Geleceğin lider iş insanlarını yetiştiriyoruz

FATİH TANFER /ASLI ÖKTENER- Sizi biraz tanıyabilir miyiz, nerede doğdunuz, nasıl bir ailede büyüdünüz?

1965 yılında kurulan ve ambalaj sektöründe faaliyet gösteren aile şirketimiz Erdal Etiket’te üçüncü kuşak yönetim kurulu üyesi olarak görev yapıyorum. Aile şirketimizin de yönetiminde yer alan iş insanı bir anne ve babanın iki çocuğundan büyüğü olarak 1991 yılında İzmir’de doğdum. Kız kardeşim ise avukatlık yapıyor. Lise öğrenimimi Gelişim Koleji’nde tamamladım. İzmir Ekonomi Üniversitesi Halkla İlişkiler ve Reklamcılık Bölümü mezunuyum. UCLA Los Angeles Kaliforniya Üniversitesi’nde, Liderlik ve İşletme eğitimi aldım. Bunların yanında sporcuyum ve “Jet Sörf” branşında Milli olup Türkiye adına yarışma gururuna eriştim.

EGİAD’ın yanı sıra geçmiş dönemde KESİAD yönetim kurulu üyeliği yaptım. İZQ hakem heyetinde mevcut görevim devam ediyor. BASİFED yönetim kurulu üyesi ve TURKONFED delegesiyim. EGİFED başkan vekiliyim. Türkiye Aile İşletmeleri Derneği TAİDER üyesiyim. Beşiktaşlıyım ve kulübün kongre üyesiyim. İzmir Ekonomik Kalkınma Koordinasyon Kurulu ve Ege Ekonomiyi Geliştirme Vakfı Mütevelli heyeti üyesiyim.

İş dünyasına ilk adımı ne zaman ve nasıl attınız?

2016 yılında, ABD’den döndükten sonra iş hayatına ilk adımı attım. Adapazarı’na gittim. Sonra üretim, finans ve son olarak pazarlama departmanında CMO görevlerinde bulundum. Kısaca aile işimizden bahsetmek isterim. Rahmetli dedemiz Erdal Bakan tarafından 1965 yılında kurulan ve ambalaj sektöründe faaliyet gösteren aile şirketimiz Erdal Etiket’te üçüncü kuşak yönetim kurulu üyesi olarak görev yapıyorum. Erdal Etiket otomotiv, savunma sanayii ve beyaz eşya sektörlerinde global ana sanayilere hizmet veren İzmirli bir firma. Kemalpaşa’da üretim yapıyor, bir ayağımız Adapazarı’nda yeni fabrikamızı da Manisa Muradiye Organize Sanayi Bölgesi’nde 2026 yılında devreye almak için çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Benim şirketimiz içinde özellikle kilit müşterilerin yönetimi, pazarlama ve yeni müşteriler geliştirme konularında sorumluluklarım var. Evet biz ihracat da yapan bir sanayi şirketiyiz, ama müşterilerimizin baskı/serigrafi işlerini onların üretim hatlarına dahil olarak da yürütüyoruz. Bu nedenle işimizin “hizmet” tarafı da çok yoğun ve büyük titizlik gerektiriyor. Aile işimiz dışında, icracısı olmadığım 7 tane de melek yatırımım var.

EGİAD ile yollarınız ne zaman kesişti? Hangi projelerde görev aldınız?

Üniversite okurken 2013 yılında çok yakın arkadaşımın ablası kıymetli Gamze Yayman, o zaman EGİAD’da yönetim kurulu üyesiydi. Gamze ablayı çok başarılı buluyordum. Babama, “EGİAD diye bir dernek var, ben oraya gidip hem kişisel gelişimime hem de şirketimize katkı sağlamak istiyorum” dedim. Tabi babam derneği çok iyi biliyordu ve beni destekledi, mutlu oldu. Kısaca Gamze ablanın o dönem ki başarıları beni EGİAD’a çekti. O zaman 21 yaşındaydım. Yaşım tutmadığı için şirket temsilcisi olarak atandım. Kurumsal üye oldum.

