İran'da gerçekten nükleer bomba var mı? CNN son ABD istihbaratını yazdı
17.06.2025 - 12:51 | Son Güncellenme:
DIŞ HABERLER SERVİSİ
14 Haziran 2025’te çekilen bir uydu görüntüsü, İran'ın Fordo Yakıt Zenginleştirme Tesisi'nde görünür bir hasar olmadığını gösteriyor. İşte kritik tesis Fordo'nun durumu ve son istihbaratlar...
İsrail geçen hafta İran'a yönelik bir dizi saldırı başlattığında, aynı zamanda ülkenin nükleer programıyla ilgili iddialarda da bulundu. İran'ın nükleer silah elde etme arayışında geri dönüşü olmayan bir noktaya hızla yaklaştığını ve bu sonucu önlemek için saldırıların gerekli olduğunu öne sürdü.
Ancak, CNN International'ın edindiği yeni bilgilere göre ABD istihbarat değerlendirmeleri farklı bir sonuca varmıştı: İran yalnızca aktif bir şekilde nükleer silah peşinde değil, aynı zamanda böyle bir silahı üretip hedefe ulaştırabilecek kapasiteye ulaşmasına da üç yıla kadar süre vardı. Bu bilgi, değerlendirmeyi bilen dört kişiye dayanıyor.
'FORDO ABD'SİZ VURULAMAZ'
Şimdi, İsrail'in günler süren hava saldırılarının ardından ABD'li istihbarat yetkilileri, İsrail'in İran'ın nükleer programını şimdiye dek en fazla birkaç ay geciktirmiş olabileceğine inanıyor. Bu değerlendirme, konuyu bilen bir ABD'li yetkiliye ait. İsrail, uranyum zenginleştirme için gerekli santrifüjleri barındıran Natanz tesisine önemli zararlar vermiş olsa da, ikinci ve ağır şekilde güçlendirilmiş Fordo zenginleştirme tesisi fiilen zarar görmemiş durumda.
Savunma uzmanlarına göre İsrail, ABD'ye ait özel silahlar ve hava desteği olmadan Fordo'ya zarar verme kapasitesine sahip değil.
Trump ve Biden yönetimlerinde Orta Doğu'da özel üst düzey diplomat olarak görev yapan CNN Analizcisi Brett McGurk, "İsrail bu nükleer tesislerin üzerinde dolanabilir, onları işler durumda olmaktan çıkarabilir ama onları gerçekten devre dışı bırakmak istiyorsanız ya ABD askeri müdahalesi gerekir ya da bir anlaşma," dedi.
B-2 BOMBARDIMAN UÇAKLARI GÜNDEMDE
Bu durum, Orta Doğu'da maliyetli ve karmaşık bir savaşa bulaşmaktan kaçınmaya çalışan Trump yönetimi için önemli bir ikilemi gündeme getiriyor.
ABD Başkanı Donald Trump, İsrail'in İran'ın nükleer altyapısını yok etme çabalarına ABD'nin dahil olmasını istemediğini açıkça belirtmiş olsa da, İsrail'in İran'ın nükleer programını yok etmesinin ancak Amerikan askeri desteğiyle mümkün olduğunu da yönetim kabul ediyor. Bu destek, özellikle yer altı tesislerini tahrip edebilecek ABD bombalarını ve bunları taşıyabilen B-2 bombardıman uçaklarını içeriyor.
Bu hassas denge, habere göre başkanın izolasyonist danışmanlarıyla daha şahin eğilimli Cumhuriyetçi müttefikleri arasında tartışmalara yol açtı. Trump ise konuyla ilgili temkinli açıklamalar yapıyor.
CENTCOM'DAN KAYNAK TALEBİ
CNN'in haberine göre son haftalarda CENTCOM Komutanı Orgeneral Michael Kurilla da dahil bazı ABD askeri liderleri, İran'la karşılıklı saldırılar sürerken İsrail'i savunmak ve desteklemek amacıyla daha fazla kaynak talep etti. Ancak bu destek, saldırı amaçlı operasyonları desteklemeyi kapsamıyor.
Pazartesi günü Tahran'da bir İsrail saldırısıyla vurulduğu anlaşılan bir petrol depolama tesisinden dumanlar yükseldi.
Konuya yakın bir kaynağa göre, "Kurilla, en zorlu senaryoya karşı hazırlıklı olmak istiyor." Bu açıklama, ABD varlıklarının Orta Doğu'da İsrail'i desteklemek üzere konuşlandırılması çabalarıyla ilgiliydi.
ABD, çatışmalar şiddetlenirken bölgedeki güçlerini yeniden konumlandırıyor. Bu, hem Amerikan askerlerini korumak hem de gerekirse İsrail'i savunmak için yapılıyor.
UÇAK GEMİSİ ORTA DOĞU'YA YÖNELDİ
Pazartesi günü bir ABD yetkilisi CNN'e, USS Nimitz Uçak Gemisi Taarruz Grubu'nun "gecikmeksizin" Orta Doğu'ya yönlendirildiğini söyledi.
Bölgedeki bazı ABD deniz varlıklarının, balistik füzelere karşı savunma yapabilecek şekilde Doğu Akdeniz'e "önümüzdeki günlerde" konuşlandırılması bekleniyor. Aynı yetkili, hafta sonu boyunca iki kez ABD donanmasına ait gemilerin İsrail'i savunmak amacıyla füzeleri durdurduğunu belirtti.
AÇIK İSTİHBARAT, FARKLI YORUMLAR
ABD’li askeri ve istihbarat yetkilileri uzun süredir, İran’ın nükleer programı hakkında ABD ve İsrail’in aynı verileri paylaşmalarına rağmen bunları yorumlama biçimlerinin çoğu zaman farklı olduğunu ifade ediyor.
Trum'’ın Ulusal İstihbarat Direktörü Tulsi Gabbard, mart ayında Kongre’ye verdiği ifadede ABD istihbarat topluluğunun "İran'ın nükleer silah inşa etmediğini ve Dini Lider Hamaney'in 2003'te askıya aldığı nükleer silah programını yeniden başlatmadığını" değerlendirdiğini söyledi.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, pazar günü Fox News'e verdiği röportajda, İsrail’in istihbaratının Gabbard’ın ifadelerinden neden farklı olduğu sorulduğunda şu yanıtı verdi:
"ABD ile paylaştığımız istihbarat açık ve netti. Uranyumu silah haline getirmeye yönelik gizli bir plan üzerinde çalışıyorlardı. Çok hızlı ilerliyorlardı."
