15.12.2024 - 13:59 | Son Güncellenme:
milliyet.com.tr
Suriye’de Esad rejiminin düşmesinin ardından yaşanan insanlık dramları birer birer gün yüzüne çıkıyor. Bu kez Şam'da Esad rejimi tarafından öldürülen binlerce kişinin gömüldüğü toplu mezar ortaya çıktı. Gelişmeleri canlı aktarıyoruz.
Canlı Anlatım
Suriye'nin başkenti Şam'ın batısındaki Dimes kasabasında, çöken rejimin lideri Beşar Esad'ın kardeşi Mahir Esad'a ait olduğu tespit edilen villanın uyuşturucu üretim merkezi olarak kullanıldığı ortaya çıktı.
Birleşmiş Milletler Suriye Özel Temsilcisi Geir Pedersen, Suriye'de Beşar Esad rejiminin devrilmesinin ardından ilk kez Şam'a gitti.
Esad'ın ailesi tarafından yurt dışına aktarılan milyarlarca dolar için küresel bir av başladı. İnsan hakları avukatları bu varlıkların izini sürerek Suriye halkına iade etmeyi planlıyor.
WSJ YAZDI
Wall Street Journal'da yer alan bir habere göre, diğer diktatörlerin yurtdışında sakladıkları servetlerini geri almak için yıllarca süren girişimler göz önüne alındığında, Esad'ın bu fonlarının takibinin uzun sürmesi muhtemel.
Analistler, Hafız Esad'ın 1970 yılında iktidara gelmesinden bu yana Esad ve ailesinin karmaşık bir yatırım ve ticari bir varlık ağı oluşturduğunu belirtiyor.
Gazeteye konuşan eski ABD'li yetkililer, Beşar Esad'ın yakın akrabalarının satın aldıkları arasında Rusya'da gayrimenkuller, Viyana'da (Avusturya) bir butik otel ve Dubai'de (BAE) özel bir jet olduğunu belirtiyor.
TÜM MAL VARLIKLARI SURİYE HALKINA VERECEKLER
İnsan hakları avukatları ise şimdi bu varlıkların izini sürerek tüm malvarlıklarını Suriye halkına iade etmeyi planladıklarını ve “parayı iade etmeyi Suriye halkına borçlu olduklarını” söyledi. Aynı zamanda, bazı Suriyelilerin meseleyi kendi ellerine aldıkları ve Beşar Esad'ın ailesinin malikanelerini, lüks arabalarını ve sanat eserlerinin bulunduğu garajlar da dahil olmak üzere yağmalamaya başladıkları kaydedildi.
"ESAD'IN B PLANI"
Eski Beyaz Saray yetkilisi Andrew Teibler “Rejim varlıkları için uluslararası bir av olacak. Her zaman bir B planları vardı, şimdi de sürgüne hazırlar” dedi.
SERVETİ 1 MİLYAR İLA 12 MİLYAR DOLAR ARASINDA OLABİLİR
Diktatör Beşar Esad, muhalif güçler Şam'ı hızla ele geçirip 24 yıllık rejimine son verirken 8 Aralık'ta Suriye'yi terk etti. Babası gibi o da mal varlığını yurtdışında saklamaları için akrabalarını aktif olarak işe aldı. ABD Dışişleri Bakanlığı'nın 2022 tarihli bir raporuna göre, bu servetin tam büyüklüğü bilinmemekle birlikte 1 milyar ila 12 milyar dolar arasında olabilir.
Esad ve akrabaları servetlerini tekeller ve yasadışı ticaret, özellikle de Captagon uyuşturucusu yoluyla elde etmiş, fonların bir kısmı uluslararası hukukun dışında kalan yargı bölgelerinde yeniden yatırıma dönüştürülmüştür.
Aynı zamanda, 2011 yılında başlayan iç savaştan etkilenen Suriyeliler yoksulluk sınırının altındadır - Dünya Bankası tahminlerine göre, 2022 yılına kadar ülke nüfusunun yaklaşık %70'i bu koşullarda yaşamaktadır.
"MALİ SUÇLARDA OLDUĞU KADAR KRİMİNAL ŞİDDET KONUSUNDA DA UZMANLAR"
WSJ, diktatör rejiminin kilit kişileri arasında, JPMorgan bankasının eski bir çalışanı olarak ailenin finansal operasyonlarında aktif olarak yer alan eşi Esma Esad'ın öne çıktığını yazıyor.
