Trump dünyaya ticaret savaşı açtı! Tarifeler Türkiye’yi nasıl etkiler?
05.04.2025 - 07:32 | Son Güncellenme:
ABD’nin 185 ülkeye %10 ile %50 aralığında ilave gümrük vergisi uygulayacak olması dünyanın ana gündemine oturdu. Çin de ABD’ye misilleme olarak yüzde 34 oranında tarife uygulanacağını açıkladı. Ancak ABD, Türkiye’ye minimum oran olan %10 üzerinden tarife uygulayacak. Peki tarifeler Türkiye’yi nasıl etkiler? Diğer ülkelere göre daha düşük tarife uygulaması bir avantaj mı? Konuyla ilgili Ekonomist Hikmet Baydar, ‘Türkiye'de üretim yapan firmalar nispi bir avantaj elde etmiş durumda’ dedi. İşte detaylar...
Milliyet.com.tr/ÖZEL 2025 küresel ticari belirsizliklerin ve ticaret savaşlarının alevlendiği bir yıl oldu. ABD Başkanı Donald Trump’ın görevi devralmasının ardından yaptığı söylemler küresel çapta etkisini hissettiriyor. Çin ve bazı ülkeleri kapsayan gümrük tarifeleri 185 ülkeye genişletildi.
AB’YE YÜZDE 20, ÇİN’E YÜZDE 34 EK TARİFE ŞOKU!
Bu hafta imzalanan kararnameyle birlikte ABD, ülkelere yüzde 10 ile yüzde 50 arasında gümrük vergisi uygulayacak. Avrupa Birliği'ne yüzde 20, Çin'e yüzde 34, Vietnam'a yüzde 46, Tayvan'a yüzde 32, Japonya'ya yüzde 24, Hindistan'a yüzde 26, Güney Kore'ye yüzde 25, Tayland'a yüzde 36, İsviçre'ye yüzde 31, Endonezya'ya yüzde 32, Malezya'ya yüzde 24, Kamboçya'ya yüzde 49, Güney Afrika'ya yüzde 30, Bangladeş'e yüzde 37 ve İsrail'e yüzde 17 tarife getirilmesi planlanıyor.
TÜRKİYE’YE YÜZDE 10 İLAVE GÜMRÜK VERGİSİ!
Türkiye, Birleşik Krallık, Brezilya, Avustralya, Birleşik Arap Emirlikleri, Yeni Zelanda, Mısır ve Suudi Arabistan'ın aralarında olduğu bazı ülkeler için yüzde 10 gümrük vergisi uygulanması öngörülüyor. Böylelikle Türkiye’ye minimum yüzde 10 olan temel tarife uygulanacak.
BAKAN BOLAT, MÜZAKERE İÇİN ABD'YE GİDECEK
Konuyla ilgili açıklamada bulunan Ticaret Bakanı Ömer Bolat, “Türkiye'den ABD'ye ihraç edilen ürünlere getirilen yüzde 10 ilave gümrük vergilerinin kaldırılması konusunu müzakerelerde ele almak istiyoruz" ifadesini kullandı. Bu kapsamda Bakan Bolat, mayıs ortasında ABD’ye gidecek.
2024 yılı itibarıyla Türkiye-ABD arasındaki ticaret hacmi 35.2 milyar dolar olmuştu. Bunun 100 milyar dolara ulaşmasına dair hedefler var. Peki ABD’nin Türkiye’ye en düşük orandan tarife uygulaması bir avantaj mı? Mayıs ayında yapılacak müzakerelerle birlikte Türkiye bazı tarifelerden muaf tutulabilir mi? Çin’in ABD pazarından başka pazarlara kayması durumunda bunun Türkiye için bir dezavantajı olur mu?
ABD BORSALARI TEPETAKLAK! GÖZLER YURT İÇİNE ÇEVRİLDİ
Özellikle gümrük tarifeleri uygulaması nedeniyle küresel piyasalar ve ABD borsalarında sert düşüşler görülmüş, perşembe günü Wall Street'te S&P 500 ve Nasdaq Bileşik endeksleri 2020'den bu yana en büyük bir günlük düşüşü yaşamıştı. Peki bu durum yurt içi piyasaları nasıl etkiler?
