Ateşkeste ilk gün: Hizbullah'tan açıklama, Biden'dan İsrail'e yeni silah onayı

27 Kasım Çarşamba günü, Lübnan'ın güneyindeki Shebaa sınır köyünden kaçan sakinler, hasarı kontrol etmek için geri döndü. Çarşamba günü yerel saatle sabah 4’te yürürlüğe giren İsrail-Hezbollah ateşkesi an itibariyle korunuyor. Hizbullah'tan ilk açıklama 'ellerimiz tetikte' olurken, ABD ve Fransa'nın arabuluculuğuyla sağlanan anlaşma, İsrailliler tarafından karışık tepkilerle karşılandı.

CNN International'ın analiz haberine göre ateşkes Lübnan halkı tarafından şüpheyle yaklaşılıyor. Bazıları şiddetin sona ermesine dair iyimserlik dile getirirken, diğerleri anlaşmanın devam edeceğinden şüpheli.

Lübnan'ın İsrail'in Ekim ayından itibaren kuzeye doğru başlattığı saldırılar sonucunda değişen görüntüsü ise haritalara böyle yansıdı. 

ANLAŞMANIN TÜM AYRINTILARI 

2006'da son İsrail-Hizbullah savaşını sona erdiren anlaşma uyarınca Litani Nehri ile İsrail sınırı arasında yaklaşık 40 km uzunluğundaki bir alanda yalnızca Lübnan Silahlı Kuvvetleri'nin (LAF) bulunmasına izin veriliyor.

Ateşkes anlaşması uyarınca, Hizbullah savaşçıları bölgeden çekilecek. Bölgeye Lübnan ordusunun yaklaşık 5 bin askeri konuşlandırılacak, İsrail güçleri ise 60 gün içinde üç aşamada çekilecek. Üst düzey bir Lübnanlı siyasi kaynak, uluslararası medyaya İsrail'in bir ay içinde çekilmesini beklediklerini söyledi.

İsrail Lübnan'a karadan, denizden veya havadan herhangi bir askeri saldırı gerçekleştirmeyecek.

Hizbullah ve Lübnan’daki diğer silahlı gruplar da İsrail'e karşı herhangi bir saldırıda bulunmayacak.

Lübnan'da her türlü silah satışı, tedariki ve üretimi Lübnan hükümetinin denetimi altında olacak. Ruhsatsız her türlü altyapı tesisi veya askeri bölge yok edilecek ve yasa dışı silahlara el konulacak.

Lübnan, kendi güvenlik güçlerini üzerinde anlaşılan güvenlik planı doğrultusunda sınır hattı boyunca konuşlandıracak. İsrail ise kendi güçlerini 60 gün içinde kademeli olarak Mavi Hat'ın ötesine çekecek.

ÜRDÜN, TÜRKİYE, İRAN TEPKİLERİ

Ateşkesi Ürdün, Türkiye ve İran ateşkesi memnuniyetle karşıladı. Almanya Dışişleri Bakanı ise ateşkesin 'tüm bölgeye bir umut ışığı verdiğini' söyledi. Sahada son durum ise Al Jazeera ve CNN'in son dakika bilgilerine göre şöyle:

Lübnan sakinleri evlerine dönüyor: Anlaşmanın yürürlüğe girmesinden bu yana, binlerce yerinden edilmiş Lübnanlı güneydeki evlerine dönmeye başladı. Ancak İsrail ordusu, Litani Nehri'nin güneyine geçmemeleri konusunda uyarıda bulundu. Öte yandan, İsrail işgal ordusundan bir yetkili "İsrail’in kuzeyinde yaşayanlar, ne zaman evlerine döneceklerine kendileri karar verebilir" dedi.

Okullar yeniden açılıyor: Lübnan’daki okulların çoğu savaş sırasında sığınak olarak kullanılmıştı. Ülkenin Eğitim Bakanı, Ulusal Haber Ajansı’na (NNA) göre, okulların önümüzdeki Pazartesi yeniden açılacağını söyledi.

Lübnan ordusu takviye gönderiyor: İsrail-Lübnan sınırında, yeni anlaşma İsrail'in güney Lübnan'dan tüm kuvvetlerini çekmesini şart koşuyor. Litani Nehri'nin güneyinde yalnızca Lübnan ordusu ve BM barış gücü birliklerinin bulunması gerektiği belirtiliyor.

İsrail askerleri Lübnan’da ateş açtı: Ateşkesin yürürlüğe girmesinden birkaç saat sonra, İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF), Lübnan topraklarındaki birkaç araca sınırlı bölgeye ulaşmalarını engellemek amacıyla ateş açıldığını duyurdu. Araçlar, İsrail ateşi sonrasında geri çekildi. IDF, ölü veya yaralı olup olmadığını belirtmedi.

