Rusya'da panik! İşte Putin'in kararının perde arkası: 'Bu savaş kaybedilebilir'
21.09.2022 - 12:10 | Son Güncellenme:
milliyet.com.tr
Moskova yönetiminin referandum kararı almasının ardından Putin'den dünyayı sarsan bir açıklama geldi. Ülkesinde kısmi seferberlik ilan ettiğini duyuran Putin, "Her türlü silahı kullanırız. Bu bir blöf değil" diyerek Batı'yı uyardı. Peki bu kısmi seferberlik ne anlam ifade ediyor? Bu açıklamalar 3. Dünya Savaşı'nın ayak sesleri mi? Türkiye'nin rolü ne olmalı? Uzman isimler Rus tarafının aldığı son kararı değerlendirdi.
Ukrayna'da 4 bölgede referandum kararının ardından Rusya Devlet Başkanı Putin, ulusa sesleniş konuşması yaptı. Rus lider dikkat çeken mesajlar verdi.
Kısmi seferberlik ilan ettiğini duyuran Putin konuşmasında amaçlarının referandum yapılacak 4 bölgeyi (Donetsk, Luhansk, Herson ve Zaporijya) ve Rusya'yı savunmak olduğunu söyledi. Batı'ya ağır ithamlarda da bulunan Putin, "Batı ülkemizi yok etmek istiyor. Batı'ya söylüyorum. Karşı koyacak çok silahımız var. Bu bir blöf değil." ifadesini kullandı.
Ukrayna-Rusya arasında barış istenmediğini vurguladı.Zaporijya Nükleer Santrali'ne yönelik Ukrayna'nın endişelerine yönelik konuşan Putin Batı'nın Rusya'ya karşı nükleer şantaj yaptığını söyledi.
Amaçlarının Donbass'ı özgürleştirmek olduğunun altını çizen Putin, "Devletin silah üretimini artırmak için fon sağlaması gerektiğini de belirterek, "Halkımızı savunmak için tüm kaynaklarımızı kullanacağız."
"BENİM ÇOCUKLARIM, BENİM EŞİM SAVAŞA GİDECEK Mİ?" DİYE SORMAYA BAŞLADILAR
Konuyla ilgili Moskova Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. İkbal Dürre, milliyet.com.tr'den Oğuzcan Atış'a dikkat çeken değerlendirmelerde bulundu. "Savaşta dünden bugüne hemen bir şey değişmedi. Ancak Rusya halkının duruma bakış açısının değiştiğini söyleyebilirim." diyen Dürre şu açıklamaları yaptı;
Savaş başladığından beri Rus halkının Putin’in arkasında olduğuna yönelik söylemler vardı. Ancak gerçek şu ki Rus halkının büyük bir bölümü bu savaşı umursamıyordu. Fakat savaşı umursamayan bu insanlara soru öyle bir soruluyordu ki, bu insanlar cevap verdiklerinde savaşı destekliyorlar gibi bir durum ortaya çıkıyordu. Rus halkının önemli bir kısmı düne kadar kendi dertleri ile uğraşıyor ve savaşı umursamıyordu. Ancak ilan edilen yarı seferberlik ile birlikte savaş artık tüm toplumu ilgilendirir hale geldi ve insanlarda bundan kaynaklanan bir tedirginlik hali var. İnsanlar “Benim çocuklarım, benim eşim savaşa gidecek mi? Ekonomi nasıl olacak?” diye sormaya başladılar.
"ASKERLİK ÇAĞINA GELMİŞ İNSANLARDA TEDİRGİNLİK HALİ VAR"
İlk günden bu yana Rusya, tüm bu süreci operasyon olarak adlandırıyordu. Ancak şimdi seferberlik ilanı geldi ve artık resmi olarak ilan edilmemiş bir savaş var. Son haftalarda Ukrayna ordusunun sağladığı ilerlemelerin ardından Rusya içinde savaşın beklenildiği gibi gitmediğine yönelik söylemler ortaya çıkmaya başladı ve geniş kitleler tarafından kabul gördü. Bundan önce insanlar Rusya ilerliyor ama yavaş ilerliyor diyerek sükunet içindeydi.