12 yıldır aktif olarak çalışan bir EGİAD üyesi olduğumu belirtmek isterim. 21 yaşındayken ilk olarak Sosyal İlişkiler ve İş Geliştirme Komisyonlarında aktif görevler yaptım. Sevgili Aydın Buğra İlter Başkanın döneminde ilk defa yönetim kurulunda yer aldım ve 8 yıldır yönetimde çalışmaya devam ediyorum. ‘Sanayi 4.0’ projesinin ana sorumlularından oldum. Sevgili Mustafa Aslan’ın Yönetim Kurulu Başkanlığı döneminde marka konusunda yoğun bir şekilde çalıştım ve derneğimizin saymanlığını yaptım. Sevgili Alp Avni Yelkenbiçer’in Yönetim Kurulu Başkanlığı yaptığı iki dönemde de sanayi ve sürdürülebilirlik konularından sorumlu EGİAD Yönetim Kurulu Başkan Vekilliği görevini yürüttüm. Dönemin uzun soluklu projelerinden olan hem dijitalleşme hem de sürdürülebilirlikte aktif rol oynadım.

Sizi dinleyince insanın aklına şu geliyor; hani ailede bazı çocuklar vardır ve onun lider olacağı zaten küçük yaşlardan itibaren bellidir. Sizde de öyle oldu sanırız…

Sanırım öyleydi evet. (Gülüyor)

Ve daha çok da finans, yani annenizin yolundan gidiyor gibisiniz...

Evet. Annem bu alanda çok başarılıdır.

Yeni dönemde öncelikli projeleriniz neler oluyor?

Ülkemiz ekonomik ve sosyal olarak da zor bir dönemden geçiyor. Bizim de EGİAD olarak daha fazla sorumluluk almamız gerekiyor. Önümüzdeki iki yılda gerçekleştirme hedefiyle tam 66 proje tasarladık. Projelerimizin hepsinin kendi içinde performans göstergeleri ve sayısal hedefleri var.

Öncelikli hedefimiz kurulu işlerin daha güvenli ve istikrarlı olmasını sağlamak. Kaynak yaratmak, iş birlikleri, verimlilik, teknoloji, ulusal ve uluslararası çapta etkin olmak gibi unsurlarla bölgemizde var olan işleri daha sağlam hâle getirebilir, yok olma ya da küçülme risklerini azaltabiliriz.

Bir diğeri yeni işler kurulmasını sağlamak. Diğer bir deyişle işsizliğin azalmasına ve gayrı safi milli hasılanın artmasına katkıda bulunmak. Fırsatları görmek, yetkinlik ve know-how parçalarını birleştirmek için eşsiz bir konuma sahibiz.

TÜRKONFED, BASİFED ve EGİFED gibi kuruluşlarla bağlantılarımız, İzmir Ticaret Odası, Ege Bölgesi Sanayi Odası, Ege İhracatçı Birlikleri, İzmir Ticaret Borsası gibi İzmir’in tüm iş dünyası kuruluşlarıyla ve STK’larıyla geniş kapsamlı iş birliğimiz ve Türkiye’nin her yerindeki diğer

GİAD’larla yakın

ilişkilerimiz sayesinde çok geniş bir ağımız var. Ayrıca yeni pazarlar kazanmak. Yalnız yurt içinde değil, yurt dışı bağlantılarla da işletmelerimize doğrudan katkı verebiliriz.

Yeni ihraç edilmeye başlayacak her ürün, yeni bir ülkeye ilk defa yapılacak ihracat, yerelde başarıyla çalışan bir hizmetin yurt dışına taşınması için doğru bağlantıların kurulması ve kaynak yaratılması gibi güçlü yönlerimiz var. Startup girişimciliği, teknoloji işleri ve yeşil dönüşüm gibi geleceğe dönük iş alanları konusunda da çok büyük bir sosyal sermayeye sahibiz. Toplumsal dönüşüm, yeşil dönüşüm ve dijital dönüşümü bir bütün olarak gören, “Üçüz Dönüşüm” yaklaşımıyla bu sermayemizi kullanarak, daha da büyük olumlu etki yaratabiliriz. İşte bu dört alandaki avantajlarını kullanarak EGİAD’ın denklemi değiştirme gücü olduğuna inanıyoruz. Bu avantajları sahaya taşımak için de odaklanmamız, net hedeflerle ve verimli bir şekilde iş üretmemiz gerekiyor. 

EGİAD’ın bugün bölgesel sürdürülebilir kalkınmaya sağladığı katkılar nelerdir anlatır mısınız?

Bizler EGİAD’a liderlik okulu deriz. Bugün İzmir’deki oda ve STK’ların Başkan, başkan vekili seviyelerinde ve yönetim kurullarında hep EGİAD’lılar var.

Son iki dönemde EGİAD’lı olan yaklaşık 270 yeni üyemiz bize büyük bir güç katıyor. Bizlerin yararlandığı EGİAD’ın liderlik fırsatlarından onların da yararlanmasını sağlayıp bölgesel kalkınmadaki çarpanı arttırmak istiyoruz. 18. dönemin ana temasını oluşturan ve birbirinden ayrılmaz unsurlar olarak görüldüğü için “üçüz dönüşüm” olarak adlandırılan dijital dönüşüm, yeşil dönüşüm ve toplumsal dönüşüm mantığı ile tüm çalışma alanlarımızı oluşturduk.

