17.06.2024 - 13:05 | Son Güncellenme:
Milliyet.com.tr
İsrail-Hamas arasındaki savaş bütün Orta Doğu'ya yayıldı, bölgeden gelen gelişmeleri canlı aktarıyoruz.
İsrail’in Gazze Şeridi’ne yönelik saldırıları 255 gündür devam ederken, İsrail ordusu, Refah’ta ticari kamyonları bekleyenlerin üzerine ateş açtı. Sağlık yetkilileri, Gazze Şeridi'nde ticari kamyonların geçişi için ayrılan doğu yolunda düzenlenen saldırıda hayatı kaybedenler arasında tüccarların ve sivil muhafızların olduğunu açıkladı.
İsrail parlamentosu önünde toplanan binlerce kişi, erken seçim çağrısında bulunarak, hükümetten Gazze Şeridi’ndeki esirlerin serbest bırakılması için Hamas’la anlaşmaya varılmasını talep etti.
İsrail’de erken seçim ve Gazze Şeridi’ndeki esirlerin geri getirilmesi için hükümete baskılar devam ediyor. İsrail parlamentosu önünde toplanan binlerce kişi, erken seçim çağrısında bulunarak, hükümetten Gazze Şeridi’ndeki esirlerin serbest bırakılması için Hamas’la anlaşmaya varılmasını talep etti. Göstericiler, "Hayır, pervasız bir hükümeti kabul etmeyeceğiz" ve "Faşizme hayır" sloganları attı.
Göstericilerin, protesto kapsamında parlamentonun ardından Başbakan Binyamin Netanyahu'nun konutuna yürümesi bekleniyor.
İsrail’de erken seçim için çağrıların şiddeti artıyor. İsrail’de Gazze Şeridi’ne yönelik saldırıların başlamasında bu yana süren protestolarda yüksek sesle talep edilen erken seçim bu kez İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun lideri olduğu Likud Partisi’nden geldi. Likud Milletvekili Eliyahu Revivo, hükümetin etkisizliği nedeniyle erken seçim çağrısı yapmanın doğru zaman olabileceğini belirterek, “Biz hiçbir başarısı olmayan bir hükümetiz, gerçek bu” dedi.
Partisinden başka milletvekillerinin de kendisiyle aynı fikirde olduğunu aktaran Revivo, “Likud iktidarı kaybetse bile buna değecek. Çünkü İsrail liderlikten önce gelir” ifadelerini kullandı.
Filistinlilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı'na (UNRWA) ayırdığı bütçeyi yaklaşık 9 milyon dolar daha artıracağını belirtti.
Geçtiğimiz ay Filistin Devleti'ni resmen tanıyan Norveç, Birleşmiş Milletler Yakın Doğu'daki Filistinlilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı'na (UNRWA) yardımlarını artırıyor. Norveç'in Uluslararası Kalkınma Bakanı Anne Beathe Tvinnereim yaptığı açıklamada, halihazırda yaklaşık 25 milyon dolar olan UNRWA bütçelerini yaklaşık 9 milyon dolar daha artıracaklarını belirtti.
Norveç Dışişleri Bakanı Espen Barth Eide ise, Filistin Yönetimi'nin finansman eksikliği, işgal altındaki Batı Şeria'da devam eden şiddet olayları ve yarım milyon Filistinlinin İsrail'de çalışmasına izin verilmemesi nedeniyle zor zamanlar geçirdiğini belirterek, "Yakın iş birliği içinde çalıştığımız Filistin Yönetimi, bu yaz çökebilecekleri konusunda bizi uyarıyor" dedi.
Bir Beyaz Saray yetkilisi, Biden'ın üst düzey bir danışmanının, İsrail ile İran destekli Hizbullah arasındaki gerilimi düşürmek için Orta Doğu'ya gideceğini açıkladı. Adının açıklanmasını istemeyen yetkili, Amos Hochstein'ın İsrail ile Lübnan arasındaki "Mavi Hat"ta gerilimin daha da artmasını önlemek için çaba göstereceğini söyledi. ABD kanadı bir süredir Hizbullah ve İsrail arasında topyekün bir savaş çıkmasından endişe ediyor, çünkü bu savaşta İsrail ordusunun Hizbullah'a karşı galip gelmesi mucizelere bağlı. Bu bağlamda ABD ordusunun bölgede aktif bir şekilde savaşa girmesi dahi masada. Dün İsrail ordusu Sözcüsü Tuğamiral Daniel Hagari, Hizbullah'tan İsrail'e yönelik sınır ötesi ateşin yoğunlaşmasının ciddi bir gerilimi tetikleyebileceğini söyledi.
