Ay, Dünya'dan uzaklaşıyor ve zamanı etkileyen büyük değişimlere neden oluyor
08.04.2025 - 07:02 | Son Güncellenme:
DIŞ HABERLER SERVİSİ
Bilim insanlarına göre, Ay'ın Dünya'dan uzaklaşmasından hem yerçekimi hem de gelgit kuvvetleri sorumlu. Ancak sorun, gelgit kabarmalarının Ay'ın tam altında değil biraz önünde gerçekleşmesi. Bu durum dünyada günleri uzatıyor. Peki insanlık için tehdit mi? İşte bilinenler...
Ay her geçen gün yavaş ama istikrarlı bir şekilde Dünya'dan uzaklaşıyor ve bilim insanlarına göre bu durum bir gün zamanı bildiğimiz şekliyle etkileyecek. Ay'ın Dünya'dan yavaşça uzaklaşması, yerçekimi ve gelgit kuvvetlerinden kaynaklanıyor. Ay'ın çekim gücü, Dünya'daki okyanusların kabarmasına neden olarak bugünkü gelgitleri oluşturuyor. Ancak sorun şu ki, Dünya dönerken bu gelgit kabarması Ay'ın tam altında değil, biraz önünde gerçekleşiyor. Bu da adeta bir tür yerçekimsel çekişmeye yol açıyor. Yani, Dünya'nın yerçekimi okyanusları içeri çekerken, Ay'ınki dışarı çekiyor.
YILDA 3.82 CM UZAKLAŞIYOR
Bu enerji, Ay'ın Dünya'dan çok az da olsa uzaklaşmasına neden oluyor. Şu anki hızla, Ay yılda bizden yaklaşık 3.82 santimetre uzaklaşıyor.
DÜNYADA GÜNLER NE KADAR UZUYOR?
Ay'ın Dünya’dan uzaklaşmasıyla birlikte, Dünya günleri de her 100 yılda yaklaşık 1.7 milisaniye uzuyor. Bilim insanları, bu uzaklaşmayı Ay yüzeyine Apollo görevleri sırasında yerleştirilen aynalar (retroreflektörler) sayesinde hesaplayabiliyor. Bu aynalara lazer ışınları gönderilerek Dünya ile Ay arasındaki mesafe tam olarak ölçülüyor.
AY İLK OLUŞTUĞUNDA GÜNLER 5 SAATTİ
BBC'ye konuşan uzay bilimcisi Dr. Maggie Aderin-Pocock şöyle diyor:
Yılda 3.78 cm çok gibi görünmeyebilir ama bu küçük fark uzun bir zaman diliminde Dünya’daki yaşamı etkileyebilir, gezegenin yavaşlamasına neden olabilir. Ay ilk oluştuğunda, Dünya'daki günler sadece beş saatti. Ancak son 4.5 milyar yılda Ay’ın yavaşlatıcı etkisiyle günler 24 saate kadar uzadı ve bu süreç devam edecek.
Bu hesaplamaların nasıl yapıldığını da açıklayan bilim insanı şunları ekliyor: "Mercanların günlük büyüme çizgilerine bakarak, geçmiş dönemlerde bir yılda kaç gün olduğunu hesaplayabiliyoruz. Bu da bize günlerin uzadığını gösteriyor, 4.5 milyar yılda yaklaşık 19 saatlik bir artış söz konusu."
'TABAK YAVAŞLARSA YERE DÜŞER'
Dr. Aderin-Pocock, gezegenin dönüş hızının istikrarı üzerinde büyük etkisi olduğunu vurguluyor. Bunu, bir çubuğun ucunda dönen bir tabağa benzeterek şöyle anlatıyor: "Tabağın hızlı dönmesi önemlidir; çünkü yavaşlarsa yere düşer."
İNSANLIK İÇİN TEHDİT Mİ?
Pocock, benzer bir şekilde Dünya'nın dönüşü yavaşladığında, tüm gezegenin yavaşça yalpalamaya başlayabileceğini ve bunun da mevsimler üzerinde yıkıcı etkiler yaratabileceğini söylüyor. Uzay bilimci, bunun kısa vadede insanlık için tehdit olup olmadığı konusunda ise şunları söylüyor:
"İnsan türü bu tür değişimlere daha kolay uyum sağlayabilir. Ancak çoğu hayvan o kadar uyumlu değildir. Eğer gezegenin yalpalaması yüzünden bu değişimler çok hızlı gerçekleşirse, çoğu hayvan kış uykusuna yatmak ya da göç etmek gibi hayatta kalma yollarını geliştiremeden yok olabilir."
KEŞFETYENİ
Instagram'da yaptığı paylaşımlarla adından sıkça söz ettiren Yasemin Kay Allen, bu kez aşkını duyurdu.
