Büyükelçi’nin pusulası İngiliz turistlerin rotası
11.05.2025 - 02:01 | Son Güncellenme:
Yazın popüler adresleri Ege ve Akdeniz kıyılarında yoğun sezon öncesi son hazırlıklar yapılırken Birleşik Krallık’ın Ankara Büyükelçisi Jill Morris İngilizlerin en çok ziyaret ettiği turizm rotasını baştan sona katetti. Ege kıyılarından Akdeniz’e uzanan gezinin başlangıcında bir araya geldiğimiz Büyükelçi Morris, Milliyet’le gelenekselleşen rotadaki gözlemlerini ve iki ülkenin geliştirdiği projeleri paylaştı.
SANEM ARMAN - Türkiye bu yıl turizmde rekora koşmaya hazırlanıyor. Türkiye’yi tercih eden turistler arasında İngilizler ilk 3’te... Bu yıl da Türkiye’ye İngiliz turist akını bekleniyor. Turizm sezonunun startını ise adeta Birleşik Krallık’ın Ankara Büyükelçisi Jill Morris verdi. Büyükelçi Morris her yıl İzmir’den başlayarak Antalya’ya uzanan, İngiliz turistlerin en çok ziyaret ettiği destinasyonları kapsayan bir rota izliyor. Bu rota üzerinde Büyükelçi Morris’in üçüncü turu... Tura başlarken İzmir’de bir araya geldiğimiz Büyükelçi Morris Britanyalı ziyaretçilerin Türkiye’ye artan ilgisinden iki ülke arasındaki iş birliklerine kadar geniş bir yelpazede sorularımızı cevapladı.
İzmir’den başlayan bu hat Britanyalı elçilerin geleneksel bir rotası olmuş durumda. Son ziyaretinizden bu yana gözlemleriniz neler?
Benden önceki Büyükelçiler gibi, her yıl kıyı bölgelerini ziyaret etmeyi hedefliyorum. Her zaman İzmir’den başlıyor Aydın, Bodrum, Muğla, Marmaris, Fethiye’den sonra turumu Antalya’da tamamlıyorum. Temel amacım, Britanyalı ziyaretçilere yardım gerektiğinde Konsolosluk ekiplerimize verdikleri desteği görüşmek üzere valiler, kaymakamlar, belediye başkanları ve emniyet müdürlükleri ile bir araya gelmek. Yerel yetkililerle mükemmel bir iş birliğimiz var ve bunun için çok minnettarız. Aslına bakarsanız bu ziyaretler, bize, Britanyalı ziyaretçilerin Türkiye’yi ziyaretleri sırasında güvende olmalarını sağlamak için gösterdikleri tüm çabalardan ötürü Türk yetkililere bizzat teşekkür etme fırsatı sunuyor. Birleşik Krallık vatandaşlarının ziyaretlerinin büyük çoğunluğunun, Türk makamlarının aldığı önlemler ve Türk halkının misafirperverliği sayesinde sorunsuz geçtiğini gözlemlemekten çok memnunum. Son ziyaretimden bu yana en önemli gözlemim, elbette, Türkiye’ye gelen Britanyalı ziyaretçi sayısının 2023’te 3.8 milyondan 2024’te 4.4 milyona çıkması oldu. Bu, rekor bir artış ve 2025’te muhtemelen 5 milyondan fazla Britanyalı ziyaretçi ile daha büyük rakamlar göreceğiz.
Türkiye Britanyalı turistlerin favori tatil destinasyonlarından. Bu bağlamda Türkiye’yi daha çekici kılan nedir?
Türkiye, Britanyalı turistlerin en çok tercih ettiği tatil yerlerinden birisi olmayı sürdürüyor. Britanyalılar, Türkiye’yi ziyaret eden en büyük üçüncü turist grubu. Sıcak havası, güzel kumsalları, zengin kültürü ve tabii ki Türk halkının sıcaklığı ve misafirperverliği, Britanyalı turistleri Türkiye’ye çeken en temel nedenler arasında. En popüler yerlerden birisi de Muğla. Hatta bölgeye yerleşmeye karar veren Britanyalılar var. Muğla’yı Antalya, İstanbul ve İzmir takip ediyor. İzmir’e gelen Britanyalıların sayısı (304 bin kişi), 2024 yılında neredeyse iki katına çıktı.
