Bir şehir büyüklüğünde! Mars'ta 'izleyen göz' bulundu
13.06.2022 - 16:13 | Son Güncellenme:
milliyet.com.tr BBC Türkçe
Independent Türkçe
Kızıl Gezegen'in güney yarımküresindeki devasa kraterin içindeki kanallar, ESA tarafından insan gözündeki damarlara benzetildi. Uzay ajansı, fotoğrafları 'Mars bir gözü açık uyuyor' başlığıyla dünyaya duyurdu.
Avrupa Uzay Ajansı (ESA)’nın Mars Express adlı uydusu, Kızıl Gezegen'in yüzeyinde bulduğu nehir izlerinin ardından iki yıl sonra bu kez tüm dünyayı şaşkına çeviren devasa bir 'göz' keşfetti.
Mars Express'in Şubat 2019'da çektiği görüntülerde, gezegenin yüzeyinde çok eskiden kalma bir nehirler ağı izine rastlandı. Mars'ta da tıpkı Dünya üzerinde olduğu gibi suların aşındırma gücüne bağlı olarak zeminde çukurlar ve vadiler var. Bilim insanlarının henüz keşfedemedikleri şey ise, bu suların nereden geldiği.
Bilim insanları gezegenin geçmiş atmosferine dair daha fazla soru işareti uyandıran her yeni keşifle aslında burada bir yaşamın olup olamayacağına dair cevaplar arıyor.
Mars Express, nehir ağından 28 ay sonra Kızıl Gezegen'in yüzeyinde ürkütücü bir krater görüntüledi. Bir şehir büyüklüğündeki 'izleyen göz' kraterinin ortasında karanlık bir madde bulunuyor.
ESA, fotoğrafları 'Mars bir gözü açık uyuyor' başlığıyla dünyaya duyurdu. Mars'ın GüneyYarımküresi'ndeki krater bölgesi Aonia Terra'da keşfedilen 'izleyen göz'ün çapı, neredeyse 30 kilometre.
ESA, 'yaralı' ve Mars standartlarında 'renkli' kraterin 25 Mart 2022 tarihinde fotoğraflandığını bildiriyor. Uzay ajansı, henüz isim verilmeyen devasa kraterin içindeki kanalları, insan gözündeki damarlara benzetti. ESA'ya göre, söz konusu kanallar muhtemelen 3,5-4 milyar yıl önce sıvı su taşıyordu.
Bazı bölgeleri koyu maddelerle dolu kanalların bazı yerlerde yüzeyin üstünden yükselmiş gibi göründüğünü kaydeden ESA, kanalların içinin erozyona dayanıklı tortu veya lavla dolmuş olabileceğini aktardı.
19 yıldır Kızıl Gezegen'in etrafında dönen Mars Express'in keşfettiği 'izleyen göz', 200 kilometre çapındaki Lowell Krateri yakınlarında.
EN BÜYÜK DEPREM GERÇEKLEŞTİ
Bilim insanları, Mars'ta uzun süredir bekledikleri tespiti geçen ay yaptı, Kızıl Gezegen'de şimdiye kadarki en büyük deprem yakalandı. NASA'nın InSight aracı, Kızıl Gezegen'de 4 Mayıs tarihinde kayıtlara geçen en büyük depremi ölçtü.
5 büyüklüğündeki depremi belirleyen InSight, dört yıl önce Kızıl Gezegen'e yollandı. Mars'taki sismik verilere ulaşmak isteyen NASA, uzay aracını ekvatorun yakınlarına indirdi.
Mars depremlerini dinlemeye başlayan Insight'ın bugüne kadar tespit ettiği sarsıntıların sayısı 1300'ü aşkın. 4 Mayıs'a kadarki en büyük deprem, 25 Ağustos 2021'de 4.2 büyüklüğünde kaydedildi.
Kızıl Gezegen, Dünya gibi tektonik plakalara sahip değil. Ancak sarsıntılara neden olabilecek, aktif volkanik bölgeler mevcut.
Ayrıca Mars'ın tek bir dev plakla olarak düşünebilecek kabuğu, soğudukça küçülmeye devam ediyor ve böylece içinde çatlaklar oluşuyor. Böylece depremler meydana geliyor.
SALDA GÖLÜ'NE BENZEYEN KRATER: JEZERO
Dünya ile Mars arasında 190 milyon kilometrelik bir mesafe bulunuyor. Kızıl Gezegen'den Mavi Gezegen'e gönderilen bir sinyal, yaklaşık 11 dakikada ulaşabiliyor.
Kızıl Gezegen'e NASA tarafından yollanan Perseverance uzay aracının yedi aylık yolculuğunu tamamlayıp 18 Şubat 2021 tarihinde yaptığı iniş, tüm dünya tarafından canlı yayında izlendi.
Amerikan Havacılık ve Uzay Dairesi'nin (NASA) uzay aracı Perseverance'nin indiği nokta, Jezero Krateri. Krater, Türkiye'nin incisi Salda Gölü'ne benzetiliyor.
NASA, resmi Twitter hesabından "Jezero kraterine seyahat edemeyebilirsiniz ama ona en yakın yeri görmeye gidebilirsiniz: Salda Gölü, Türkiye" mesajını paylaştı.
Jezero ve Salda arasında özellikle minerolojilerde bir benzerlik söz konusu. Salda'daki hidromagnezit tortular, mikropların tarafından aşınarak şu anki halini almış kayalar. Okyanuslardaki resif veya mercan kayalıklarına benzeyen bu oluşumlara mikrobiyalit deniyor.
Mars'ın ekvator çizgisinin hemen kuzeyinde yer alan ve çarpma sonucu oluşmuş Jezero Krateri, 49 km çapında. Jezero, uydu fotoğraflarından milyarlarca yıl önce bir göle ev sahipliği yapmış gibi görünüyor. Bu, mikroorganizmalar için elverişli olabilecek türden bir ortam.
TOPLANAN PARÇALAR 2033'TE DÜNYAYA İNECEK
Perseverance, Mars'ta geçmişten kalan mikrobik yaşam izlerini, gezegenin ikliminin geçmişine dair verileri ve jeolojik yapısını araştırıyor.
Uzay aracıyla Mars'a ulaşan Ingenuity helikopteri, 19 Nisan'da başka bir gezegende uzaktan kontrollü ilk uçuşu gerçekleştirerek tarih yazdı.
Hem uzay aracı Perseverance hem de küçük helikopter Ingenuity bölgeden kuşbakışı görüntüler gönderdi.
Ağustos 2021'de ise Perseverance'ın Mars'ta ilk kaya toplama girişimi başarısızlıkla sonuçlandı. Robotun mekanizmaları kusursuz çalışıyor gibi görünüyordu ancak numuneyi tutması beklenen metal tüp incelendiğinde tüpün boş olduğu görüldü.
Ancak daha sonra Perseverance Mars yüzeyinden çok sayıda parça toplamayı başardı. Yeni güncellemeye göre Kızıl Gezegen'de yaşam olup olmadığını gösterecek örnekler, 2033’te Dünya’ya getirilecek.
