Uzaklara uçuyor kârlılığa oynuyor

Ekşi, bir sonraki en uzak rotanın 18 Aralık’ta başlayacak olan Santiago (Şili) hattı olduğunu hatırlattı. Bilal Ekşi, Sidney’e yapılan ilk uçuş sırasında gazetecilerin sorularını yanıtladı.

■ Sidney’e direkt sefer olacak mı?  

Şu anda uçaklarımızın tipi sebebiyle aktarmalı uçabiliyoruz. 2026’nın sonunda Airbus - 1000 uçakları ile direkt uçuş yapacağız.

■ Avustralya uzak bir destinasyon, burada maliyet ve kazanç dengesi nasıl oluyor?  

Biz açtığımız bütün yerleri fizibilite yaparak çıkıyoruz. Elbette hiçbir hattın daha ilk yılda kâra geçmesini beklemek diye bir şey söz konusu değil. Bazı hatlarımız daha ilk yılda kâr ediyor. Bazıları 2 yılı buluyor. Ama 3 yıldan daha fazla zarar eden bir destinasyonu beslemek istemiyoruz. Melbourne ve Sidney bizim oraya başlamamız için bize bazı teşvikler de verdi. Çünkü tüm dünya ile bağlantısını geliştirmek isteyen ülkeler bu yolu izliyor. Mesela Çin’de bir noktaya başlayacağız, bize uçuş başına belli bir ödeme veriyorlar. Çünkü bize gelince tüm dünyaya bağlanıyorlar. Böyle bir gücümüz de var. Geçen yıl 3 milyar dolar kâr ettik. Bunun yüzde 99’unu neredeyse dış hatlardan ettik. İç hatlarda bütün havayolları ya zarar ediyor, ya da ucu ucuna getiriyorlar. Nihayetinde bu ülkenin havayoluyuz. Dışarıya bağlıyoruz. Sosyal sorumluluklarımız var.

■ Yolcu sayısında Avustralya Sidney özelinde bir hedef var mı? 

İlk hedef 100 bin. Sidney ve Melbourne korktuğumuz bir hat değil. Bu iki hat açısından hiçbir endişemiz yok.

■ İstanbul Havalimanı ve Anadolu’nun çeşitli yerlerinde açılan yeni havalimanlarının katkısı ne oluyor? 

2023’te 26 tane terminal havalimanı vardı. Şu anda 58’e çıktı. Bizim açımızdan tabii havalimanının iyileşmesi, terminalin iyileşmesi yolcumuzun memnuniyeti açısından önemli. Hava yoluna olan ilgi artmış oluyor. Türkiye’de havacılık kültürünün gelişmesi açısından son derece önemli.

■ Atatürk Havalimanı’nda kalsaydınız bu kadar büyüme gelir miydi?  

Kesinlikle büyüyemiyorsun. Atatürk Havalimanı’nda çok aşırı derecede gecikmeler oluyordu, havada turlamalar oluyordu. Hem yakıt açısından sorun, hem verimsizlik oluyordu. İGA olmamış olsaydı THY bu kadar verimli büyüyemezdi. Ben şimdi ne yapıyorum? Dünyadan yolcuyu getiriyorum. İki saat içinde başka uçaklara aktarmam lazım. Bu ne demek? 2 saatlik dilimde ben ne kadar fazla uçak indirip kaldırabilsem o kadar iyi bağlantı verebilirim. Onun için bugün saatte 120 uçak inip kalktı. Şimdi 4. pist yapılınca 160 uçak, 5. pist tamamlanınca kapasitesi 200 uçak bir saatte inip kalkabilecek. 

‘Boeing olmaz ise Airbus’a bakarız’

■ Filonun büyümesi ile ilgili çalışmalar. Yeni uçaklar?  

493 uçağımız var. 2033 yılında 813 uçağa erişeceğiz. Bu stratejiye göre biz dünyada ilk üç havayolundan birisi haline geleceğiz. Şu anda dünyada 9. sıraya yükseldik. Gelecek sene uçak sayısında 523’e geleceğiz. Şu anda 600 uçak siparişlik bir projemiz var. Bunun 300 uçağını sipariş ettik. Airbus ile olan müzakereler tamamlandı ve sipariş ettik. Geri kalan 300 uçak için de Boeing’de müzakereler devam ediyor. Kendi iç problemleri (Boeing) kaynaklı devam ederse o zaman Airbus ile tekrar geri kalan için de müzakere edebileceğimizi söyledik.

■ Kargoyla ilgili yeni bir gelişme var mı? 

Kargo pandemiden sonra coştu. Biz dünyada üçüncü sıraya kadar geldik. 24 tane kargo uçağımız var. Özellikle yolcunun az olduğu ve tedarik sisteminin bozulduğu yerde kârlılığa çok büyük katkı sağladı. Özellikle bu Kızıldeniz’in zaman zaman kapanması sebebiyle yükler Afrika Boğazı’ndan gelmiş olunca havayolları acil kargolar için bir ihtiyaç oldu. Dolayısıyla fiyatlar yukarıya çıkmış oldu. Bizim birim gelirlerimiz arttı. 

Orta kolçak kimindir?

■ Yolcular en çok neden şikayetçi, ya da en memnun oldukları şeyler neler? 

En fazla memnuniyetsiz olunan şey bizim ekonomi sınıfında koltuklarımızın yenilenmesini istiyorlar. Aslında rakiplerimize göre daha mesafeli koltuklar ama yolcularımız şöyle bakıyor, ‘sen THY’sin, daha iyisini yapman lazım’. Ama nihayetinde sonunda bilet alırken maliyete bakıyor tabii. Ama yerli üretim için son aşamaya geldik. Bu konuda projelerimiz var. 

■ Havada hep tartışılır, ekonomi sınıfında orta kolçak kimindir?  

Erken gelenindir. Ama arkadaşlarımız bir koltuk dizayn ettiler. Kolunuzu koyacağınız yerin tam genişi olan yer sizin tarafa, diğeri yan tarafta. Bakalım üretebilecek miyiz? 

ABD’de hedef: 2 milyon yolcu

Türk ekonomisine katkı için bir dizi çalışma yaptıklarını hatırlatan THY Genel Müdür Yardımcısı Ahmet Olmuştur, “Tour İstanbul, Stop Over ne kadar istediğiniz sonucu verdi?” sorusunu şöyle yanıtladı: “Stopover’ı 2017 yılından beri uyguluyoruz. 190.160 kişiyi İstanbul’da misafir etmişiz. Eğer Business Class gelirseniz iki gece 5 yıldızlı bir otelde Economy Class gelirseniz 1 gece konaklıyorsunuz. Şu anda 91 ülkede 235 şehirde uyguluyoruz. Tamamına da yaymak üzere bir politikamız var. Yurt dışı ofislerimiz de turizm elçisi gibi çalışıyor. Örneğin, 2023 yılında 1 milyon Amerikalı Türkiye’ye gelmişti. 

Şu an bu yılın sonunda 1.4 milyon yolcu gibi olacak. Yakın bir zamanda yani birkaç yıl içerisinde 2 milyonun üzerinde Amerikalı Türkiye’ye gelecek.”