‘ÜLKELERE ETKİSİ BÜYÜK OLACAK’
Konuyla ilgili tüm merak edilenleri milliyet.com.tr’ye değerlendiren 3. Göz Danışmanlık Kurucusu Hikmet Baydar şu ifadeleri kullandı: “Söz konusu tarifelerin ilgili ülkelere etkisi son derece büyük olacaktır. ABD bu kararla ülkelerin rekabetçi olma seviyelerini de belirlemiş oluyor. Türkiye %10 ile İngiltere ile aynı sınıfa sokulmuş durumda.
‘TÜRKİYE’DE ÜRETİM YAPAN FİRMALAR AVANTAJ ELDE ETMİŞ OLACAK’
Türkiye orijinli ürünlerde gümrük vergisi %10 iken Çin için bu rakam %34, AB ülkeleri için %20 olacak. O yüzden Türkiye'de üretim yapan firmalar nispi bir avantaj elde etmiş durumda. Ancak ABD'ye misilleme yapmayan ülkeler diğer ülkelere daha uygun fiyattan ürün satmak için daha da rekabetçi olabilirler. Kısacası ABD'ye daha kolay mal satabilirken, diğer ülkelerde rekabet koşullarımız daha da zorlaşacaktır.
Kısacası ABD’ye ihracat yapan ülkeler arasında daha avantajlı konuma gelmiş oluyoruz. Çünkü ithal edenler Türkiye'de üretilen mallar için daha az vergi ödeyecekler. Bu durumda biz daha rekabetçi olabileceğiz.
MAYIS AYINDA YAPILACAK MÜZAKERELERLE TÜRKİYE AVANTAJ YAKALAYABİLİR Mİ?
Mayıs ayında hem Ticaret Bakanı Ömer Bolat hem de Cumhurbaşkanı Erdoğan, ABD’de olacaklar. Bu konu masaya yatırılacaktır. Görüşmelere bağlı olarak belki %10 gümrük vergisi birden uygulanmak yerine kademeli artırılarak uygulanabilir. Çünkü Türkiye-ABD ticaret hacmi dengeli. Burada ABD aleyhine bir durum olmadığı için yumuşama olabilir.
ÇİN’İN ABD PAZARINDAN BAŞKA PAZARLARA KAYMASI TÜRKİYE İÇİN DEZAVANTAJ MI?
Mevcut oranlar Türkiye'nin ABD'ye ihracatını olumlu yönde etkiler. Ancak Çin'in aynı oranda tarife uygulamaya karar vermesi resmen ticaret savaşlarını da başlattı. ABD'ye ihracatta zorlukla karşılaşan ülkeler diğer pazarlara daha rekabetçi fiyatlarla girmeyi deneyeceklerdir. Bu durumda ABD dışı pazarlarda rekabet daha da kızışabilir. Burada bir dezavantaj söz konusu.
TÜRKİYE’DEN ABD’YE EN ÇOK HANGİ ÜRÜNLER İHRAÇ OLUYOR?
İhracat faaliyetlerinde ön plana çıkan ürün grupları petrol yağları, ham petrol, petrol gazları, otomobiller, elektronik entegre devreler, serum ve aşılar, karayolu taşıtları için aksam ve parçalar, altın, dozlandırılmış ilaçlar ve soya fasulyesidir. Burada ihracatta rekabet avantajının kaybedileceği düşünülen ürünler için muafiyet istenebilir.
TARİFELER YURT İÇİ PİYASALARI NASIL ETKİLER?
Küresel piyasalarda düşüşün ana sebebi global anlamda bir "tsunami" yaşanacağı kaygısı. Vergiler global ticareti azaltabilir ve diğer ülkelerde resesyona sebep olabilir. Petrol fiyatlarındaki ciddi düşüş de bunu gösteriyor. En azından yabancı yatırımcı girişini geciktirebilir. Ancak dış ticarette ABD'ye satışta avantajlı olmamız, global anlamda AB pazarına yakın olmamız ve lojistik avantajımızın olması bizde global resesyonun etkilerini sınırlar. Hatta AB pazarına daha fazla girmemize neden olabilir. Çünkü küçük çaplı üretimlerle bu pazarlara kısa terminli hizmet verebiliyoruz. Bu nedenle global satış baskısının bizim piyasamıza etkisi sınırlı olur diye düşünüyoruz.”
KEŞFETYENİ
'Kızılcık Şerbeti' dizisinde 'Pembe' karakterini canlandıran oyuncu Sibel Taşçıoğlu'nun, Instagram'da kendisi için açılan bir hayran sayfasında beğendiği paylaşım sosyal medyada gündem oldu.
