Zirkonyum Nedir?

Zirkonyum, atom numarası 40 olan ve periyodik tabloda titanyum ile komşu olan bir metaldir aslında. Fakat diş hekimliğinde kullanılan zirkonyum diye özetlediğimiz madde, metalin saf hali değildir. İçeriği dental uygulamalarda kullanımına izin verecek başka maddelerle birleştirilmiştir. Neyse daha fazla detaya girmeyelim biz ağızda çeşitli şekillerde kullandığımız maddeye yine kısaca zirkonyum diyelim.

Zirkonyumlar aklımıza gelenin aksine, son yıllarda diş hekimliğinde birden fazla alanda kullanılmaktadır. Mesela kanal postlarında kullanır, ortodontik braketlerde, implantların kendisinde aynı zamanda ağızda görünen bölgede kaplamanın altında kalan parçaların yapımında ve implant yuvası açan frezlerde bile kullanılır. Bizim en sık bildiğimiz alan ise sabit protezlerin alt yapısında kullanılan halidir. Ben bu yazımda zirkonyum alt yapılı porselenlerden bahsedeceğim.

Biz diş hekimleri, günümüzde yükselen estetik beklentisini karşılamak amacı ile zirkonyumları sıklıkla kullanmaktayız. Zirkonyum alt yapılı porselenler, metal destekli porselenlere göre daha estetiktirler. Metalin alt yapı olarak kullanıldığı durumlarda dikkatli bir gözün seçebileceği bir matlık olur. Fakat zirkonyumlar beyaz renkte oldukları için yansıması metale göre daha estetik sonuç verir. Eğer hastamızın ön bölgede herhangi bir sebeple kaybettiği diş veya dişleri varsa, veya herhangi bir sebep ile kaplanması gerekiyorsa ön bölgede zirkonyum alt yapılı porselenleri ısrarla öneririz. Arka bölgelerde ise benim şahsi bir tercihim olmamakla beraber karar hastaya bırakılır çünkü sağlamlık açısından bakıldığında her iki materyal arasında bir fark yoktur. Sağlık açısından baktığımızda da hem metal destekli protezler hem zirkonyumlar sağlıklıdır ve güvenle kullanılabilir. Fakat biyouyumluluk açısından olayı değerlendirdiğimizde zirkonyumlar metal destekli porselenlere göre daha avantajlıdır çünkü metal destekli porselenlerde metal alt yapıda kullanılan alaşım içeriğine göre değişen alerjik durumlar gözlemlenebilir, oysa zirkonyumlar en az titanyum kadar biyouyumludur. Yani vücut dokularımızla geçinebilirliği ve uyum sağlaması oldukça iyidir.

“Zirkonyumların dezavantajı var mıdır?” diye soracak olursanız cevabım evet! Mesela pahalıdırlar. Hem diş hekimine maliyeti fazladır ve doğal olarak hem de siz hastalarımıza maliyeti de fazla hale gelmektedir. Üretim aşaması tamamen bilgisayar teknolojisi ile olmaktadır. Aldığımız ölçüler laboratuvarda bir tarayıcı ile okutulup bilgisayar ortamına aktarılmakta blok halindeki zirkonyumlar yine makinalar ve bilgisayar aracılığı ile diş şeklini almaktadır. Bu sebepten ötürü hekimin işi de zorlaşır. Ne dişleri şekillendirirken ne de ölçü aşamasında hata kabul etmez. Yapımının her aşaması zahmetlidir anlayacağınız. Ama iş biter, hasta gülümser... İşte hekime bu yeter!

Sağlıcakla kalın! İyi haftalar dilerim.

Diş Hekimi

Neriman Karakaş