“Türkiye’de her yerin kendine özel, farklı bir havası var”
Türkiye’yi tercih eden Britanyalı turist sayısındaki artış eğilimini nasıl okumamız gerekir?
Daha önce de belirttiğim gibi, Türkiye’yi 2024 yılında 4.4 milyon Britanyalı turist ziyaret etti. Bu, 2020 ve 2021 yılında Covid’in küresel turizme vurduğu darbe sonrasında gittikçe artan bir eğilimin devamı. Birleşik Krallık’taki Turizm VeriBankası’nın paylaştığı rakamlara göre, 2022’den 2023’e Britanya’dan gelen ziyaretçi sayısında yüzde 12.8’lik bir artış olmuş (3.3 milyondan 3.8 milyona çıkmış). Ve 2024 yılında da bir önceki yıla göre yüzde 16’lık bir artış olmuş. Bu yükselen eğilime bakarak, bu yıl toplam Britanyalı turist sayısının 5 milyonu aşması mümkün gibi görünüyor.
Yoğun bir programınız var. Türkiye’yi tatil amaçlı gezme imkanı bulabiliyor musunuz?
Büyükelçi olarak atanmamdan bu yana, bu güzel ülkenin pek çok yerini ziyaret etme şansına sahip oldum. Tabii ki, düzenli olarak İstanbul’a gidiyorum. Ve her yıl İzmir ile Antalya arasındaki kıyı turumu yapıyorum. Geçtiğimiz yaz, Büyükada’yı ziyaret etmiştim ve ayrıca Çanakkale, Samsun, Gaziantep, Adana ve Kayseri’ye gittim. Buradaki görev sürem bitmeden önce Türkiye’yi gezmeyi ve mümkün olduğunca çok yeri görebilmeyi istiyorum. Ziyaret ettiğim her yerin kendisine özel, farklı bir havası var ve Türkiye’nin doğal güzelliği, inanılmaz kültürel ve arkeolojik zenginliği her defasında beni kendine hayran bırakıyor. Bu kadar çok Britanyalı turistin neden Türkiye’yi ziyaret ettiğini kesinlikle anlıyorum.
“İzmir’in potansiyelini artıran bir proje”
Britanya ve Türkiye, altyapı projelerinde iş birliği yapıyor. Yeni yüksek hızlı elektrikli demiryolu hatlarının inşaatları devam ediyor. Büyük ölçekli projelerin geleceğinin güvence altına alınması için ne gibi planlar var?
Büyük altyapı projelerinde iş birliği konusunda Birleşik Krallık ve Türkiye’nin çok güçlü bir karnesi var. Ankara’yı İzmir’e bağlayacak yüksek hızlı demiryolunun da aralarında olduğu sürdürülebilir demiryolu alanındaki ortaklığımızdan gurur duyuyoruz. Bu hat, sadece bir ulaşım yükseltilmesi olmayacak çünkü, emisyonları düşüren, karayollarındaki trafiği azaltan ve İzmir’in ekonomik ve turizm potansiyelini artıran bir proje aynı zamanda. Türkiye genelinde üç büyük yüksek hızlı demiryolu projesine neredeyse 3 milyar pound sağlayan Birleşik Krallık İhracat Finansmanı (UKEF) tarafından destekleniyor. Bu ortaklık altyapı alanında birbirini tamamlayan güçlerimizin bir yansıması: Birleşik Krallık, finansman, mühendislik, danışmanlık, dijital teknoloji ve tedarik zinciri çözümlerinde mükemmel bir uzmanlığa sahip; Türkiye ise birinci sınıf bir müteahhitlik deneyim ve komplike ortamlarda hizmet sağlama becerisine sahip. Birleşik Krallık olarak, bunun gibi Türkiye ile ortak olabileceğimiz, ülkelerimizin karşılıklı menfaatine olacak, başka proje fırsatlarını değerlendirmekte istekliyiz.
Enerji, dünyada en çok konuşulan konulardan biri. İki ülkenin çalışabileceği enerji sahası projeleri neler?