Toplum olarak rekabet edebilmek, gelecekte var olabilmek ve milletçe geleceğin kazananları arasında yer almak için, EGİAD üyelerinin ve paydaşlarımızın bu dönüşümlere yönelik farkındalığını artırmak ve bunlara ayak uydurmalarını sağlamak EGİAD’ın önceliği. EGİAD’ın en önemli kası girişimcilik. Bölgesel kalkınmaya en büyük katkıyı da bu noktada koyduğumuza inanıyorum.

Kenti yönetenlerden öncelikli talepleriniz neler?

EGİAD olarak, EGEV Başkanlar Kurulu ve İEKKK’da biz de temsil ediliyoruz. Sorunları ve çözümleri bu platformlarda birlikte konuşuyoruz.

İzmir’de ortak uzlaşı kültürünün ve birlikte proje üretme kültürünün diğer şehirlere de örnek olması gerektiğini düşünüyorum.

Ancak aynı zamanda karar alma süreçlerine bizim örneğimizde olduğu gibi daha fazla gencin dahil edilmesinde fayda görüyoruz.

EGİAD Melekleri’nden 40 girişimciye yatırım

Peki, EGİAD Melekleri Yatırım Ağı bugün hangi noktada? 

EGİAD Melekleri olarak gerçekleştirdiğimiz yatırımlar, bu yıl 40’ı geçti. Yeni yatırımlarımız ve devam eden yatırımlarımızı geride bıraktığımız bu 10 sene de çok fazla sayıda girişimci ile bir araya gelme şansımız oldu. Yatırım gerçekleştirdiğimiz Albert Health, Agrovisio, Artlabs, DogGo, Fazla gıda gibi portföy girişimlerimiz Türkiye pazarı ötesinde global ölçekte büyümeye devam ediyor. Bizler de başarılarından dolayı hem gurur duyuyor hem de yakından takip ediyoruz.

2025’te hem yeni yatırımları hem de aktif yatırımcı sayısını ve katılımını artırmayı istiyoruz. Özellikle hızlı gelişen teknoloji çağında yatırımcıların gelişimi, bilgi kazanımı oldukça kıymetli.

Bu yıl çeşitli eğitim, bilgilendirme toplantıları düzenleyeceğiz. Tabi burada öne çıkan teknolojiler arasında yapay zekayı örnek olarak paylaşabilirim. Ayrıca yeni yatırımcıları ekosisteme kazandırmak hedeflerimiz arasında. Bunun için ise özellikle melek yatırımcılığı alternatif bir yatırım aracı olarak gören kişiler için başlangıç seviyesinde bilgilendirme toplantıları, buluşmaları planlarımızda.

Girişimcilikte çekim merkezi olduk

İzmir, yatırım anlamında hak ettiği yerde mi?

İzmir’in girişimcilik ekosistemi, Türkiye’nin en dinamik ve potansiyel vaat eden ekosistemlerinden biri olarak öne çıkıyor. Teknopark İzmir, Depark, Ege Teknopark ve İzmir Bilimpark gibi şehrimizde yer alan teknoparklar, bunun dışında farklı kurumlara ait TEKMER’ler, teknoloji tabanlı startuplar için kritik birer merkez. EGİAD Melekleri’nin kuruluşundan bu yana ekosistemin gelişimini değerlendirmek gerekirse; özellikle İzmir’den yatırım alan veya yatırım almadan işini büyüten çok fazla girişimciye sahibiz. Son 4-5 yılda AB ve Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Rekabetçi Sektörler Programı çerçevesinde yaklaşık 6 milyon euroluk mali destek sağlandı.

EGİAD olarak bu destekleri alan iki projenin, Create in Izmir ve Ege D-tech, proje ortağı olduğumuzu paylaşmak isterim. Özellikle yatırımcı networku ve ekosistemi açısından baktığımızda, girişimcilik ekosisteminin gelişmesi ve yeni girişimci sayısının artması ile çekim merkezi olduğumuz söylenebilir.

Bildiğiniz gibi yatırımcı denildiğinde ilk akla gelen İstanbul olmakta. Son yıllarda fark ettiğimiz bir diğer şey de kent dışında yer alan yatırımcı gruplarına da ulaşan İzmirli girişimci sayısının artışıdır.

İzmir ‘iyi yaşam’ sunuyor

Yapay zekanın hızla ilerleyişi sizi de tedirgin ediyor mu?

