30.01.2025 - 06:50 | Son Güncellenme:
Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan’ın, 25 Ocak’ta İsviçre’nin Zürih kentinde İsviçre Ermeni toplumu temsilcileriyle düzenlediği toplantıda 1915 olayları hakkında yaptığı açıklamalar ülkesinde tartışma yarattı. Paşinyan,
“(Sözde) Ermeni Soykırımı tarihini yeniden incelemeli, ne olduğunu, neden olduğunu, nasıl algıladığımızı ve kimin üzerinden algıladığımızı anlamalıyız” dedi.
‘NASIL ORTAYA ÇIKTI?’
Nikol Paşinyan, Ermeni basınına yansıyan açıklamalarında “1939’da nasıl Ermeni Soykırımı gündemi yoktu da 1950’de Ermeni Soykırımı gündemi ortaya çıktı?” diye sordu. Ermenistan Başbakanı ayrıca “Bu meseleleri konuşmalıyız. Bunlar, bu sorunları çözebilmek için anlamamız gereken temel meseleler” dedi.
Ermenistan’da iktidarda olan Sivil Sözleşme Partisi’nden milletvekilleri, Başbakan’ın olayları reddetmediğini ancak kimlerin nasıl 1915 olaylarını kendi çıkarları için kullandığının anlaşılmasının gerektiğini vurguladığını söyledi.
PAŞİNYAN’A TEPKİ
Eski başbakanlardan Vardan Oskanyan, Paşinyan’ın sözlerini “affedilemeyecek ve görmezden gelinemeyecek bir ihanet” olarak tanımladı. Ermeni Devrimci Federasyonu (Taşnaksutyun) da Paşinyan’ın “kurbanların anısına hakaret ettiğini” savundu. Ermeni Kilisesi ve Rusya Ermenileri Birliği de Paşinyan’ı eleştiren açıklamalar yaptı.
PROF. DR. HALAÇOĞLU: ORTAK ARAŞTIRMA YAPABİLİRİZ
- Eski Türk Tarih Kurumu Başkanı Prof. Dr. Yusuf Halaçoğlu da Hrant Dink’in “Asıl bizden özür dilemesi gerekenler Fransızlar ve İngilizler” dediğini hatırlatarak “Biz de Türk Tarih Kurumu’ndayken çok iyi çalışmıştık. Dünya arşivlerini incelemiştik. Paşinyan’ın bugün söylediğini yıllar öncesinden söyledik. ‘Gelin birlikte araştıralım, konuşalım bu işi’ dedik. Bugün bile bunu yapabiliriz Ermenilerle. Bugüne kadar konuşsaydık zaten bu iş çözümlenmiş olacaktı” ifadelerini kullandı.
‘İDEOLOJİYLE TARİH YAZILMAZ’
Ermeni ve Türk tarihçilerin bir araya gelip ortak araştırma yapması gerektiğini vurgulayan Halaçoğlu, şunları kaydetti: “I. Dünya Savaşı’nda hem Müslüman Türkler hem Ermeniler hayatlarını kaybettiler, acılar yaşadılar. Üzgün olduğumuzu söyleyecektik, bu iş bitecekti. Şimdi neden olmasın? Tarih biliminde belgelerle konuşursunuz. İdeolojiyle tarih yazılmaz. Eninde sonunda Ermenistan Türkiye’ye zaten muhtaç. Bu sırada aradaki anlaşmazlığı ortadan kaldırmaları lazım, Ermenistan’ın da kendi mutluluğu, devletlerinin geleceği açısından. Azerbaycan, Ermenistan, Türkiye arasındaki barış ortamı zaten herkese huzur getirir. Aklın yolu budur. Kafkasya’da barış için atılmış olumlu bir adım olarak görüyorum Paşinyan böyle bir yola girmişse. Üstelik Dağlık Karabağ sorunu büyük ölçüde çözülmüşken bu barışın bu şekliyle sağlanması demek, buraya emperyalist devletlerin girmemesi demektir. Akıllıca bir iş olur bu girişim böyle olursa.” / ASLIHAN ALTAY KARATAŞ - Ankara
PAKRAT ESTUKYAN: HRANT DİNK DE İFADE ETMİŞTİ
- Agos Gazetesi yazarı Pakrat Estukyan, konuyla ilgili şu değerlendirmede bulundu: “Bugün Ermenistan Başbakanı’nın ifade ettiği söylemleri, yıllar önce Hrant Dink de ifade etmişti. Ama belli ki bugün milliyetçi Ermeni çevreleri henüz bunu anlamaya, algılamaya veya değerlendirmeye hazır değiller. O yüzden de ne dediğini, nasıl dediğini de çok fazla dikkate almadan bir tepki dalgası oluşturdular. Ama üzerinde düşünülmesi gereken şeyler söyledi.” “Özellikle milliyetçi Ermenilerin 1915 yılına dair şablon haline gelmiş görüşleri var ve hiçbir şekilde farklı bir değerlendirmeyi de duymaya tahammülleri yok” diyen Estukyan “Oysa bu kabul edilebilir bir şey değil. Her konu tartışmaya açıktır. 1915 yılında kimin ne günahı var, bunlar da tartışmaya açıktır. Ama milliyetçi Ermeniler böyle bir tartışmayı asla kabullenemiyorlar. Tepki göstermelerinin arka kapılarında da bu var” ifadesini kullandı.