Avukat Toby Kedman bir medya yorumunda, “İktidar ailesi mali suçlarda olduğu kadar kriminal şiddet konusunda da uzmandı” dedi.
Esad ailesinin mal varlıklarının dondurulmasına yönelik girişimler birkaç yıl önce başladı. Özellikle 2019 yılında Paris'teki bir mahkeme, Beşar Esad'ın amcası Rıfat'ın kamu fonlarını aklayarak elde ettiği 90 milyon Avro değerindeki mal varlığını bloke etti. Ancak Dubai ya da Rusya gibi vergi cennetlerindeki varlıkların geri alınması daha zorlu bir süreç olarak görülüyor.
WSJ, Esad'ın varlıklarının on yıllardır birikmekte olduğunu belirtiyor. Danışmanlara ve araştırma kuruluşlarına göre aile gayrimenkullere, otellere ve hatta Arjantin'de bir çay işletmesine yatırım yaptı. Birçok varlık paravan şirketler aracılığıyla kontrol edildiğinden izlerinin sürülmesi zorlaştı. Yaptırımlara ve uluslararası soruşturmalara rağmen, Esad ailesinin pek çok üyesine ulaşılamıyor ve tam olarak nerede oldukları bilinmiyor.
Suriye'de Beşar Esad rejiminin devrilmesinin ardından ülke genelinde arama tarama çalışmaları devam ederken Şam'daki görüntüler şoke etti.
Bu kapsamda başkentin güneydoğusunda, Şam Havaalanı'nın hemen arkasındaki Hüseyniye bölgesinde toplu mezarlık olduğu iddia edilen alan görüntülendi.
Alanda yaklaşık 20 metre derinliğindeki 100'ü aşkın çukurun mezar olarak kullanıldığından ve cesetlerin burada üst üste gömüldüğünden şüpheleniliyor.
Suriye'deki Beşşar Esed rejiminin devrilmesinin ardından ülkeye saldırılar düzenleyen İsrail, güneydeki Katana beldesinde Cemle, Mezra Beytelcin ve Megar Mir köylerini işgal etti.
Tel Aviv yönetimi, Suriye'deki rejimin devrilmesinin ardından ülkeye hem karadan hem de havadan saldırmaya devam ediyor.
İsrail son olarak, Suriye’nin güneyinde yer alan Katana beldesinin Cemle, Mezra Beytelcin ve Megar Mir köylerini de işgal etti.
İSRAİL'İN SURİYE'YE SALDIRILARI VE İŞGALİ
Suriye'de 27 Kasım'da şiddetlenen çatışmaların ardından 8 Aralık'ta 61 yılık Baas rejiminin çökmesiyle eş zamanlı, İsrail ordusunun Suriye’ye saldırıları arttı.
Rejim ordusundan kalan askeri altyapı ve imkanları imha etmeye başlayan İsrail ordusu, Suriye toprağı olan Golan Tepeleri'ndeki işgalini genişletti.
Golan Tepeleri civarındaki tampon bölgeye giren İsrail ordusu, işgali daha ileriye taşıyarak başkent Şam'ın 25 kilometre yakınlarına kadar sokuldu.
İsrail, Suriye'ye ait Golan Tepeleri'ni 1967'den bu yana işgal altında tutuyor. İsrail ile Suriye arasında 1974'te imzalanan Kuvvetlerin Çekilmesi Anlaşması ile tampon bölge ve silahtan arındırılmış bölgenin sınırları belirlenmişti.
Suriye'de Esad ailesinin iktidar simgelerinden olan heykeller, muhalif askerler tarafından Şam'da yıkılıp, postallar altında ezilerek tarihe gömüldü.
Suriye'de 61 yıl süren Baas rejiminin yıkılmasının ardından başkent Şam'a giren muhalifler, Esad ailesinin izlerini silmeye devam ediyor. Esad rejimi döneminde ülkenin dört bir yanına yaptırılan Esad ailesinin heykelleri, muhalif askerler tarafından postallar altında alınarak, ezildi. Esad ailesinin iktidar ve zulüm simgeleri tarihe gömüldü. Özellikle başkentin birçok yerinde yer alan Hafız Esad'ın heykelleri tek tek yıkılarak ayaklar altına alındı.
Suriye'de Esad rejiminin devrilmesinin ardından okullarda ilk eğitim-öğretim dönemi başladı. Çocuklar, önceki rejimin bayrak marşı yerine ilk kez özgürlük şarkıları eşliğinde derslerine girdi.