Trump’ın Gazze planı ortalığı karıştırdı

ABD Başkanı Trump, Beyaz Saray’da kabul ettiği İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile gerçekleştirdiği görüşme sonrası yaptığı açıklamalar tüm dünyada büyük ses getirdi ve tepki çekti. Trump’ın özellikle ABD’nin Gazze’de “yönetimi devralacağı” ve “burada yaşayanların başka bir yere yerleşmesi gerektiği” yönündeki sözleri ortalığı karıştırdı ve dünyada şaşkınlıkla karşılandı. 

Trump Gazze Şeridi’nin kontrolünü ABD’nin devralacağını ve patlamamış bombaları kaldırıp bölgeyi yeniden inşa edebileceğini ifade ederken, “Eski düzene geri dönemeyiz. Geri dönersek 100 yıldır olan şey tekrar edecek” dedi. 

Asker gönderebilir 

Trump, Gazze’ye asker gönderip göndermeyecekleri sorusuna ise “Ne gerekiyorsa onu yapacağız. Bu gerekiyorsa, bunu da yaparız” diye yanıt verdi. Trump, “Uzun vadeli bir sahiplik öngörüyorum ve bu Ortadoğu’nun o kısmına, belki de tüm Ortadoğu’ya istikrar getirecek” dedi. Trump, Gazze’nin yeniden inşa edilmesinden sonra orasıyla ilgili ne hayal ettiği yönündeki soruya yanıt verirken, Gazze Şeridi’nin dünyanın farklı yerlerinden insanların yaşadığı “uluslararası” bir yer olmasını hayal ettiğini söyledi. Gazze’nin artık tamamen yerle bir olmuş devasa bir yıkım alanı olduğunu kaydeden Trump, Gazze’deki Filistinlilerin başta Mısır ve Ürdün olmak üzere komşu ülkelerde inşa edilecek yeni yerleşim yerlerine gitmelerinin çok daha iyi olacağını savundu. 

Kendi fikri! 

İsrail basınında yer alan haberlerde, Beyaz Saray’a yakın bir kaynak “ABD’nin Gazze Şeridi’ni devralması” fikrinin Başkan Trump’a ait olduğunu ve 2 ayı aşkın süredir bu planı değerlendirdiğini iddia etti. Bir başka ABD’li yetkili, Trump’ın “Gazze için başka hiç kimsenin yeni bir fikri olmadığı sonucuna vararak planını sunduğunu” öne sürdü. 

Trump’ın ABD’nin Gazze’yi devralacağı açıklamasının ABD başkanının bazı danışmanlarını bile şaşırttığı, aşırı sağcı İsraillileri ise heyecanlandırdığı belirtildi. İsrail Başbakanı Netanyahu ise İsrail’in “geleceğini güvence altına almak” ve “bölgede barışı getirmek” iddiasıyla “Gazze’deki işi bitirmeleri” gerektiğini savundu. Trump’ın Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff, bölgedeki müttefikleriyle ve ortaklarıyla görüşmeler yapmaya devam ettiklerini kaydetti, Gazze’deki bazı Filistinlilerin Mısır ve Ürdün’e gönderilmelerine yönelik görüşmeleri sürdürdüklerini belirtti. 

‘Başka yerde yaşacaklar’

ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, başkan Trump’ın Gazze’de yaşayanlar hakkında söylediği sözlerin ardından bunun “geçici” olduğunu savundu. “Enkaz kaldırma sırasında insanların bölgede olmayacağını” söyleyen Rubio, “Cömert bir şekilde teklif edilen şey, yeniden inşa gibi yardım etme kabiliyeti. İnsanlar sonra geri dönebilirler, ancak bu sırada başka bir yerde yaşamak zorunda kalacaklar” dedi. Beyaz Saray Sözcüsü Karoline Leavitt ise düzenlediği basın brifinginde, Filistinlilerin Gazze’den başka yerlere “geçici olarak” yerleştirilmesinin söz konusu olduğunu söyledi ancak Filistinlilerin yeniden evlerine geri dönmeleri konusundaki soruları yanıtsız bıraktı.

Tüm dünyadan tepki var

Trump’ın açıklamaları dünyada genellikle tepkiyle karşılandı. Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Lin Cien, “Filistin’i Filistinlilerin yönetmesinin savaş sonrası yönetimin temel ilkesi olması gerektiğine inanıyoruz” dedi. Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock, Batı Şeria ve Doğu Kudüs gibi Gazze’nin de Filistinlilere ait olduğunu belirtti, Filistinlilerin sürgününün hukuka aykırı olacağını ifade etti. Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, Filistin meselesinin ancak iki devletli bir temelde çözülebileceğini belirterek, “Bunun tek seçenek olduğunu düşünüyoruz” dedi. Fransa Dışişleri Bakanlığı, Gazze’nin geleceğinin üçüncü bir devletin kontrolünde değil, gelecekteki Filistin Devleti’nde olması gerektiğini belirtti.

Aşırı sağcılar üzerine atladı!