Ateşkes öncesi: İsrail ordusu, savaşın başlangıcından bu yana en yoğun bombardımanlardan birini gerçekleştirerek Beyrut'un güney banliyölerini iki dakika içinde 20 kez bombaladı. Bu saldırılarda en az 25 kişi hayatını kaybetti; ölenlerden en az 10 kişi Beyrut'un merkezindeydi.

Gazze’de son durum: Hamas, Çarşamba günü yaptığı açıklamada, bölgede bir ateşkes sağlanması için "her türlü çabaya" bağlı kalacağını belirtti. Ürdün Dışişleri Bakanlığı ise ateşkesi, Gazze Şeridi ve işgal altındaki Batı Şeria’daki “saldırıları durduracak uluslararası çabaların” takip etmesi gerektiğini ifade etti. Ürdün uçakları, aylardır ilk kez Gazze'ye yardım malzemesi ulaştırdı.

Suriye'deki saldırılar: Öte yandan, Suriye’de muhalifler, Batı Halep'te rejim güçlerine karşı büyük çaplı bir saldırı başlattı. Özgür Suriye Ordusu'ndan bir kaynak ve yerel sakinler, bunun her iki taraf arasındaki yıllardır süren en büyük çatışma olduğunu belirtti.

ABD Başkanı Joe Biden, Lübnan-İsrail ateşkesinin ardından yoğunlaşan Gazze ateşkesi çabalarına rağmen İsrail'e 680 milyon dolarlık silah satışını onayladı. Onay, İsrail-Hizbollah ateşkesi sonrasında ABD'nin Gazze'de uzun süredir beklenen ateşkese yönelik çabalarını yenileme sözüne rağmen gerçekleşti. 

Bir ABD yetkilisi haber ajanslarına verdiği demeçte, aylardır hazırlık aşamasında olan ve Eylül ayında kongre komiteleri tarafından gözden geçirilen bu silah paketinin, Ekim ayında sunulduğunu belirtti. Bu bilgi, Biden'ın geçici onayı hakkında Financial Times'ın anlaşma haberini de doğrulamış oldu.

Al Jazeera'nin haberinei göre yeni silah teslimatı, yüzlerce küçük çaplı bomba ve binlerce müşterek doğrudan saldırı mühimmat kiti (JDAM) içerecek. JDAM’'lar basit bombaları hassas güdümlü silahlara dönüştürmesiyle biliniyor.

ABD'nin İsrail'e yapacağı bu son silah satışı, daha önce yapılan ve toplam değeri 20 milyar doları bulan yüklü silah satış onayına ilaveten yapılacak.

JDAM taarruz mühimmatı.

FÜZELER, TANKLAR, TAKTİK ARAÇLAR

Ağustos ayında ABD'den İsrail'e satışına onay verilen 5 ayrı pakette savaş uçakları, havadan havaya füzeler, tank ve top mühimmatları ile taktik araçlar yer almıştı.

Toplam değeri 18,9 milyar doları bulan 50 adet F-15IA savaş uçağı ve 25 adet F-15I savaş uçağı modernizasyon kiti ile bunların ilgili mühimmatları, tüm satışın içindeki en büyük payı oluşturuyor.

Öte yandan, 30 adet orta menzilli havadan havaya füze sistemi (AMRAAM) ile 32 binden fazla tank mermisi ve diğer ilgili ekipmanlar da diğer paketlerde yer aldı. Bunlara ilaveten 50 binden fazla top mermisi ile ilgili ekipmanların satışına da ayrı bir paket olarak onay verildi.

Toplam satış değeri 20,3 milyar doları bulan paket, Gazze'de ateşkes sürecinin belirsizliğini koruduğu ve bölgede gerginliğin yükseldiği bir dönemde onaylandı.

Ateşkes sonrası Lübnan'da Hizbullah'ın öldürülen lideri Hasan Nasrallah'ın fotoğraflarıyla kutlamalar yapılırken Hizbullah'tan ilk açıklama geldi. Hizbullah açıklamada İsrail'in güney Lübnan'dan çekilmesini elleri tetikte takip edeceklerini belirtirken, İsrail'in herhangi bir saldırısına karşı koymak için tamamen hazırlıklı olduklarını kaydetti.

Açıklamada, Hizbullah güçlerinin, İsrail'e karşı zafer kazanmayı, hedeflerini vurup İsrail ordusunu yenilgiye uğratmayı başardığı ifade edildi.

4 BİN 637 OPERASYON

İsrail'in Lübnan'a yönelik saldırılarına karşı koymada neler yaşandığına da değinilen açıklamada, Gazze Şeridi'ni desteklemek için İsrail'le çatışmanın başladığı 8 Ekim 2023'ten bu yana 417 günde İsrail'e karşı günlük ortalama 11 olmak üzere 4 bin 637'den fazla askeri operasyon gerçekleştirildiği belirtildi.

Açıklamada, bu operasyonlar arasında, İsrail'in Lübnan'a yönelik geniş çaplı saldırısının başladığı 17 Eylül'den bu yana günde 23 operasyon olmak üzere 1666 çeşitli askeri operasyonun yer aldığı ifade edildi.