Dövizle kiraya son

Cumhurbaşkanı kararıyla, ev, dükkan, mağaza, işyeri alım satımı ve kiralamalarının dövizle yapılması yasaklandı. Türk Parası Kıymetini Koruma Kanunu’nda yapılan değişiklikle, menkul ve taşıt alım satımı ve kiralaması ile finansal kiralama, iş, hizmet ve eser sözleşmeleri de TL üzerinden yapılacak. Döviz üzerinden yapılmış olan ve alen yürürlükte olan sözleşmeler ise 30 gün içinde TL’ye çevrilecek. Karardan sonra mal sahipleri ile kiracılar, sözleşmelerin hangi kur üzerinden TL’ye çevrileceği belirsizliğinin bir an önce giderilmesini bekliyor.

Kararın ardından gayrimenkul satışı ve kiralamalarında özellikle geçmişe dönük uygulamalarda kullanılacak ‘kur’ tartışması başladı. Kararda, herhangi bir kur ve oran belirtilmediğine dikkat çeken uzmanlar, bu nedenle karşılıklı belirlenen kurlarla yapılacak pek çok işlemin yargıya taşınabileceği konusunda uyarıyor. Gayrimenkul Hukuku Derneği Başkanı Avukat Ali Güvenç Kiraz, mal sahipleri ile anlaşamayan kiracıların yargıya başvurabileceklerini söyledi. Kiraz, “Anlaşamayanların yargıya başvurarak dava açtıkları tarih itibariyle döviz kurunu uyarlama yolu ile sabitlemeleri mümkündür” dedi. Kiraz, 30 günlük süre içerisinde gayrimenkule dair tüm sözleşmelerin taraflarca yeniden belirlenmesinin işleminin ise sorunlar doğurabileceğine işaret etti.

Alışveriş merkezleri

Yabancı yatırımcıyı küstürmeyelim

Alışveriş Merkezi Yatırımcıları Derneği (AYD) Başkanı Hulusi Belgü, dövizle kiranın iptal edilmesi konusunda bakanlığın yapacağı düzenlemelerin önemli olduğunu belirterek, şunları söyled:

“Dövize dönebiliriz ama bunun sonrası nasıl olacak? Alışveriş merkezlerinin 15 milyar doların üzerinde borcu var. Bu alanda Türkiye’de 17 milyar dolarlık da yabancı yatırımcı var. Yabancı yatırımcıyı küstürmemek lazım. Acaba bakanlığın düzenlemesiyle bankalar bizim borçlarımızı TL’yi mi çevirecekler ya da erteleme mi yapılacak? Bunların daha hiçbirini bilmiyoruz. Yorum yapmak için bakanlığın yayınlayacağı yönetmeliği beklemeliyiz. Şu anda kiraların yüzde 70’i döviz, yüzde 30’u ise TL’yle. Devletimiz böyle istiyorsa tabii ki geçeriz ama koşullarının iyi hazırlanması lazım.”

AVM kiracıları

Perakendecilerin eli rahatladı

Birleşmiş Markalar Derneği (BMD) Başkanı Sinan Öncel, kiralama sözleşmelerinde döviz üzerinden belirlenmiş bedellerin TL’ye dönüştürülmesine ilişkin, “Perakendenin elini rahatlatan kararla, adil ticaret düzeninin tesisi konusunda önemli bir adım atıldı ve TL ile ticarete dönüşte en önemli virajlardan biri alındı” diye konuştu.

Öncel, “Bu kararla dövizli kiraların perakende sektörü üzerinde yarattığı beklenmedik tehditler büyük ölçüde ortadan kalkacak. TL’ye dönüşte hangi kurun esas alınacağı konusunda biz halen çok sayıda AVM’de 2016 başındaki kurlar üzerinden kiramızı ödüyoruz. Sorunlu AVM’lerde de 2016 kurları düzeyinde bir dengenin oluşacağını tahmin ediyoruz” dedi.

Emlak komisyoncuları

Dövizle işlem yapmayacağız

İstanbul Emlak Komisyoncuları ve Danışmanları Esnaf Odası Başkanı Nizamettin Aşa, daha önce konuyla ilgili olarak yaklaşık 15 ili kapsayan bir görüşme yaptıklarını belirterek, TL ile kira ve satışı destekleme kararı aldıklarını söyledi. Aşa, dövizle satış ya da kiralama isteyen mal sahiplerini de TL’ye ikna etmeye çalıştıklarına vurgu yaparken, “Bundan sonra dövizle alım satıma aracılık etmeme kararını aldık. İnsanları TL’ye yönlendireceğiz. Şu an zaten TL bazında fiyat biçip dövize endeksliyorlardı” dedi.

Araç kiralamacılar

Güncel kurdan TL ile kiralama

Türkiye’nin büyük filo şirketlerinden Intercity’nin Yönetim Kurulu Başkanı Vural Ak, kararın iki ayaklı düşünülmesi gerektiğini belirtirken, geçmişe dönük ve geleceğe dönük uygulamaların farklı sonuçları olacağını kaydetti. Mevcut döviz kredilerinin olduğunu, bunun vergisel yansımaları olacağını anlatan Ak, “Tüm bunların iyice düzenlenmesi lazım. 1 yıldır yeni kiralamalarımızın çoğunu TL yapıyoruz. Ancak geçmişten gelen kontratlar nasıl düzenlenecek? Şu an kur neyse onu uyguluyoruz” diye konuştu.

Turizm tesisleri

Yurtdışı turlarda sorun olur

Turizm tesisleri, dövizle satış ve kiralamayla pek çok işlem yapıyor. Türkiye Otelciler Birliği (TÜROB) Başkanı Timur Bayındır, kararla ilgili çalışmaların nasıl yürütüleceğini beklediklerini kaydederken, “Turizm belgeli müesseseler bu işin dışında tutulmalı. Biz dışarıya döviz fiyatı veriyoruz. Maliyetler TL olarak nasıl olacak bilmiyoruz. Örneğin acente yurt dışına bir seyahat yapıyor. Fiyatı 300 euro yapıyor. Yılbaşında yapılacak bu tur için hangi kur kullanılacak. Yurt dışı iş yapanlar, teklif verenler, mal alanlar için sorunlu olabilir” dedi.

Kapalıçarşı’da TL tartışması var

Kapalıçarşı’da yıllar önce büyük çoğunluğu altın ile kira ödeyen esnaf, uzun süredir euro ve dolar ile ödeme yapıyordu. Ancak ‘TL kararı’ ardından esnaflar toplanarak, TL ile kira talep etti. Kapalıçarşı Esnaf Derneği Genel Sekreteri Enis İzpak, mal sahiplerinin ise dövizle devam etmek istediğini dile getirdi. İzpak, “Kapalıçarşı’nın yüzde 90’ı özel mülkiyet. Esnaf TL ile ödeme istiyor ama mal sahibi istemiyor ve mesela ‘çık’ diyor” diye konuştu.