Trump’ın açıklamalarının ardından İsrail’de Ulusal Güvenlik Bakanlığı görevinden istifa eden aşırı sağcı Ben-Gvir liderliğindeki Yahudi Gücü Partisinin, Gazze Şeridi sakinlerinin Gazze’den gönüllü olarak ayrılmasını teşvik etmek amacıyla parlamentoya yasa tasarısı sunduğu bildirildi. Yasa tasarısının, 9 Şubat Pazar günü meclisteki Yasama Komitesi’nde görüşülmesi bekleniyor. Yasa tasarısına göre, Gazze’den ayrılmayı seçen bir Gazze sakini, İsrail Maliye Bakanlığı tarafından belirlenecek bir mali yardım paketi alabilecek ancak bir terör eylemine karıştığı gerekçesiyle hüküm giymiş olanlar bu yardımdan yararlanamayacak.

Ben-Gvir bile şaşırdı

Öte yandan Ben-Gvir, Trump’ın Gazze açıklamalarıyla lideri olduğu Yahudi Gücü Partisi’nin “görüşlerini benimsediği hatta ötesine geçtiği” yorumunda bulundu. Ben-Gvir, işgal altındaki Batı Şeria’da yaşayan Filistinlilerin de “gönüllü göçünü düşünmeye başlayabileceklerini” söyledi.

Hamas: Ateşe benzin dökmek

Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, “Bu çağrılar, uluslararası hukukun ciddi bir ihlalidir ve Filistin devleti kurulmadan bölgede barış ve istikrar sağlanamaz” ifadelerini kullandı. Hamas ise, “Trump’ın açıklamaları Filistin halkına ve onların davasına düşmancadır ve bölgede istikrara hizmet etmiş olmayacaktır ve ‘ateşe benzin dökmek’ anlamında olacaktır” açıklamasında bulundu. Hamas yöneticisi Sami Ebu Zuhri, Trump’ın açıklamalarını “saçma” ve “absürd” olarak değerlendirdi ve bu tip fikirlerin bölgeyi “ateşe verebileceğini” söyledi. Filistin Ulusal Girişim Hareketi Genel Sekreteri Mustafa el-Bergusi, Trump’ın sözlerini “Filistin halkı için yeni bir Nekbe” olarak nitelendirirken tüm ülkeleri bu tehlikeli planları kesin bir şekilde reddettiklerini ilan etmeye çağırdı.

‘Cehaletini gösterdi’

CNN International Trump’ın açıklamalarının ABD’nin Ortadoğu barış inşası tarihindeki en uçuk fikir olduğunu yazdı. The Atlantic ‘Gazze için çılgın plan’ başlıklı haberinde “Başkan Donald Trump, 20 yıl önce Irak’ın işgalinden bu yana ABD’nin dış politikaya yönelik en çılgın ve en olasılık dışı müdahalesini önerdi.” ifadelerini kullandı. Sky News’e göre Trump’ın Gazze çözümü tarih konusundaki cehaletini ortaya koyuyor ve bu durum çatışmayı daha da kötüleştirebilir.

Suudi Arabistan yalanladı

Suudi Arabistan, ABD Başkanı Donald Trump’ın, “Suudi Arabistan’ın İsrail ile normalleşme için Filistin Devleti kurulması şartından vazgeçtiği” iddiasını yalanladı. Suudi Arabistan Dışişleri Bakanlığı uluslararası tanınırlığı olan bir Filistin Devleti kurulmadığı müddetçe ilişkilerinin normalleşmeyeceğini söyledi.

Çağrı cihazı hediye etti!

Netanyahu’nun Trump’a 17 Eylül 2024’te Hizbullah’a yönelik saldırılarla gündeme gelen çağrı cihazlarından hediye ettiği öğrenildi. Israel Hayom gazetesinin haberine göre, Netanyahu, Trump’a bir altın bir de normal çağrı cihazı hediye etti. Trump, Netanyahu’nun hediyesine “Büyük bir operasyondu” diye karşılık verdi. Trump ise konuğuna imzalı ve ‘Bibi, büyük lider’ yazılı ortak bir fotoğraf hediye etti.

Pentagon Suriye’den çekilme planı yapıyor

ABD Savunma Bakanlığının (Pentagon), ABD Başkanı Donald Trump’ın “yeterince karmaşa var” diye nitelediği Suriye’den, ABD askerlerini çekme planları hazırladığı bildirildi. Pentagon’dan iki yetkili, NBC News’e yaptığı açıklamada, bakanlığın Suriye’deki tüm ABD askerlerini çekme planları geliştirdiğini duyurdu. Bu doğrultuda, Pentagon yetkililerinin 30, 60 veya 90 gün içinde Suriye’den ABD askerlerini tam olarak çekilmesi için plan yapmaya başladığı bildirildi. Pentagon Aralık ayında yaptığı açıklama ile Suriye’de konuşlu asker sayısının yaklaşık 2,000 olduğunu açıklamıştı.