29.08.2023 - 10:50 | Son Güncellenme:
Denizüstü Rüzgâr Enerjisi Derneği (DÜRED) Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Veli Bilgihan Yaşacan
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın deniz üstü rüzgar enerjisi konusunda hedef koyması oldukça önemli, çünkü uluslararası ve yerli piyasada ciddi yatırımcılar ve tedarikçiler bu hedefe göre plan yapmaya başlayacaklar. Öngörülebilir olmak anahtar kelime. Bu sayede ciddi finansal kaynakların da radarına girilmiştir. Ülkemizin vizyon algısı için de önemli bir hedeftir. Bu sayede yeni enerji teknolojilerine açık olduğumuzu gösterebildik.
5GW’lık hedef yüzde 5’lik etki yapar
Ülkemiz fosil kaynaklar konusunda çok şanslı değil, kendi patentimize sahip olduğumuz bir nükleer teknoloji de henüz yok. Bu yüzden enerji kaynaklarında dışa bağımlıyız. Bizim yapacağımız tek şey tüm kaynaklarımızı, potansiyelimizi kullanmak, bundan başka bir çaremiz henüz yok. Deniz üstü rüzgar enerji santralleri için 5 GW potansiyel, puant güç olarak çok kabaca yaklaşık yüzde 5’lik bir etki yapar, ki bu da çok önemli bir değer ve on yıllar boyunca kullanabileceğiz.
Bakanlık tecrübeli
Maliyetler tüm dünyada oldukça hızlı bir şekilde düşüyor. Yenilenebilir enerji kaynaklarına her zaman bir alım garantisi olmuştur, olmalıdır. Ülkemiz 10- 15 yıldır bu konuyu akıllıca ve kararında uyguladı. Dünyada Deniz üstü Rüzgar Enerji Santrali (DRES) uygulamalarında öncü ülkelerden biri İngiltere. Daha önceki yıllarda CfD (Contract for Difference) gibi modeller uyguladılar. Yani piyasa ortalama fiyatının üstüne bir miktar daha fiyat konularak belirlenen yöntem. Bu uygulama belki olabilir. Başka modeller de denenebilir. Bakanlığımız bu konuda tecrübeli, uygun bir model önereceklerine inanıyorum.
İnsan kaynağına ihtiyaç var
Denizüstü Rüzgar Enerji Santrallerinde oldukça fazla iş kalemi var. Karasal RES’lerde sadece türbin, yatırımın yüzde 80’i. Ancak DRES’lerde bu yaklaşım yüzde 50’ye düşüyor. Deniz inşaatları, tersane üretimleri, denizaltı kablolaması, deniz içi şaltı, su altı mühendisliği v.b. gibi oldukça fazla çeşit iş var ve çoğu yerel yapılmak zorunda. Bu yüzden yetişmiş ara elemana ve tesislere çok fazla ihtiyaç olacaktır. Bizim hedefimiz sadece ülkemiz değil. Hazar ve Ukrayna, Rusya kıyılarında da trilyon dolarlık potansiyel var. Buralarda da sonraki yıllarda bu yatırımları gerçekleştirecek firmalara insan kaynağına ihtiyaç olacak. Buna göre planlama yapmalıyız ve lider ülke rolünü üstlenmeliyiz.
2018 yılı ihalesi tecrübe oldu
2018 yılındaki ihale çok iyi niyetli hazırlanan bir ihaleydi. Ancak hazırlanmak için yeterli zaman yoktu. Bu ihalenin yapılması şimdilerin yolunu açtı ve daha da tecrübe kazanıldı. Bu ihaleler hem hazırlanılması yatırımın yapılması, inşaat süresi yıllar alan süreçler. Ama yatırım yapıldıktan sonra oluşan değer oldukça stabil. Eğer teknik altyapı ve iş modeli doğru kurgulanırsa yatırımcıların ilgi göstereceklerini düşünüyoruz.