"BU SAVAŞ KAYBEDİLEBİLİR"
Ukrayna tarafının ilerlemesiyle bu sükunet bir panik havasına dönüştü ve hem halk hem de yöneticilerde “Bu savaş kaybedilebilir” düşüncesi ortaya çıktı. Bu sebeple bir seferberlik beklentisi vardı ve yapılan açıklamalarla toplum bunun için hazırlandı. Şu an önümüzdeki günlerin neler getireceğini kimse bilmiyor. Askerlik çağına gelmiş insanlarda tedirginlik hali var. Tüm bu süreç göz önüne alındığında Rusya özetle şunu diyor: “Batı’nın tavrı ve Ukrayna’da yaşananlar bizi 2 seçenek arasında bıraktı: Ya nükleer savaş çıkacak ve Rusya Ukrayna’yı mağlup edecek ya da seferberlik ilanı ile cephedeki gücümüzü artırıp Ukrayna’yı mağlup edeceğiz.”
Putin'in memleketi olan St. Petersburg'da bir reklam panosunda 'Rusya'ya hizmet gerçek bir iştir' yazısı ise dikkat çekti.
"TÜRKİYE'NİN ROLÜ ARTACAK"
Savaş aylar sonra yeni bir evreye giriyor. Haliyle arabuluculuk rolünün de önem kazanacağı çok net. Yani Türkiye’nin de bu anlamda rolü artacak. Ancak tarafların birbirine dayattığı barış şartlarına ve açıklamalara bakılırsa yakın zamanda barış yapılması zor. Ancak burada dikkat edilmesi gereken bir nokta var. Arabuluculuk siyah ve beyaz gibi net şekilde görülmemeli. Şu anda durum ne kadar kötüye giderse gitsin ortak hareket edilmesi gereken noktalar var. Tahıl ihracatı için koridor açılması ve insani boyutta yaşanan gelişmeler buna örnek verilebilir. Arabuluculuk kavramını bu tarz kritik konularda çözüm yaratmak olarak ele almamız gerekiyor. Türkiye şu anda Ukrayna ve Rusya arasında arabuluculuk yapmaya devam edecek ve üslendiği bu rol, önemini korumaya devam edecek. Ancak barış yapılması yakın zamanda mümkün görünmüyor.
KISMİ SEFERBERLİK NE ANLAMA GELİYOR?
Terör ve Güvenlik Uzmanı Abdullah Ağar da CNN Türk canlı yayınında Putin'in "kısmi seferberlik" sözlerini yorumladı. Bu kararın alınmasıyla ilgili Ağar, "Bir seferberlik ilanı ister kısmi olsun ister genel olsun bir anlam üretiyor." dedi ve ekledi; "O anlam bence şu; Savaşı şu andaki kullanmış olduğu kaynaklarda götüremiyor demek bu. Ne yapıyor? Kaynaklarını derinleştirmeye ve genişletmeye çalışıyor. Kaynağı kim? Rus halkı. Sonuçta askere ihtiyacı var. Bunu nereden sağlayacak? Kısmi seferberlikle sağlayacak. Eğer kısmi seferberlik yeterli gelmezse daha üst bir versiyonuna geçecek. Bu anlaşılabilir bir şey mi? Evet anlaşılabilir." açıklamasını yaptı.
Ağar sözlerini şöyle sürdürdü; Aslında ümit ederim buralarda kalır. Buna dair bir temennim olduğunu da ifade etmeliyim. Çünkü en önemli soru şuydu; Özellikle ABD'nin HIMARS gibi 310 km. menzilli ve Rusların elinde mütekabili olmayan konvansyonel silah sistemlerini vermesiyle birlikte Rus ordusunda özellikle Harkov hattında ciddi anlamda bir gerileme söz konusu olmuştu, toprak kaybetmişlerdi. Bu tam can damarına değmedi.
PUTİN NEYİN PEŞİNDE?
