ABD'den 'Kara Kartal' hamlesi! Hipersonik Füze yarışında Rusya ve Çin'e yanıt
ABD, uzun süredir ertelenen yüz milyonlarca dolarlık 'Dark Eagle' (Kara Kartal) isimli 300 füzeyi bu yıl edinmeyi planlıyor. Uzmanlara göre bu "Şimdiye kadar okyanus güvencesi olan ABD için durumun aciliyetini vurguluyor." İşte detaylar...
Hipersonik donanıma ait ilk prototipin teslimatı, 2021'de yapıldı. Fotoğraf: ABD Ordusu
Hipersonik füzeler saatte 6 bin 100 kilometreden fazla hızla hareket edebiliyor ve 2 bin 700 kilometreyi aşan mesafelerdeki hedefleri vurabiliyor. ABD, yaşanan birçok gecikme nedeniyle henüz kendi hipersonik füze sistemini konuşlandırmamışken, özellikle Çin ve Rusya bu konuda çoktan öne geçmiş durumda. Bu ülkelerin silahları, okyanusları aşabilen nükleer başlık taşıma özelliğine de sahip olabilir. ABD'li savunma haberleri sitesi Defense News ve Popular Mechanics, bunun bazı Amerikan yetkilileri, ABD'nin savunma ve caydırıcılık açısından eşdeğer silahlara sahip olup olmadığı konusunda endişelendirdiğini yazdı.
2025 SONUNA KADAR
Defence News'ın haberine göre ABD Ordusu, uzun süredir test başarısızlıkları nedeniyle ertelenen "Dark Eagle" uzun menzilli hipersonik silahını (LRHW) bu yıl operasyonel hale getirmeye hazırlanıyor. Dark Eagle'ın üreticisi ise F-35'ler dahil ABD savunmasının bel kemiğini oluşturan askeri araçları geliştiren Lockheed Martin şirketi. Gelişme, habere göre yakın zamanda yayımlanan bir ABD Kongre raporunda vurgulandı ve bir savunma yetkilisi tarafından Defense News'e doğrulandı.
Habere göre, kara konuşlu LRHW, 2025 mali yılının sonuna kadar ilk birliğe teslim edilecek. Ancak ordunun, bu silahı ilk olarak Washington'daki Joint Base Lewis-McChord'da konuşlu 1. Çok Alanlı Görev Gücü'ne konuşlandırma yönündeki orijinal planına sadık kalıp kalmayacağı belirsizliğini koruyor.
SİSTEMİN 'ÖLÜMCÜLLÜĞÜ'
Geçen Ocak ayında ABD Savunma Bakanlığı (DoD), yıllık Operasyonel Test ve Değerlendirme raporunda, hipersonik füzenin "operasyonel etkinliği, ölümcüllüğü, uygunluğu ve hayatta kalabilirliği" hakkında yetersiz veriler nedeniyle hala bilinmezlik olduğunu açıkladı. Aralık 2024'te gerçekleştirilen başarılı bir uçuş testine rağmen, Dark Eagle henüz resmi olarak sahada kullanılmaya hazır değil. Mart 2025'te AUSA Küresel Güç konferansında konuşan Ordu Hızlı Yetenekler ve Kritik Teknolojiler Ofisi Direktörü Korgeneral Robert Rasch, "Başladığımız yolda ilerlemeye devam ediyoruz. Ancak sahaya ne zaman çıkacağımız, ilk operasyonel kapasite ne zaman olacak gibi kararlar henüz netleşmedi" dedi.
Popular Mechanics sitesine göre "başka bir deyişle, füze hazır olabilir ama siyasi, operasyonel ve felsefi açıdan ABD, onu aktif savaşta kullanmaya hazır değil."
KARA KARTAL SİSTEMİ NASIL ÇALIŞACAK?
Dark Eagle, Donanma'nın Zumwalt sınıfı muhriplerden fırlatılması planlanan Ortak Hipersonik Süzülme Gövdesi üzerine inşa edildi. Ordunun sistemi ise kara tabanlı olup, iki aşamalı bir itici tarafından gökyüzüne fırlatıldıktan sonra süzülme aracını kamyonlara monte edilmiş rampalardan ateşliyor. Süzülme gövdesinin geliştirilmesine Donanma öncülük ederken, roket itici Lockheed Martin ve Northrop Grumman tarafından geliştirildi.
Fırlatıldıktan sonra süzülme gövdesi ses hızının beş katından fazla bir hızla hareket ediyor ve uçuş sırasında manevra yapıyor, bu da onu neredeyse durdurulamaz kılıyor.
