilde yapılırsa, yatırımcı ilgisinin artarak devam edeceğini düşünüyorum. Bu durum, 120 bin megavatlık hedefin adım adım gerçekleşmesi için yatırımcıların ve finans piyasalarının da destek vereceğini gösteriyor. Buradaki en önemli unsur, projelerin hızlı açıklanması ve yatırımcıların bu beklentilerinin karşılanmasıdır. Ayrıca, bu yüksek ilgi bu yıl ve sonraki yıllarda tahsis edilecek yeni ilave rüzgar kapasiteleri için de önemli bir yol gösterici olacaktır. Bu süreç, Türkiye'nin rüzgar enerjisi ekosistemini ve ülkenin enerji alanındaki uluslararası rekabetçiliğini güçlendirecektir."