İsrail medyasında çıkan haberlerde ise ordunun Hizbullah'ın bir numaralı ismi Hasan Nasrallah'ın nerede olduğunu bulduğunu yazdı. 32 yıldır Hizbullah'ın başında bulunan Nasrallah'ı yıllar önce öldürmekten hatta hedef almaktan dahi vazgeçen İsrail kanadı savaşla birlikte bu ismi tekrar bir numaralı hedef haline getirdi. İsrail 8 Ekim'den beri sık sık Hizbullah'ın üst düzey yetkililerini ortadan kaldırdı ancak Nasrallah'a herhangi bir saldırı düzenlemedi. Yerel medya ise Mossad'ın, Nasrallah'ın yerini öğrendiğini ve her an ortadan kaldırılabileceğini belirtiyor. Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan bir yetkili "Bunu her an yapabiliriz, yerini biliyoruz" ifadesini kullandı.
Öte yandan İsrail ordusu geçtiğimiz hafta Nasrallah'ın bir numaralı yardımcılarından birini öldürmüştü, bu saldırı sonrası Hizbullah İsrail'e yönelik en derin saldırılardan birine imza attı ve sınırda tansiyon yükseldi.
Bir İsrail askerinin kolunda vadedilmiş toprakları simgelen bir harita dünya basınında ses getirdi, haritada Türkiye dahil 7 ülke bulunuyor.
İsrail'de savaş kabinesi üyesi Benny Gantz Mayıs ayında Başbakan Binyamin Netanyahu'yu kabineden çekilmekle tehdit ederek 8 Haziran'a kadar süre vermişti. Basın toplantısında konuşan Gantz, Başbakan Netanyahu'nun Gazze saldırılarındaki tutumunu eleştirdi. Gantz, toplantıda savaş kabinesinin kabul etmesini istediği 6 maddelik eylem planını da açıkladı.
Gantz açıkladığı planda rehinelerin iadesi, Hamas'ın iktidarına son verilmesi, Gazze Şeridi'nin askerden arındırılması ve uluslararası bir sivil yönetim kurulmasını içeren altı madde yer aldı. Plan ayrıca Suudi Arabistan ile ilişkilerin normalleştirilmesi ve askerlik hizmetinin tüm İsraillilere yaygınlaştırılması çabalarını da destekliyor.
Söz konusu maddeler şöyle:
1) Rehineleri geri getirin
2) Hamas'ı tamamen yok edin, Gazze'deki kontrolü sağlayın
3) Gazze için Amerikalı, Avrupalı, Arap ve Filistinlileri içeren bir sivil yönetim mekanizması oluşturun
4) Hizbullah saldırıları nedeniyle ülkenin kuzeyini terk eden İsraillileri evlerine geri gönderin
5) İran'a karşı Suudi Arabistan ile olan ilişkileri normalleştirin
6) Tüm İsraillilerin devlete hizmet edeceği ve ulusal çabaya katkıda bulunacağı [askeri/ulusal] hizmet için bir çerçeve benimseyin.
İsrail Başbakanı Netanyahu savaş kabinesini feshetti. Netanyahu bu süreçten itibaren yeni bir kabinenin kurulmayacağını açıkladı.
İsrail ordusu, "Gazze'ye giren insani yardımların hacmini arttırmak" amacıyla Kerem Şalom Sınır Kapısı’ndan Selahaddin Yolu’na ve oradan da kuzeye giden yol boyunca, ikinci bir duyuruya kadar askeri faaliyetlere "yerel ve taktiksel ara" verileceğini duyurdu.
