'Savaş Prensesi' köşeye sıkıştı! Skandal patladı
02.09.2023 - 11:30 | Son Güncellenme:
milliyet.com.tr
Küçük bir ülkeden tüm Avrupa ve dünyaya yayılan şok dalgalarının merkezinde, başbakanın eşi vardı. Resmi televizyonun ortaya çıkardığı skandalın odak noktasına istifa sesleri yerleşti.
Dünyayı geri dönülemez şekilde değiştiren Rusya'nın Ukrayna saldırısının ardından hızla öne çıktı, Moskova'ya karşı en şahin çıkışları yapan isimlerin başında geliyordu. Yalnızca 1,3 milyon insanın yaşadığı küçük ülkenin lideriydi ancak savaş sırasında dünya çapında adından söz ettirdi.
Ağustos ayı sonunda patlak veren skandal önce ülkesinde, ardından Avrupa'da şok dalgaları yaydı. Uluslararası medyanın NATO Genel Sekreterliği için favoriler arasında gösterdiği kadın siyasetçi, eşinin tam merkezinde olduğu krizle yüzleşti. Devlet televizyonunun ortaya döktüğü bilgiler Doğu Avrupa ülkesini karıştırmaya yetti. Yerel basında istifa çağrıları yükselirken, Ohtuleht gazetesi şöyle yazdı:
"Tüm dünyada bir savaş prensesi olarak görülen ve Rus yanlısı yanlış anlamaları açıklığa kavuşturmasıyla bilinen Başbakan Kaja Kallas'ın kendi evinde, Rusya'yla tüm bağlarını koparma sağduyusuna sahip olmayan bir kişiyle yaşaması olağanüstü acı bir hikâye... Ancak kimi mesleklerde, aile çevresi de dahil olmak üzere tam anlamıyla kusursuz olmak gerekir. Başbakanlık makamında özel hayat diye bir şey yoktur."
DEVLET TELEVİZYONU YAYINLADI
Kamu yayıncısı ERR'nin ortaya çıkardığı skandal, Kaja Kallas'ın eşi Arvo Hallik'in ortağı olduğu lojistik şirketinin Rusya ile iş yapmaya devam etmesiydi. 24 Şubat 2022 tarihinden itibaren Rusya'ya karşı en fazla yaptırım isteyen liderlerden biri olan Estonya Başbakanı Kallas'ın eşi, Stark Logistic adlı şirketin ortağıydı.
Söz konusu şirketin Rusya'daki bir fabrikaya tedarik sağladığı ve savaşın başından bu yana 1,4 milyon euro kazandığı ortaya çıktı. Kallas'ın eşi Arvo Hallik hemen hisselerini satacağını ve yönetim kurulundan istifa edeceğini duyurdu ancak bu Estonya başbakanını kurtarmaya yetmedi.
'ÖRTME, İNKAR ETME, KAÇMA...'
Cumhurbaşkanı Alar Karis ve koalisyon ortakları Başbakan Kallas'tan açıklama istedi, Estonyalılar ise yapılan anketlerde çoğunlukla kadın siyasetçinin istifa etmesini talep etti. Tabloid gazete Ohtuleht Ağustos ayı sonundaki haberinde ise Estonya'da bir demokrasi krizi yaşandığı yorumunu yaptı:
"Başbakan'ın gitgide büyüyen riyakârlığı, durumun vahametini artırıyor. Kallas'ın üzerini örtme, inkâr etme, kaçma ve böylece krizi tırmandırma şeklindeki mevcut tutumu, kendisini artık kolayca kurtulamayacağı geri dönülmez bir yere taşıyor."
'EN BÜYÜK GÜVEN KRİZİ'
BBC Rusya ise, bugün manşetinden 'Popüler destek olmaksızın 'Savaş Prensesi' başlıklı bir haber yayımladı, Ukrayna müttefik koalisyonunun en öne çıkan siyasetçilerinden birinin başbakanlığı sırasında en büyük güven kriziyle yüzleştiğini yazdı.
Estonyalıların çoğunun Rus bağlantılarıyla çevrelenen skandal nedeniyle Kaja Kallas'ın istifa etmesi gerektiğini düşündüğünü belirten BBC, resmi çerçevede her şeyin yasal göründüğünü ancak başbakanı eleştirenlerin etik vurgusu yaptığını belirtiyor. Halihazırda muhalefet ve seçmenlerin üçte ikisi, Kallas'ın koltuğunu bırakmasını istiyor.
SON ANKETLER
Henüz bu yılın Ocak ayında Kaja Kallas hükümetinde Dışişleri Bakanı olan Anavatan Partisi'nin lideri Urmas Reinsalu, başbakanı iki yüzlülükle suçlayıp ahlaki bir sermayeye sahip olmadığını söyledi.
Yeni anketlerde seçmenlerin yüzde 66'sı istifa talep ederken, 'Kimi başbakan olarak görmek istersiniz?' sorusuna yanıt verenlerin yüzde 24'ü ise yine Kallas'ı tercih etti ve kadın siyasetçi listedeki rakiplerini geride bıraktı. Yanı sıra, anketler iktidardaki Reform Partisi'nin skandaldan neredeyse hiç etkilenmediğini gösterdi.
EŞİNE 350 BİN EURO BORÇ VERMİŞ!
Estonya radyosuna bir röportaj veren Kaja Kallas, eşinin şirketinin Ukrayna'yı işgal eden Rus savaş makinesine tekbir euro bile destek vermediğini savundu.
Yerel medyanın Başbakan Kallas'ın eşine bir süre önce 350 bin euro borç verdiğini ortaya çıkarınca kriz daha da büyüdü.
İLK KADIN BAŞBAKAN
Ancak mevcut tabloda koltuğunu bırakmayan Kallas'a, Reform Partisi'nin desteği devam ediyor. Yanı sıra, koalisyonu oluşturan diğer iki partinin de henüz kabineden ayrılacağını gösteren bir işaret de yok. Estonyalı siyaset bilimci Tonis Saarts, iktidardaki Reform Partisi'nin Kallas'ın yerine geçecek isim için 2024 ilkbaharına kadar bekleyebileceğini, 45 yaşındaki siyasetçinin ise Avrupa Komisyonu'ndaki bir göreve gönderilebileceğini belirtiyor. Ancak siyasi analiste göre, skandalın henüz dinmediğine bakılırsa, beklenmedik seçenekler de yaşanabilir ve Kaja Kallas daha erken koltuğunu kaybedebilir.
Estonya'nın ilk kadın başbakanı olan 45 yaşındaki Kallas, bu yılın Mart ayında gerçekleşen seçimlerde partisini yüzde 31,2'lik oy oranına taşıdı ve bu ülke tarihinde bir rekor. Gelecek hafta parlamentodaki iki komisyonda soruları yanıtlayacak siyasetçi, Reform Partisi'nin toplantısına da katılacak. Analistler, Estonya'daki siyasi haritanın gelecek hafta şekillenebileceği yorumunu yapıyor.
Estonya, henüz Ukrayna'ya Rus saldırısı başlamadan Kiev yönetimine silah desteği sağlayan bir ülkeydi. Ocak 2022-Haziran 2023 arasında Gayri Safi Milli Hasıla payına göre Ukrayna'ya en fazla askeri yardım gönderen ülke, Estonya'ydı.