2030’da yapay zeka ile insan zekasının aynı düzeye erişmesi bekleniyor. Bununla da müthiş bir yıkım olacak beklentisi var. Biz sanayi devrimini kaçırmış bir ülkeyiz maalesef. 4. sanayi devrimini kaçırmamak için çok mücadele ettik. Ama yapay zeka her gün değişiyor. Günlük, hatta saatlik ilerleme söz konusu. Kırılgan bir döneme girdik. O yüzden gündemi iyi yakalamamız gerekiyor. Her ay bu gelişmelere dair üyelerimizi bilgilendirmeye, desteklemeye çalışıyoruz. Ve bu süreçte ne kadar genç arkadaşımızı yanımıza çekersek o kadar başarılı oluruz düşüncesindeyiz. Bu hedefle de İzmir’de tersine beyin göçü konusunda çok çalışıyoruz.

Yurtdışında okuyan bir arkadaşımı tatili sırasında İzmir’de gördüğümde, “Okul bitti, geliyor musun artık” diyorum. Bizim için bu Milli dava gibi. EGİAD’ın misyonunda ülkenin toplumsal rekabet gücünü artırmak yazar. Önce nasıl başlıyorsun EGİAD’a, “İzmir’e geldim çevre edineyim. İnsanlarla tanışayım”. STK’larla çalışmaya başlayınca amaç topluma hizmete uzanıyor. Sonra kimliğinizde vatan sevgisi ağır basıyor, “Ülkem için, İzmir’in gelişmesi için ne yaparım?” noktasına geliyorsunuz. Bu sevda ile EGİAD’ın misyonu da kimliğinize yansıyor. İzmir çok iyi bir yerde mi, değil. İstenilen noktaya taşımak için çok çalışıyoruz. 

Peki kentimiz, genç girişimciler için fırsatlar, kolaylıklar sunuyor mu?

İzmir şehir olarak özellikleri göz önünde bulundurulduğunda girişimini 0’dan 1’e taşımak isteyen; fikir aşamasından ilk müşterilerini elde etme sürecindeki girişimler için, oldukça uygun ortam sağlıyor. Bu noktada erken aşama yatırımcılarına, daha erken aşamalarda girişimlere ulaşma konusundan büyük fırsat da sunuyor. Dezavantaj noktasına geldiğimiz de ise İzmir’i, Türkiye’den ayrı tutacağımız bir nokta bulunmuyor. Ekonomik belirsizlik, faiz oranları vb. durumlar yatırımcının risk iştahını ve yatırım kararını oldukça etkiliyor. İzmir’in girişimcilere sunacağı bir şehir kimliğinin eksikliğini hissediyoruz maalesef.

Burada İzmir Vakfı ile kent kimliği toplantısı yaptık. Şu an buldukları kimlik, “İyi yaşam” bu benim de hoşuma gidiyor. Bu kaliteli yaşam da girişimciyi, dijital göçebeyi daha çok çeker. Ancak İzmirli iş insanlarının İzmir’le daha fazla bağ kurması gerekiyor. Öte yandan 2023 yılında EGİAD Think Tank olarak gerçekleştirdiğimiz İzmir Girişimcilik Araştırma Raporu bizlere birçok konudan ışık tuttu. Global Entrepreneurship Monitor (GEM) raporunun metodolojisi ile İzmir’e uygulanarak hem İzmir’in girişimcilik ekosisteminin araştırılması hem de yıllara yayılan ölçümlerle bu alanda Türkiye’ye örnek bir çalışma yapılması hedeflendi.

Raporda elde ettiğimiz çıktılar arasında yer alan; şehir merkezinde girişimcilerin bir araya geldiği, çalıştığı alanların arttırılması ve girişimlerin finansa erişim fırsatlarının arttırılması oldukça kıymetli. Daha fazla alan yaratarak daha fazla girişimin oluşacağına inanıyoruz.

‘Gastronomiye merakım var’

Peki, iş dışında İzmir’de başka neler yapıyorsunuz?

Gastronomiye büyük bir merakım var. İzmir’in bu alandaki yükselen bir yıldız olduğunu hepimiz biliyoruz. Şef dostlarım sayesinde her zaman yeni tatlar keşfetme fırsatım oluyor. Özellikle Alaçatı, kendine has dokusu ve benzersiz mutfak kültürüyle benim için vazgeçilmez bir adres. Ayrıca başta EGİAD olmak üzere, sivil toplum kuruluşlarında aktif görev alarak, hem sosyal sorumluluk projelerinde yer alıyor hem de içinde bulunduğum topluma fayda sağlamaya çalışıyorum.