14.11.2022 - 14:46 | Son Güncellenme:
milliyet.com.tr
Türkiye ile Libya arasında imzalanan yeni hidrokarbon ve savunma anlaşmalarının ardından apar topar harekete geçen Yunanistan, Girit Adası'nın güneyinde sondaja başlıyor. Doğu Akdeniz'in sık sık güncellenen enerji haritasındaki araştırma bölgesi, 40 bin kilometrekarelik bir alanı kapsıyor.
Yunanistan adına sondajı Amerikan ExxonMobil şirketi gerçekleştirecek. Girit'in çevresinin yeni kaynaklar için en umut verici alan olduğu ancak derin deniz nedeniyle yüksek bir maliyeti bulunduğu belirtiliyor.
Başbakan Kiryakos Miçotakis, geçen hafta televizyona çıkıp Mora Yarımadası'nın güney batısı ile Girit açıklarındaki iki parselde araştırmanın başlayacağını belirtti, "Belki bu sefer şaşıracağız" dedi.
Kathimerini gazetesi, 'Girit'te keşif satrancı' başlıklı haberinde ExxonMobil'in araştırma yapacağı alanların neden seçildiğini ve muhtemel senaryoları irdeledi. Sondaj kararının Türkiye-Libya anlaşmasının sahada yol açacağı muhtemel gelişmelerin yan etkilerinden kaçınmak adına verildiğini yazan Kathimerini, Atina'da Trablus yönetiminin atacağı adıma ilişkin bir endişe olduğunu kaydediyor.
Libya'nın anlaşma uyarınca bölgede arama yetkisini Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı'na (TPAO) vermesi veya Birleşmiş Milletler'e kıta sahanlığı sınırlarını kaydettirmesi, Yunanistan'ın görmek istemeyeceği kabuslar. Türkiye'nin Libya'ya 'şantaj' yaptığını ileri süren Kathimerini, Yunan Başbakan Miçotakis'in ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken'la Ankara-Trablus anlaşmasını ve Atina'nın tutumunu görüştüğünü yazdı. Miçotakis, Blinken'a Türkiye ile imzalanan anlaşmaya rağmen Trablus yönetimiyle her zaman diyaloğa hazır olduklarını söyledi.
Kathimerini gazetesinin haberinde kullandığı harita.
Habere göre, Atina ve Trablus arasında herhangi bir mutabakat bulunmadığı için ExxonMobil'in araştırma yapacağı saha sınırlandırıldı.
Hassas sondaj kararının alınmasında Dışişleri Bakanlığı'nın bir dizi çalışma yürüttüğünü belirten Kathimerini, esas amacın ise Libya'nın Girit'in çevresindeki bir bölgede TPAO'ya lisans vermesi için Ankara tarafından zorlanmaması adına Türklere 'baskı yapmamak' olduğunu savundu.
Haberde Atina ve Malta tarafından NAVTEX ilanlarının duyurulduğu, Girit'in güneybatısındaki Maniati parsellerinin en güneyindeki bölgenin sondaj dışında bırakıldığı belirtildi. Sondaj bölgesinin sınırının kuzeye doğru çizildiğini, Girit'e yaklaştığını bildiren Kathimerini, adanın güneyindeki Gavdos'un güneyine daha fazla inilmeyeceğini yazdı. Araştırma, aynı enlem üstünde, daha batıdaki alanları kapsayacak.
Yunanistan'ın sondaja başlamasıyla aynı günlere denk gelen askeri gelişmenin adresi de, yine Girit Adası. 2020'deki krizde Atina'ya destek vermek için uçak gemisi Charles de Gaulle'ü Doğu Akdeniz'e yollayan Fransa, bir kez daha aynı adımı atıyor.
Kathimerini, Charles de Gaulle'ün Girit'in güneyinden hareket etmesinin beklendiğini aktardı. Fransız donanmasının taarruz grubuna liderlik eden uçak gemisi, Yunan ordusuyla birlikte ortak askeri tatbikatlara katılacak. Uçak gemisi, Akdeniz'den Süveyş Kanalı'na girecek ve oradan da Hint Okyanusu'na açılacak.
Charles de Gaulle uçak gemisinin bölgeye gelmesinin ExxonMobil'in sondaj hamlesiyle bir bağlantısının bulunmadığını savunan Kathimerini, yanı sıra Paris'in Atina'yı Doğu Akdeniz krizinde koşulsuz desteklediğini de belirtti.
Türkiye'ye karşı Fransa'dan yeni ve eski Rafale jetleri satın alan Yunanistan, aynı zamanda fırkateynler de temin ediyor. Atina yönetimi, 2020 yazından bu yana silahlanmaya milyarlarca euro harcadı.
Kathimerini'ye göre, Yunan medyasında son günlerde sıklıkla atıfta bulunulan İsrail-Lübnan deniz sınırları anlaşmasının Atina tarafından da örnek gösterilmesi tesadüfi değil. Atina'ya göre, söz konusu anlaşma, ihtilaflı deniz bölgelerinin çözümünde bir emsal olabilir.
Kathimerini ve Skai televizyonunun Türkiye muhabiri Manolis Kostidis, Girit açıklarındaki hareketliliğin Ankara tarafından dikkatle takip edildiğini bildirdi. Kostidis, Ankara Girit'in yanı sıra Kaş'ın karşısında yer alan Meis Adası için de kara sularının 12 mile uzatmanın Atina'nın gündemine girdiğini savundu.
Yunanistan'da son haftalarda Girit Adası'nda kara sularını 12 mile çıkarmak gibi bir hamle tartışılıyor, medyada konuya ilişkin çok sayıda haber yayımlandı.
Kathimerini'ye göre, Girit Adası Ege Denizi sınırları içerisinde yer almadığı için 12 mil adımının bir savaşa yol açması beklenmiyor ancak analistler Ankara'nın Libya üstünden Yunanistan'a tepki gösterebileceğini tahmin ediyor. Türkiye ve Libya arasındaki anlaşma gereğince, bir Türk sismik araştırma gemisi Girit Adası'nın çevresine ilerleyebilir.