İran, İsrail'e saldırabilir mi? Özay Şendir'den dikkat çeken yorum
16.10.2023 - 12:40 | Son Güncellenme:
Milliyet Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Özay Şendir, Orta Doğu'da yaşanan gerilimin perde arkasını değerlendirdi. 'İran, İsrail'e saldırabilir mi?' sorusuna yanıt veren Şendir, kara harekatının neden olmadığını da anlattı.
7 Ekim sabahı Hamas'ın silahlı kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları İsrail'e "Aksa Tufanı" adıyla saldırı başlatmıştı. Gazze'den İsrail yönüne binlerce roket atılırken, Filistinli silahlı gruplar Gazze-İsrail sınırındaki Beyt Hanun-Erez Sınır Kapısı'na baskın düzenledi ve burayı ele geçirdi.
Silahlı gruplar buradan İsrail içindeki yerleşim yerlerine girdi, İsrail ordusu da Gazze Şeridi'ne saldırı başlattı.
Peki kara harekatı neden olmadı? ABD mi engel oldu? Biden'ın 'Gazze'nin işgali büyük hata olur' açıklaması ne anlama geliyor? Milliyet Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Özay Şendir, bölgede son yaşananları CNN TÜRK canlı yayınında Semiha Şahin'e değerlendirdi.
Özay Şendir'in değerlendirmeleri şöyle; Biden, kara harekatına 'hata olur' demiyor. Gazze'yi işgal etmek... New York Times cumartesi günü bir yazı yazdı. İsrail ordu yetkilileri ile görüştük. Planımız Gazze’ye girmek ve İsrail’in belli bölgelerini 3-4 ay denetimde tutmak. Biden kara harekatına karşı çıkmıyor. ABD’li diplomatların barış, ateşkes, sükun ortamının tesisini yasakladı ABD Dışişleri Bakanlığı. Biden’ın sözü New York Times’da yazılan plana itiraz.
AB liderleri de Washington da İsrail’in kara harekatına engel olmaya niyetleri yok. O kara harekatı olacak.
KARA HAREKATI NEDEN OLMADI?
Bu gece başlamayacağını söyleyebilirim. Almanya Başbakanı orada olacak. Almanya’nın Alman-İsrail çift vatandaşlık taşıyan 100 bin kişi yaşıyor. C.tesi akşamından beri Alman nakliye uçaklarından biri iniyor biri kalkıyor.
İsrail-Lübnan sınırında yaşanan 30 bin kişiyi iç bölgelere almaya karar verdi. Hizbullah’tan gelecek saldırıyı hesap ederek Lübnan sınırındaki 30 İsrailliyi iç kesime almaya başladı.
Netanyahu dün gece bombayı patlattı. Biden ile telefon konuşmasında Biden’a dedi ki İsrail’e destek veren ilk devlet başkanı siz olun. Beyaz Saray henüz bir açıklama yapmadı.
ABD’de başkanlık seçimleri ile ilgili gündemin en çok ısındığı zaman Biden 1.5 saat sadece rehinelerin aileleri ile görüştü. ABD’li rehinelerin aileleri ile görüştü. Bütün politikasını gerek demokratlar içerisindeki çok yaşlı başkanlık yapamaz muhalefetini İsrail meselesi ile toplamaya çalışıyor.
İSRAİL ORDUSU KENTE GİRERSE ORDUYU NE BEKLİYOR?
İsrail ordusu kente girecek. Çok uzun zamandır İsrail Gazze’ye girmemişti. İsrail ordusunu zor zamanlar bekliyor. Ben 2008 harekatında ordaydım. Hamas’ın elinde kuvvetli silah yoktu. Şimdi öyle değil, drone saldırıları yapabiliyor.
Tüneller 18-30 metre derinlikte giriş yerleri hiç belli değil, İsrail istihbaratının yakalamaya çalıştığı yer tüneller. Hamas’ın tüneller çok kuvvetlidir. Ellerindeki silah stokunun gelişmiş olması İsrail’i düşündürüyor.
Gazze’de çok acı sahneler yaşayacağız. Lübnan’a doğru da acı sahneler yaşayacağız.
İRAN, İSRAİL'E SALDIRIR MI?
İran’ın ne yapacağını bilmiyoruz. Rusya, Ukrayna savaşı bir medeniyetler çatışması çıkarmayacaktı. Hemen hemen aynı kökten gelen ülke, siyasi savaşın yansımasıydı. Burada meselenin bir medeniyetler çatışmasına dönme ihtimali var.
ŞEHİR SAVAŞLARININ SONUCU NE OLUR?
Daha kanlı olur, şimdi birkaç tane nüans var. Şehir savaşında İsrail asker kaybetmemek adına tank atışı kullanır. İsrail’in şehir saldırılarında tünel kısmından dolayı ne yapacağını bilmiyoruz. Nereden bakarsan bak bu uzun bir mücadele.
Ben şunu takip ediyorum. İnsani tarafını söyleyeyim. İstatistikle hazırlıyoruz ya. Oradaki ondalık bölümde artan sayı bir tane yaşamın sönmesi demek. İki, el şifa hastanesi, DSÖ açıkladı kuzeydeki iki çalışan hastane var. İki hastanede yeni doğan bebekler, entübe edilmiş hastalar, ameliyathaneleri saymıyorum. DSÖ bir hastanenin tahliye durumunda en az 2 bin kişiyi öldürmek demektir dedi. El Şifa’da mazot artık 7-8 saat kalabilecek hale kadar gelmişti. Bu sabah gördüğüm görünü Refah’tan içeriye giren tek görüntü. İçeriye ilk giren BM aracı, 6 akaryakıt tankeri girdi. Ne kadar ihtiyacı karşılar bilmiyorum. Bildiğim şey şu bu 8 saatle sınırlı kalmayacak.
'Gazze’ye su verdik' diyor ya İsrail, bir kesimine verdi. Gazze City dediğimiz yere su vermedi. Güney’e şu anda su verdi.
Felaket senaryoları 3 tane. Bir: Gazze’ye operasyon oldu. Bu beklenen bir şey. Çok kanlı olacak ama standart kalacak.
İki: Lübnan tarafından Hizbullah geldi. Bunu yapan bir ekonomi ajansı dün okudum. Sadece petrol fiyatı üzerinden bakmışlar. 4-5 dolar artış olur Hizbullah da katılırsa. Artışın 8-10 dolara çıkma ihtimali İran bugün S. Arabistan ile Rusya’nın petrol üretmesini azaltmasına karşın her gün 700 bin varil petrol veriyor. İran petrolü keserse bu petrol fiyatını 10-12 dolar yükseltir diyorlar. Felaket senaryo şu: İran İsrail’e saldırır, Hürmüz Boğazı’nı kapatır. Kapattığı an hiçbir Körfez ülkesinin petrolü gitmez.
Dünya bu işe insan kaybı üzerinden değil petrol fiyatı üzerinden bakıyor.
ÇOK DAHA BÜYÜK ÇATIŞMA YAŞANIR MI?
Bir süre sonra dinlere ya da milletine bakarak insanlara vize verilmemesi dahil olmak üzere birçok çağ dışı uygulama ile karşı karşıya kalacağız.