MÜHENDİSLİK SORUNU
Ancak önemli bir rampa mühendisliği sorunu da dahil olmak üzere karşılaşılan engellerin ardından silah hâlâ belirsizlik içinde. 5. Tabur, 3. Saha Topçu Alayı'ndan askerler yıllar önce sistem bileşenlerini ve eğitimlerini almış olsalar da, son konuşlandırma emirlerini hala bekliyorlar.
Popular Mechanics'e göre "Askeri bütçedeki son gelişmeler ise bu sistemin hazır oluşu ve ABD’nin onu konuşlandırmaya istekliliği konusunda bir duruş değişikliğine işaret ediyor olabilir: 2024 Savunma Bakanlığı bütçesine göre, her füzenin tedarik maliyeti yaklaşık 41 milyon dolardı. Bu bütçede Dark Eagle araştırma ve geliştirme için yaklaşık 1 milyar dolar ayrılmıştı. Ancak bir yıl sonra bütçe alıma yöneldi ve AR-GE fonunun büyük kısmı kaldırıldı. Bunun yerine füze alımı için 744 milyon dolar ayrıldı, bir önceki yıla göre neredeyse beş kat artış. Dikkat çeken bir diğer gelişme ise, Ordu'nun yaklaşık 300 Dark Eagle füzesi satın almayı planlaması; bu da bu silahları edinme konusunda aciliyet hissinin altını çizebilir."
'ŞİMDİYE KADAR OKYANUS GÜVENCESİ VARDI'
Habere göre ABD uzun süredir coğrafi izolasyonuna güveniyor, iki okyanusla çevrili ve dost ülkelerle sınır komşusu. Bu durum, ana karayı doğrudan saldırılardan koruyan doğal bir kalkan oluşturuyor. Bu bağlamda, uzun menzilli hipersonik silahlar yalnızca bir güç gösterisi değil, aynı zamanda stratejik bir zorunluluk. ABD, kendi sınırları içinden düşman topraklarının derinliklerindeki korunaklı hedefleri vurabilecek kapasiteye sahip olmalı.
Ancak aynı izolasyon, Amerika'yı hipersonik misillemelere karşı benzersiz şekilde savunmasız hale getiriyor. Binlerce kilometre öteden fırlatılan bir Rusya ya da Çin füzesi, çok kısa sürede ABD topraklarına ulaşabilir ve neredeyse hiç erken uyarı verilmeyebilir. Mevcut savunma sistemlerimiz, çoğunlukla balistik yörüngelere göre tasarlandığı için yeterli olmayabilir. Geleneksel füzeler yerçekimi nedeniyle öngörülebilir bir yay çizerek Dünya'ya düşerken, hipersonik füzeler öngörülemez şekilde manevra yapabilir.
'HİPERSONİK SİLAHLARA İHTİYACIMIZ VAR'
Senatör Angus King, 26 Mart 2025'te Senato Silahlı Hizmetler Komitesi Stratejik Kuvvetler Alt Komitesi toplantısında bu konuya dikkat çekerek, "Yalnızca caydırıcılık için değil, hipersonik savunma için de hipersonik silahlara ihtiyacımız olduğunu vurgulamak istiyorum" dedi.
Savunma Bakanlığı, Dark Eagle'ın yalnızca nükleer olmayan kullanım için tasarlandığını bildirdi. Ancak Rusya ve Çin benzer bir açıklama yapmış değil.
RUSYA'NIN 'HANÇER' FÜZESİ
Rusya'nın Kh-47M2 Kinzhal, yani "hançer" isimli hipersonik füzesi, Ukrayna'ya karşı çoktan kullanıldı. Nükleer ya da konvansiyonel başlık taşıyabilen bu hava fırlatmalı füze, hem hızlı hem de durdurulması zor. Bu füzenin sahaya sürülmesi, Rusya’nın en gelişmiş yeteneklerini sergilemekten çekinmediğinin bir mesajıydı.
Öte yandan Çin, potansiyel olarak fraksiyonel yörünge bombardımanına olanak tanıyan hipersonik süzülme sistemlerine yatırım yapıyor. Bu sistemler, alçak Dünya yörüngesine fırlatıldıktan sonra Dünya'ya herhangi bir yönden süzülerek gelebilir ve erken uyarı radar sistemlerine yakalanmadan ulaşabilir. Bu sistemler de nükleer başlık taşıma kapasitesine sahip olabilir, ancak savunma sitelerine göre ABD henüz bunu net olarak bilmiyor.
