09.12.2024 - 15:02 | Son Güncellenme:
milliyet.com.tr
DIŞ HABERLER SERVİSİ - Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esad'ın pazar sabahının erken saatlerinde iktidardan düşüşü, ülkesinin bölgesel ve uluslararası güçlerin 'vekalet savaşları' olarak da anılan uluslararası boyuta dönüşen yıkıcı bir iç savaşla hırpalandığı 14 yıllık mücadeleye Euronews'in yorumuyla 'dramatik bir son' verdi.
Esad'ın düşüşünü ve akabindeki gelişmeleri son dakika haberleriyle duyurmaya devam eden dünya medyası hızlıca Suriye'deki tabloyla ilgili analizler ve arka plan makaleleri yayınlamaya da başladı. Financial Times'tan Politico'ya, düşünce kuruluşu Chatham House'dan ekonomistlerin makalelerine kadar Türkiye analizlerde "en önemli aktör" olarak yer aldı.
İran ve Rusya'nın Esad'ı korumakta yetersiz kaldığı yorumları öne çıkarken, Türkiye'nin bundan sonraki süreçte mültecilerin geri dönüşü ve bölgenin yeniden yapılanması gibi konularla gelişmelerden "kazançlı çıkan taraf olduğu" yorumları yer aldı.
FT: SURİYE'DEKİ EN ETKİLİ YABANCI AKTÖR OLABİLİR
İngiltere merkezli Financial Times "Türkiye, Erdoğan Suriye krizinin en büyük kazananı mı olacak?" şeklinde başlık attığı analizde "Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 13 yıldır kapısının önünde süren Suriye iç savaşı sonucu yıllarca süren istikrarsızlık ve izolasyonla boğuştuktan sonra Esad rejiminin düşüşünün en büyük kazananlarından biri olabilir" yorumu yaptı.
Gazete, "Birçok analist Suriye başkanını 'kasap' olarak adlandıran Erdoğan'ın, Rusya ve İran destekli Esad'ın devrilmesinin ardından ülkedeki en etkili yabancı aktör olarak yeni kazandığı konumdan siyasi ve ekonomik olarak kazanç sağlayacağına ikna olmuş durumda" ifadelerini kullandı.
Gazete ayrıca Türkiye için "en büyük umut Türkiye'deki yaklaşık 3 milyon Suriyeli mültecinin çoğunun geri dönme olasılığı" ifadelerini kullandı. Gazeteye göre danışmanlık şirketi Teneo'dan Wolfango Piccoli yatırımcılarayazdığı bir notta, "Türkiye bölgede daha iddialı bir duruş sergileyecek gibi görünüyor" dedi ve bunun Ankara'nın İran'a karşı konumunu da güçlendireceğini ekledi.
POLITICO: TÜRKİYE İÇİN KAZANÇ OLACAK
Politico Jamie Dettmer imzasıyla "Esad'ın düşüşü, kazananlar ve kaybedenler" başlıklı bir analiz yayınlarken "Esad'ın düşüşü Erdoğan'ın jeopolitik gündemini ilerletmesine yardımcı olacak" dedi. Politico, gelişmeleri Türkiye açısından değerlendirdiği bölümde "Suriye'de gerekli yeniden yapılanma Türk işletmeleri için de bir kazanç olacak" ifadelerini kullandı.
Politico ayrıca gelişmelerin sonucunda kaybedenler arasında terör örgütü YPG'yi, Rusya'yı, Hizbullah'ı ve İran'ı sayarken İngiltere'deki düşünce kuruluşu Chatham House'tan Christopher Phillips'in şu ifadelerine yer verdi: "Hizbullah, İsrail ile savaşta yok oldu, İran da sonuç olarak çok zayıfladı, Rusya ise güçlerinin çoğunu Ukrayna'ya çekti. Hiçbir müttefik, Esad'ın geçmişte aldığı destek seviyesine yakın bir yerde değildi."
EKONOMİST ASH: ERDOĞAN'IN DAHİYANE HAMLESİ
Ekonomist ve yorumcu Timothy Ash, X'te yaptığı bir paylaşımda, "Türkiye için büyük bir zafer, Erdoğan'ın dahiyane hamlesi" yorumunu yaptı.
CBS: YPG'NİN YENİLGİSİ
Kanada merkezli CBS'teki Chris Brown imzalı makalede ise "Türkiye'nin zaferi" başlıklı bölümde, "Suriye'de bundan sonra ne olacağını belirlemek için en güçlü konumda görünen yabancı lider Türkiye'nin Recep Tayyip Erdoğan'ıdır" ifadelerini kullandı.
CBS analizi "Türkiye cumhurbaşkanı, uzun yıllardır Suriye ile uzun vadeli bir oyun oynamış, muhalif gruplara askeri yardım sağlamış ve desteklemiş, ayrıca iç savaştan kaçan üç milyondan fazla Suriyelinin Türkiye'ye sığınmasına izin vermişti" yorumunu yaptı.
Analizde ayrıca Beyrut merkezli düşünce kuruluşu Centruy International'dan Sam Heller'ın "Suriye'deki en büyük yenilgilerden biri PKK bağlantılı SDG'nin yenilgisi oldu," oldu görüşüne yer verildi.
CHATHAM HOUSE: ESAD MÜTTEFİKLERİNİN ZAYIFLIĞI
İngiltere merkezli düşünce kuruluşu Chatham House'un direktörü Bronwen Maddox ise "Suriye'deki olaylar bölgedeki güç dengesini altüst etti, diktatörün müttefiklerinin zayıflığını ortaya koydu ve Batı politikasının başarısızlığını eve götürdü" yorumu yaptı.
Maddox ayrıca "İran için Esad'ın düşüşü, Doğu Akdeniz'e olan 'kara köprüsünü' ve özellikle Hizbullah olmak üzere vekilleri için bir üssü kaybetmek anlamına geliyor. Esad'ı desteklemek için güç göndermeme kararı, muhalefetin iktidarı ele geçirmesi sırasında aldığı en önemli adımlardan biriydi" yorumunu yaptı ve ekledi:
"Ankara şimdi Suriye'nin güneyindeki Şam'da olup bitenlerle ilgilenmek zorunda kalacak."