22.11.2024 - 07:01 | Son Güncellenme:
Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM), Gazze’de işlenen savaş suçları ve insanlığa karşı suçlardan İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, eski Savunma Bakanı Yoav Gallant ve Hamas liderlerinden Muhammed Deyf hakkında tutuklama emri çıkardı. Mahkeme, Netanyahu ve Gallant’ın 8 Ekim 2023’ten 20 Mayıs 2024’e kadar işlenen savaş suçları ve insanlığa karşı suçlardan sorumlu olduklarına dair makul gerekçeler bulunduğuna hükmetti. Kararda, her iki şüphelinin Gazze’deki sivil halka yönelik gıda, su, ilaç, yakıt ve elektrik gibi yaşamsal malzemelerin ulaştırılmasını kasıtlı olarak engellediği belirtildi.
UCM, Netanyahu ve Gallant hakkında yakalama emrine dair açıklamasında, İsrail’in mahkemenin yargı yetkisini kabul etmesinin gerekli olmadığını söyledi.
Zira İsrail mahkemenin kurucu anlaşması Roma Tüzüğü’ne taraf değil. Bununla birlikte Avrupa ülkelerinin çoğu olmak üzere 120 ülke anlaşmaya taraf. Netanyahu ve Gallant’ın UCM’ye taraf ülkelere seyahat etmeleri halinde tutuklanabilecekleri ve “uluslararası aranan şüpheliler haline geldiklerine” dikkat çekildi.
AB: UYGULANMALI
İsrail başbakanlığından yapılan açıklamada ise, kararın ‘saçma yalanlara’ dayandığı ve ‘Yahudi karşıtı olduğu’ ifade edildi. Başbakanlık ülkenin baskılara boyun eğmeyeceğini ifade etti. İsrail medyası da, konuya geniş yer vererek, İsrailli liderlerin “uluslararası aranan şüpheliler haline geldiğini” vurguladı.
AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Borrell, UCM’nin Netanyahu ve Gallant hakkındaki tutuklama emrine saygı duyulması, bunun uygulanması gerektiğini söyledi. Geçen yıl İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırılarının soruşturulması için UCM’ye başvuruda bulunan Güney Afrika, kararı memnuniyetle karşılarken, İngiltere’de milletvekilleri, hükümete UCM’nin tutuklama emrini uygulaması çağrısı yaptı.
ABD ise Netanyahu ve Gallant hakkında tutuklama emri çıkarmasına tepki gösterdi. ABD’li sözcü, “ABD, Mahkemenin İsrailli üst düzey yetkililere tutuklama emri çıkarma kararını temelden reddediyor” dedi.
Fransa Dışişleri Bakanlığı sözcüsü de tutuklama emrinin “mahkemenin tüzüğüne uygun” olduğunu dile getirdi.
Hollanda Dışişleri Bakanı Caspar Veldkamp ve İtalya Savunma Bakanı Crosetto da Netanyahu’yu, ülkeye geldiğinde tutuklayacaklarını söyledi.
Öte yandan İsrail Başbakanı Netanyahu, Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin (UCM) kendisi ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında tutuklama emri verdiği kararı tanımayacaklarını söyledi.
PUTİN HAKKINDA DA VAR
Kararın uygulanması konusunda, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin örneğinde olduğu gibi soru işaretleri bulunuyor. UCM geçen yıl Putin hakkında da yakalama kararı çıkarmış, kararın ömür boyu geçerli olduğunu duyurmuştu.
İsrail, tutuklama kararı çıkan diğer isim olan Hamas’ın silahlı kanadı El-Kassam Tugayları komutanı Muhammed Deyf’in Temmuz’da bir hava saldırısında öldürüldüğünü duyurmuştu. Hamas ise bu konuda resmi bir doğrulama yapmamış, ancak iç yazışmalarda ölüm kabul edilmişti. UCM ise, Deyf’in ölümünün doğrulanamaması sebebiyle tutuklama emri çıkarılması yönünde karar alındığını duyurdu. Deyf dışında öldürülen diğer Hamas liderleri İsmail Haniye ve Yahya Sinvar hakkında da tutuklama emri çıkarılması için başvurulmuştu.
TÜRKİYE’DEN KARARA DESTEK
Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Hakan Fidan da karara ilişkin sosyal medya hesabından açıklama yaparak, “Tutuklama emri, adaletin tecellisi bakımından umut vericidir” dedi. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz ise, “Soykırım ve savaş suçları işleyen Netanyahu ve çetesinin hesap vereceği günler yakındır” ifadesini kullandı. TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş da açıklama yaparak, “İnsanlığın geleceği adına ümit vericidir” dedi. AK Parti Genel Başkan Yardımcısı ve Parti Sözcüsü Ömer Çelik de, “Bu karar insanlık değerlerini koruma kararıdır” değerlendirmesinde bulundu.