09.04.2025 - 07:01 | Son Güncellenme:
Beyaz Saray’daki Oval Ofis’te dün İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu’yu ağırladığı sırada açıklamalarda bulunan Trump, İran ile nükleer programıyla ilgili olarak “doğrudan” ve “üst düzey” görüşmelere başlayacaklarını ilan etti. Tahran yönetimiyle uzlaşma konusunda umutlu olduğunu belirten Trump, müzakerelerin sonuçsuz kalmasının İran’ın aleyhine olacağını savundu. Trump, “Bunu söylemekten nefret ediyorum ama muazzam bir tehlikeyle karşı karşıya kalacaklar, çünkü İran nükleer silahlara sahip olamaz ve görüşmeler başarısız olursa işte o zaman bu İran için çok kötü bir gün olacak” ifadelerini kullandı. İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi ise, görüşmenin yüz yüze olmayacağını kaydetti. “X” hesabından görüşmeyi doğrulayan Arakçi, “bunun bir fırsat olduğu kadar test anlamına geldiğini” de öne sürdü. 12 Nisan Cumartesi günü Umman’da arabulucular aracılığıyla yapılacak görüşmelere kendisinin katılacağını açıklayan Arakçi, ABD’yi ise Trump’ın Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff’un temsil edeceğini bildirdi.
Tahran doğruladı
Arakçi, resmi ziyaret gerçekleştirdiği Cezayir’de İran devlet televizyonuna verdiği demeçte de, “Müzakerelerin doğrudan ve dolaylı olması önemli değil. Önemli olan görüşmelerin etkinliği, tüm tarafların ciddiyeti, niyetleri ve bir anlaşmaya varma isteğidir. Bu tercihin sebebi, baskı ve tehdit yoluyla kendi görüşlerini dayattıkları müzakerelerin aslında dikte edici olmasıdır ve biz bu yönteme inanmıyoruz” dedi. İranlı Bakan, ülkesinin nükleer programındaki belirsizlikleri ortadan kaldırmaya hazır olduğunu belirtti.
Endişeli dönem
Söz konusu görüşme haberi, savaş endişelerinin tırmandığı bir dönemde geniş yankı buldu. Çin ve Rusya’dan destek açıklamaları gelirken, görüşme öncesi Rusya, Çin ve İran’ın Moskova’da istişarelerde bulunması bekleniyor. Çin Dışişleri Sözcüsü Lin Jian, “İran nükleer meselesine ilişkin kapsamlı anlaşmadan tek taraflı çekilen ve mevcut noktaya gelinmesine sebep olan ülke olarak ABD siyasi samimiyet göstermeli, karşılıklı saygıya riayet etmeli” dedi. Kremlin Sözcüsü Dimitri Peskov ise, ABD ile İran arasında siyasi ve diplomatik çözümden yana olduklarını, görüşmeleri desteklediklerini söyledi. İran dini lideri Ayetullah Ali Hamaney, geçen ay Trump yönetiminin doğrudan görüşme teklifini açıkça reddetmiş, bunun ardından Trump, İran’a karşı askeri müdahale olasılığını gündeme getirmişti.
İstanbul’da ikinci randevu
Rusya ile ABD heyetleri arasında ilk turu İstanbul’da yürütülen görüşmelerin ikinci turunun, bu hafta yapılacağı açıklandı. Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, ABD ile İstanbul’da 10 Nisan’da yapılacağı belirtilen müzakerelerde, Rus tarafının Dışişleri Bakanlığı düzeyinde temsil edileceğini bildirdi.
Rusya ile ABD arasında Yeni Stratejik Silahların Azaltılması Anlaşması’nın (New START) yeniden yürürlüğe sokulması ihtimalini değerlendiren Peskov, ilk önce ABD ile ikili ilişkilerin iyileştirilmesi gerektiğini belirterek “Stratejik istikrara ilişkin müzakereleri şimdilik düşünmek zor. Çünkü bu tür müzakereler, ikili ilişkilerin belirli düzeye ulaşmasını ve karşılıklı güvenin sağlanmasını gerektiriyor” diye konuştu.