01.11.2022 - 11:40 | Son Güncellenme:
milliyet.com.tr
Wuhan Viroloji Enstitüsü, tüm Çin'de, benzerleri arasında en yüksek güvenlikli laboratuvar olarak bilibiyor ancak yine de küresel pandeminin kökeninin tam kalbinde bulunabilir.
TEDAVİSİ OLMAYAN HASTALIKLARIN ARAŞTIRILDIĞI TEK YER
Başkanlığını 'yarasa kadın' olarak bilinen Çinli bilim adamı Dr Shi Zhengli'nin üstlendiği laboratuvar hakkında, uzun zamandır çeşitli teoriler dönüyor. Çoğu bilim insanı virüsün yarasa kaynaklı virüsler konusunda uzmanlaşmış ve 2015'ten beri bunlar üzerinde deneyler yürüten laboratuvardan sızdığına inanmıyor ve laboratuvarın kendisi de bu iddiaları reddediyor. Laboratuvara girmeden ve laboratuvardan çıkmadan önce hava kilitleri, tam vücut giysileri ve kimyasal duşlar gerekiyor.
Burası, Çin'de biyogüvenlik seviyesi 4 (BSL-) ile akredite edilen ilk laboratuvar olma özelliği taşıyor. Bu gibi laboratuvarlar, bilim adamlarının tedavisi olmayan hastalıkları araştırabildiği dünyadaki tek yer.
'HİBRİT SÜPER VİRÜS'
Laboratuardan bilim adamları, 2012 yılında Yunnan eyaletinde 1600 kilometre uzakta üç madenciyi öldüren gizemli virüsü bile test etti. Bu ölümcül gizemli virüsün Kovid-19'un gerçek kaynağı olabileceği öne sürüldü. Laboratuardaki uzmanlar ayrıca yeni bir tür tasarladı. Tıp dergisi Nature Medicine'a göre, 2015 yılında insanları enfekte edebilen hibrit 'süper virüs' araştırmasının yarattığı korkuya rağmen çalışma, yarasalar tarafından taşınan ve insanlara bulaşabilecek virüslerin riskini göstermek için tasarlandı.
RESMİ BELGELERDEKİ ŞİFRELİ MESAJLAR
Yine de tesisin 2015 çalışmasının pandemi ile bağlantılı olduğuna dair hiçbir resmi kanıt yok. Laboratuvar, salgından sadece yedi gün önce yarasalardaki koronavirüsleri araştırmak için yeni bilim insanları işe alıyordu. Ve yeni bir rapora göre, resmi belgelerde gizlenen şifreli mesajlar, koronavirüsün Wuhan'daki laboratuvardan sızdığını kanıtlayabilir.
"PANDORA'NIN KUTUSU AÇILDI"
Çinli yetkililer tarafından kullanılan dil konusunda bir uzman, bilim adamlarının "Pandora'nın kutusunu" açmaktan bahsetmesi gibi ifadelerde ipuçları bulduğuna inanıyor.
Toy Reid, Kovid'in Wuhan Viroloji Enstitüsü'ndeki bir laboratuvardan sızdığı fikrine yönelik ABD Senatosu soruşturması üzerinde çalışan bir araştırma ekibinin parçasıydı.
HAYVAN PAZARI MI LABORATUVAR MI?
Çinliler başlangıçta, dünya genelinde 6 buçuk milyon insanın ölümüne neden olan pandeminin olası bir kaynağı olarak, Kovid'in merkez üssü Wuhan'daki bir pazarı işaret etti. Ancak Kovid gibi virüsleri araştıran laboratuvarın varlığı, kaçınılmaz olarak bunun "sıfır noktası" olduğu yönünde suçlamalara yol açtı.
Senato raporu, Kovid'in "büyük olasılıkla araştırmayla ilgili bir olayın sonucu" olduğu sonucuna vardı. Şimdiyse Senato araştırmacı ekibinin buluşları hakkında daha fazla ayrıntı ortaya çıktı.
"GİZLİ BİR DİL GİBİ"
44 yaşındaki Reid, akıcı şekilde Çince konuşabilen eski bir diplomat. Ama ana dili İngilizce olan kişilerin bile Çin bürokratlarının dilini anlamakta zorlandıklarını söylüyor.
Kolay anlaşılacak bir şey değil. Neredeyse Çin resmi makamlarının gizli bir dili gibi. Potansiyel olarak utanç verici bir şey hakkında konuştuklarında, üstü kapalı şekilde ve alçak sesle konuşurlar.
GİZLİ DİLİN KODUNU ÇÖZDÜ
Toy Reid, Wuhan Viroloji Enstitüsü'nün web sitesinde arşivlenen mesajlara erişmenin bir yolunu bulmayı başardı ve dilin kodunu çözmeye başladı.
Reid, çığır açacak buluş ve yenilikler üretmeleri için yoğun baskı altında olan bilim insanlarının mesajları incelemeye başladı. Ancak daha sonra, böyle bir laboratuvarı "ekipman ve teknoloji standartlarının olmaması, tasarım ve inşaat ekiplerinin yetersizliği, işletme veya bakımını yapma deneyiminin olmamasından" yakınan bir mesajla karşılaştı.
Ardından Kasım 2019'da, dünya mutlu bir şekilde Kovid'den habersizken, biyogüvenlik ihlaliyle ilgili raporlar su yüzüne çıkmaya başladı. Bir masajda "Depolanan test tüplerini açmak, Pandora'nın kutusunu açmak gibi" ifadelerine yer veriliyor ve "bu virüsler geliyor ve iz bırakmadan gidiyor" diye ekliyor.
Mesaj, "bu her olduğunda" laboratuvarın Komünist Parti üyelerinin "her zaman ön safhalara koştuklarını ve diğer araştırma personelini harekete geçirmek ve motive etmek için gerçek adımlar attıklarını" söylüyor.
Reid, yorumuna göre, yetkililerin Pekin'den "onlara bağırmak için" geleceğinden endişe duyduklarını söyledi. Aslında daha sonra olan da tam olarak bu oldu.
Üst düzey bir yetkili, Çin Devlet Başkanı Xi Jinping'in yanı sıra Başbakan Li Keqiang'dan "önemli sözlü açıklamalar ve yazılı talimatlar" aldığını iddia ederek geldi.
BİYOGÜVENLİK ACİL DURUMU
Yetkili, talimatların belgelerin kenar boşluklarına yazılı olarak geldiğini söyledi. Reid, bu genellikle Çin'in üst düzey yetkilileri tarafından emirlerin alt düzey yetkililer tarafından yerine getirilmesini sağlamak için kullanıldığını söylüyor.
Vanity Fair dergisi bu kenar notları üzerindeki araştırmayı inceledi ve Çin Komünist Partisi İletişimi konusunda üç uzmandan toplantı özetine bakmalarını istedi. Hepsi bunun bir tür biyogüvenlik acil durumuyla ilgili olduğunu söyledi ve ikisi de Xi'nin kendisinin kenarda yazılı bir emir yayınlamış gibi göründüğü konusunda hemfikirdi. Diğerleri, üst düzey yetkilinin Xi Jinping'den yardım istiyor olabileceğine inanıyor.