ÖLÜMÜN GİRMESİNİN YASAK OLDUĞU YER
Geçtiğimiz hafta başladığımız Bergama’yı keşfe bu hafta Asklepion ile devam edeceğiz. Antik Dönem’de neredeyse her şey ama özellikle de insan bedeni ve hastalıklar, büyük bir gizemdi. Ve insanoğlu ne zaman açıklayamadığı bir şeyle karşılaşsa yaptığı gibi, bu konuda da her şeyi tanrılara bıraktı. Böylece Yunan mitolojisinde tıp biliminin ve sağlığın tanrısı olarak bilinen ve genellikle çevresini yılan saran bir asa simgelenen Asklepios ortaya çıktı.
Mitolojik tarihi
Thessalia Kralı Phlegyas’ın kızı Koronis, Apollon’dan hamile kalır. Ama sonrasında gönlünü bir Arkadyalı’ya kaptırır. Bu ilişkiyi öğrenen Apollon ise Koronis’i yakarak, öldürmeye karar verir ama oğluna acır. Onu Koronis’in karnından çıkarır ve at adam Kheiron’a verir yetiştirmesi için... Doğayı çok iyi bilen Kheiron, hekimlik ve cerrahlık hakkında ne biliyorsa öğretir Asklepios’a.
Ama zamanla bu yetmez Apollo’nun oğluna ve ölüleri de diriltmenin yollarını aramaya başlar ve sonunda başarır da! Ancak doğanın dengesi bozulduğu için öfkelenen Zeus, yıldırımlarıyla Asklepios’u, öldürür. Buna kızan Apollon ise Zeus’un yıldırımlarını sağlayan Kyklop’larını öldürür. Oğlu Asklepios’un ruhunu gökyüzünde burçların arasına yerleştirir ve ardından da Olympos’u terk eder.
Şifa merkezleri
Asklepios adına yaptırılan tapınak ve şifa merkezlerine Asklepion adı verilmektedir. 200’den fazla tapınak arasında en ünlü, büyük ve de kapsamlı olanlarıysa, Bergama’da ve Epidauros’dadır. Hipokrat’ın her ikisinde de görev yaptığına inanılır. Tapınakların yanında inşa ettikleri evlerde yaşayan ve Asklepios’un soyundan geldiğine inanılan rahiplereyse ‘Asklepiades’ denir. Asklepionlar’da tedavi için ilk kuralın, temizlik olduğu söylenir.
Hasta güzelce temizlenip, beslendikten sonra dua eder, adak adar, takiben de temiz bir yatağa yatırılıp uyutulurdu. Rüyaların önemine inanılan Asklepion’da rüyalar yorumlanır ve telkin yoluyla tedavi başlardı.
Asklepion’ların giriş kapılarının üzerindeyse iddialı bir yazı vardı: ‘Buraya ölümün girmesi yasaktır.’
Bergama Askpelion’u
MÖ 4’üncü yüzyılda Bergamalı soylu Arkhias, bir av sırasında düşerek ayağını kırar ve tedavi için Epidauros’a götürülür. Bergama’ya döner dönmez de Asklepios’a teşekkür amacıyla çok daha görkemli bir şifa merkezi yaptırır.
Özellikle Roma Dönemi’nde, dünyanın en iyi şifa merkezlerinden birisi olan Bergama’da kullanılan yöntemler arasında Aelius Aristides’in Hieroi Logoi isimli kitabından öğrendiğimiz kadarı ile telkin tedavisi, sıcak, soğuk ve çamur banyoları, masajlar, şifalı otlar, kan aldırma, güneş terapisi de yer alıyormuş.
Bitki ve etken maddeleri karıştırarak ilaç yapan ilk kişi, hem hekim, hem de kimyacı olan, Medicana lakaplı Galen’de Bergamalı olup, ilk tıp eğitimini Asklepionda Satyros’tan almış ve 83 tedavi metodu günümüze kadar ulaşmıştır.
NE ALALIM?
Eğer geleneksel ve tipik bir ürünse aklınızda olan o zaman Bergama Halısı derim. Kök boyalarla renklendirilen yünlerden Yağcıbedir, Karadağ, Kozak ve Yuntdağı’nda dokunan Bergama halıları 16-19’uncu yüzyıl arasında özellikle de Avrupa’da oldukça ün kazanmış, tanınmış ressamlar tablolarında Bergama halılarına da yer vermiştir. Bugün ülkemize gelen yabancıların da severek aldığı Bergama halılarına dokunmak, nasıl dokunduklarını görmek ve özelliklerini öğrenmek için sayısı gittikçe azalan yerel işletmelerden Desen Halıcılık’a uğrayıp, Yüksel Bey’in kahvesini için. İzmir’den gelirken Bergama’ya dönmeden hemen önce yolun sağında tabelasını göreceksiniz.
Nerede kalalım? Ne yiyelim?
Bergama dendiğinde her daim tercihim 80’lerin sonunda açılan, tüm gruplarımızın da kaldığı Berksoy Otel. Otelin ayrıca karavan konaklamasına uygun bir kamping alanı ve yarı olimpik açık yüzme havuzu da mevcut. Öğle yemekleri için ise Ege ve Bergama mutfağından oluşan zengin açık büfesiyle nerdeyse tüm seyahat acentelerinin takdirini kazanmış Kardeşler Restaurant’ı bir kenara not almayı unutmayın. Akşam için ise Bergama Sofrası’nı deneyebilirsiniz.
Görülecek yerler
Viran Kapı
Kutsal Yol Heroon
Anıtsal kapı
Yılanlı Sütun
Zeus/Akslepios
Tapınağı
Kutsal Çeşme
Yeraltı Geçici
Tedavi Binası
Uyku Odaları
Galeriler
Kütüphane
Tiyatro
“Tüm okuyucularımın Kurban Bayramını kutlar, mutlu, huzurlu, başarılı ve sağlıklı günlerle dolu uzun bir hayat dilerim.”