İsrail’in Gazze Şeridi’ne saldırıları 254 gündür devam ederken, İsrail ordusu, "insani yardımların hacmini arttırmak" amacıyla Gazze’nin bir kısmında saldırılarına ara vereceğine duyurdu. Ordu tarafından yapılan açıklamada, "Gazze'ye giren insani yardım hacmini arttırmak amacıyla, BM ve uluslararası kuruluşlarla yapılan ek görüşmelerin ardından Kerem Şalom Sınır Kapısı’ndan Selahaddin Yolu’na ve oradan da kuzeye giden yol boyunca, ikinci bir duyuruya kadar her gün saat 08.00'den 19.00'a kadar insani yardım amaçlı askeri faaliyetlere yerel ve taktiksel bir ara verilecektir” denildi.
Birleşmiş Milletler (BM), İsrail ordusunun saldırılarına ara verme kararından memnun olduğunu belirterek, insani yardımların artırılması için daha fazla "somut önlem" alınması çağrısında bulundu.
BM İnsani İşler Koordinasyon Ofisi (OCHA) Sözcüsü Jens Laerke yaptığı açıklamada, söz konusu duyuruyu memnuniyetle karşıladıklarının belirterek, karar alınsa da henüz ihtiyaç sahiplerine daha fazla yardım ulaştırılamadığını aktardı.
İsrail ordusu sabahın erken saatlerinde Gazze'de bir binayı bombaladı. Saldırıda iki kişi yaşamını yitirirken çok sayıda kişinin yaralandığı belirtiliyor. İsrail ordusu ayrıca bugün Gazze'deki Zeytun Mahallesi'ne zırhlı araçlarla giriş yaptı, bölgede çatışmaların yaşandığı söyleniyor.
Bir ateşkes, ne zaman ateşkes değildir? İsrail ordusuna göre, "askeri faaliyetler insani amaçlarla yerel, taktiksel olarak durdurulduğu zaman". İsrail'in Gazze İnsani Yardım Koordinatörü, yerel saatle 08:00-19:00 arasında, yardımların ulaştırılmak üzere bekletildiği Kerem Şalom geçiş noktasından kuzeye giden önemli bir hat boyunca, çatışmalara günlük bazda nasıl ara verileceğinin ayrıntılarını açıkladı.
Duyuru anında, öfkeli aşırı sağcı bakanlarının siyasi saldırısını tetikledi. İsrail ordusu ise hızla, bunun Gazze'nin güneyindeki çatışmaların sona erdiği veya insani yardımların girişinde değişikliğe gidildiği anlamına gelmediğini vurguladı. İsrail ordusunun duyurusu, Başbakan Binyamin Netanyahu için durumun giderek endişe verici bir hal aldığını gösteriyor. Zira Netanyahu, Hamas'ı parçalamak ve rehinelerin evlerine dönüşünü sağlamak gibi belirsiz ve şu ana dek ulaşılamaz askeri hedefler ile iktidarda kalmak için bel bağladığı siyasi müttefikleri arasında sıkışmış durumda.
Gazze'de uluslararası yardım kuruluşları, hala İsrail ordusuyla koordineli bir şekilde hareket etmek zorunda. Dünya Gıda Programı Gazze Direktörü Matt Hollingworth, İsrail ordusunun son kararı sonrası, bu koordinasyonun daha pürüzsüz ve hızlı hale gelip gelmeyeceğinin test edileceğini söyledi.
Ancak Hollingworth koordinasyonun, yardım kuruluşların Gazze'ye yardım ulaştırırken karşılaştığı engellerin yalnızca bir kısmı olduğunu da söyledi. Hollingworth, "Pazar günü yapılan duyuru, güvensizlik ve suçluluk sorununu çözmedi" dedi ve ekledi:
"Burası halen yardımların taşınması açısından, Gazze Şeridi'nin en tehlikeli bölgesi." Hamas'ın kilit önemdeki liderleri Yahya Sinvar ve Muhammed Deif'in öldürüldüğüne ya da yakalandığına dair hiçbir işaret yok.
"SONSUZA KADAR SAVAŞ"
Başbakan Netanyahu için savaşın bitmesi muhtemelen, siyasi yaşamını sürdürebilmesi için yeni bir mücadeleyi de beraberinde getirecek. Netanyahu'nun ordusu ve müttefikleri arasında ortaya çıkan bölünmeler, savaşın söylemi ile gerçeklik arasındaki farkı ve gergin ortamı gözler önüne seriyor.
Netanyahu, "mutlak zafer" vaadi ile "sonsuza kadar savaş" ihtimali arasında sıkışmış durumda.