NATO'nun veya ABD'nin eğilimi Ukrayna'ya sağlamış oldukları destekle birlikte Rusya'yı istedikleri bir şekilde diz çöktürmek veya yenmek veya kendi içlerinde bir istikrarsızlık yaşamalarını sağlamak veya kendisine biat ettirmek. Bu aslınd stabil bir hedefe de karşılık gelmiyor. Sonuçta bir yola çıkıldı. Bu yolda ABD ve NATO'nun ne kadar yürüyebileceğine bakacak. Özellikle küresel rekabette Rusya'nın alacağı pozisyon için son derece kıymetli.
Diğer tarafıyla Rusya böylesine ağır bir rekabete tutuşmuşken buradan da kazanımla çıkmak istiyor. Bu kazanımın jeoplolitik olmasını istiyor. Sonuçta kendisine yönelik temel bir tehdit cümlesi vardı. Şöyle bir şey var; dünya üzerinde nükleer silahlar üzerine kurulmuş bir rekabet var. Bu rekabet zaman ayarlı son derece sofistike ve teknolojik bir rekabet. Kim kimi daha önce vuracak ve kim kimi mağlup edecek? Buna dair alan kapmayla ilgili veya dünya küresel hakimiyetiyle ilgili, hesaplarla ilgili bir jeopolitik alan kapma mücadelesi avr. Burada Ukrayna üzerinden bir jeopolitik fay hattı kırılıyor. Bu diğer alanları da çok etkileyecek. Burada istiyorlar ki Rusya yenilgiyi kabul etsin. Putin de bunları gören bir lider olarak Ukrayna üzerinden bir kazanım peşinde.
PUTİN'İN AÇIKLAMALARI 3. DÜNYA SAVAŞI TEHDİDİ Mİ?
CNN Türk yayınında konuşan Emekli Kurmay Albay Ünal Atabay da Putin'in açıklamalarının hem dünya için hem bölgemiz için endişe verici olduğunu söyledi. Atabay şunları söyledi;
Şüphesiz savaşın başladığı günler hatırlarsak o tarihlerde de "Acaba 3. Dünya Savaşı'nın bir başlangıcı mı?" hatta bazı analizciler ve değerlendirmeciler o dönemde "Bu 3. Dünya Savaşı'nın başlangıcı" hatta "3. Dünya Savaşı başladı" şeklinde de ifadeleri olmuştu.
Ama harekatın, savaşın boyutlarıyla ilgili bugüne kadar geçen bu 7 aylık süre sonucunda tekrar baktığımızda, Avrupa'daki enerji krizi, dünyadaki gıda krizi veya diğer ekonomik veya siyasal çekişmeleri bir bütün halinde küresel anlamda masaya yatırdığımızda Rusya-Ukrayna savaşının etkisinin derinden hissedildiğini görüyoruz. Bu harekatı ve savaşı Putin'in bir üst merhaleye (basamak) daha taşığını bu açıklamalarıyla anlıyoruz. Nedir bu merhale? Kısmi seferberlik. 24 Şubat'tan bugüne kadar normal ordunun kendi kaynaklarını kullanarak mevcut bir seferberlik düzenine geçmeden savaşı başlatmıştı ve sürdürüyordu. Kısmi seferberlikle savaşın bir adım, bir üst perdeye taşındığının ifadesi olarak algılayabiliriz. Bunun daha sonrası da genel seferberliktir.
Bu bence 3. Dünya Savaşı'na doğru giden bir ayak sesi. Gerçekten kritik. Konuşmasının arasına baktığımızda Putin şunu ifade ediyor; "Batı'nın nükleer silah tehdidiyle karşı karşıyayız" diyor. "Bizde istediğimiz zaman ve yerde nükleer silah hakkımızı kullanmamızı saklı tutuyoruz, kullanabiliriz" anlamına geliyor. Eğer kullanmak istemesi düşüncesi varsa, bunu meşrulaştırmak istiyorlarsa bunu dünyaya ilan ediyor. Bu açıdan da okumamız gerekiyor ve savaşın yayılacağı anlaşılıyor.
