Kentsel dönüşümde çok ‘enerjik’ fırsat

Duygu Erdoğan - Kentsel dönüşüm ve deprem bölgesinin yeniden yapılanma sürecinin aynı zamanda yapıların enerji verimli hale getirilmesinde kritik bir süreç olarak gören uzmanlar; önemli bir sorun haline gelecek enerji kıtlığı için tasarruflu ve akıllı bina sistemlerinin önemine dikkat çekiyor.

Türkiye’de kullanılan enerjinin yüzde 33’ü binalarda tüketiliyor. Türkiye, 2053 net sıfır iklim hedefleri doğrultusunda geçtiğimiz yıl yeni bir enerji verimliliği hareketi başlatmıştı. Türkiye’nin Enerji Verimliliği 2030 Stratejisi ve 2024-2030 yılları arasında uygulanacak olan II. Ulusal Enerji Verimliliği Eylem Planı’na göre 10 stratejik amaç ve 23 hedef belirlendi. Eylem Planı ile 2030 yılına kadar enerji tüketiminin yüzde 16 azaltılması ve 100 milyon ton emisyon azaltımına katkıda bulunulması öngörülüyor. Bu sayede kamu ve özel sektör birlikte 2030 yılına kadar 20.2 milyar dolarlık enerji verimliliği yatırımı gerçekleştirecek. Bu yatırımlar sayesinde ise 2040 yılına kadar 46 milyar dolar değerinde enerji tasarrufu sağlanması hedefleniyor. 

‘Yapı statiğini etkilemiyor’ 

Eski yapıların yönetmeliklere uygun olduğu ve depreme karşı güvenli olduğunun hızla test ettirilmesi gerektiğini belirten İzocam Genel Direktörü Murat Savcı, deprem bölgesindeki yeni yapılanmanın bu ilkelerle devam ettiği bilgisini verdi. Yalıtım için sıkça dile getirilen ‘dübel uygulamasının yapı statiğini bozup bozmadığı’ konusuna ise bir araştırma ile son verildiğini anlatan Savcı, “İZODER ve İstanbul Teknik Üniversitesi’nin iş birliğiyle ‘Dübelleme Uygulamasının Yapı Statiğine Etkileri Araştırması’ gerçekleştirilmiştir. Bu çerçevede Yapı ve Deprem Mühendisliği Laboratuvarı’nda mevcut ve yeni binaları temsil eden 23 farklı senaryo için numuneler hazırlanmış, çalışma sonucunda mantolama sistemlerinde yer alan dübel uygulamasının yapı statiğini etkilemediği belgelenmiştir” diye konuştu. 

Su korozyonuna dikkat 

İZODER Isı Su Ses ve Yangın Yalıtımcıları Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Emrullah Eruslu, özellikle yapılarda standartlara uygun şekilde ısı ve su yalıtımı ile korozyondan korunulması gerektiğine dikkat çekti. Eruslu, “Suya maruz kalan bir donatı taşıma kapasitesinin tamamını 24 yılda kaybediyor. Türkiye’de 10 milyonun üzerinde bina, 30 milyonu aşan hane var. Binalarda Su Yalıtımı Yönetmeliği’nin yürürlüğe girdiği 1 Haziran 2018’den itibaren inşa edilen ve zorunlu olarak su yalıtımı yapılan bina sayısı toplam yapı stokunun sadece yüzde 5-5.5’ini oluşturuyor. Kentsel dönüşümün bir yandan güvenli kentler sağlarken diğer yandan çevreye duyarlı, enerji verimli, konforlu yapılaşma için de büyük bir fırsat barındırdığını unutmamak gerekiyor” dedi. 

‘Maliyet yanıltıyor’ 

Yeşil binaların yüksek maliyetli olduğu yönündeki yanlış algının, enerji verimli yapıların yaygınlaşmasının önündeki en büyük engellerden biri olduğuna dikkat çeken sürdürülebilirlik yönetim şirketi Altensis’in Yönetici Ortağı Dr. Emre Ilıcalı, “Gelinen noktada bu konular zaten zorunlu hale geldi. Bu sebeple ek bir maliyet değil, doğal bir maliyet olarak değerlendirilmeli. Yeşil binalarda uygulanan verimlilik stratejileriyle uzun vadede büyük tasarruf sağlanıyor. Bu sebeple günümüzde standartlara uygun inşa edilen yeşil binalar, ek maliyet değil sürdürülebilir bir yatırım anlamına geliyor” diye konuştu. 

Evde enerji tasarrufu için 10 adım

■ İlkbahar ayları yalıtım yaptırmak için en uygun zaman; kamu bankalarının yalıtım kredilerinden yararlanın. 

■ Kullanmadığınız lambaları mutlaka kapatın, enerji tasarruflu ampuller kullanın. 

■ Çok ampullü avize aydınlatma için daha fazla enerji kullanır, daha az ampul yuvası olan avize tercih edin. 

■ İhtiyacınız dışındaki elektrikli cihazların fişlerini prizden çıkarın. 

■ Radyatörleri mobilyaların arkasına saklamayın. 

■ Evde uygun sıcaklık 22 derece olarak kabul ediliyor. Türkiye’de 24 dereceye çıkıyor. Sıcaklığı bir derece azaltın yüzde 7 tasarruf edin. 

■ Harekete duyarlı ışık sensörü ile ilave yüzde 75’e varan enerji tasarrufu sağlanır. 

■ Masaüstü yerine dizüstü bilgisayar tercih edin, daha az elektrik harcar. 

■ İhtiyaca uygun büyüklükte TV tercih edin. 

■ Şarj aletlerini kullanıldıktan sonra prizde bırakmayın.