2025 yılı boyunca ülkelerimiz, temiz enerjiye geçişten düşük karbonlu hidrojen diyaloğuna, ağ modernizasyonundan bölgesel bağlanırlığa ve sivil nükleer enerjiden Küçük Modüler Reaktörlere kadar pek çok konuda deneyim ve uzmanlıklarını paylaşmak için bir araya gelecek. Avrupa’nın en büyük güneş enerjisi santrali olan Konya Karapınar ve Anka güneş enerjisi parkı gibi sembol projelere, Birleşik Krallık destekli yarım milyar GBP sağladık ve böylece, karbon emisyonlarını düşürecek, yerel yenilenebilir enerji kaynaklarının açılmasına yardımcı olduk. Önümüzdeki süreçte ise, açık deniz rüzgâr enerjisi konusunda devasa bir potansiyel var. Yılın sonlarına doğru, Birleşik Krallık uzmanlığını Türk kamu ve özel sektör liderleriyle buluşturmak için İstanbul’da Birleşik Krallık Türkiye Temiz Enerji ve Yeşil Finans Forumu düzenlemeyi planlıyoruz.
“Pek çok ülke kadın büyükelçiler tarafından temsil ediliyor”
Birleşik Krallık’ın Türkiye’ye atadığı ilk kadın büyükelçisiniz. Kariyer adımlarınız nasıldı?
Tabii ki Birleşik Krallık’ın Türkiye’deki ilk kadın büyükelçisi olmak benim için ayrı bir onur ve Dışişleri, Milletler Topluluğu ve Kalkınma Bakanlığı’nda tek olmadığımı söylemekten de gurur duyuyorum. Birleşik Krallık’ın en kıdemli büyükelçilerinden birçoğu kadın. Ayrıca Türkiye’de de tek değilim: Pek çok ülke kadın büyükelçiler tarafından temsil ediliyor. Ankara’daki görevime başlamadan önce Birleşik Krallık’ın İtalya Büyükelçisi’ydim. Onun öncesinde de Avrupa’da çeşitli görevler üstlendim ve Londra’da Avrupa Direktörlüğü, Kitle İmha Silahlarıyla Mücadele Bölümü Başkanlığı ve Konsolosluk Stratejileri Bölüm Başkanlığı yaptım.
“Türk mutfağı çeşitliliği ile dünyaca ünlü”
Bir ülkenin kültürünü keşfetmek isteyenler o ülkeye has lokal lezzetleri deneyimleyerek yola çıkabilir. Siz Türk mutfağını nasıl buluyorsunuz?
Türk mutfağı tabii ki, malzemelerinin kalitesi ve çeşitliliği ile dünyaca ünlü bir mutfak. Ziyaretlerim sırasında bu eşsiz lezzetleri mümkün olduğu kadar çok tatmaya çalışıyorum. Sizin de söylediğiniz gibi, yemekler bir ülkenin kültürünü keşfetmenin harika bir yolu. Bizler de Britanya’nın en iyilerini paylaşmak konusunda istekliyiz ve geçtiğimiz yıl, Michelin Yıldızlı Şef Adam Handling’i Ankara’ya getirip, sıfır atık ve sürdürülebilirlik odaklı mutfağını tanıttığımız bir etkinlik düzenledik.
“Futbol bir maçtan çok daha fazlası”
Türkiye ve Britanya halklarının ortak bir futbol tutkusu var. Siz de bir futbolsever misiniz?
Futbol, ülkelerimizin ortak tutkularından birisi gerçekten de. Büyükelçi olduğumdan beri, halklarımızı bir araya getiren pek çok spor etkinliği izledim. Mayıs 2023’te Manchester City, İstanbul’da ilk Şampiyonlar Ligi kupasını aldı. Ve burada bulunduğum süre içerisinde memleketim olan Galler, Türkiye ile pek çok UEFA maçında oynadı. Futbol sadece bir maçtan çok daha fazlası bence; gerçekten de insanları ve kültürleri bir araya getirmek konusunda eşsiz bir güce sahip. Yerel olarak tuttuğum takıma gelince, futbolun kendisinin hayranıyım ve burada ne zaman bir maç izlemeye gitsem, oradaki tutkuyu ve ilgiyi hissetmek harika bir deneyim oluyor.
“Bilim ve İnovasyon Haftası ile birinci sınıf ortaklık”
Britanya ve Türkiye, ilk “Bilim ve İnovasyon Haftası” etkinliğini ocak ayında başlattı. Bu ortaklık neyi hedefliyor?
İlk Birleşik Krallık Türkiye Bilim ve İnovasyon Haftası’nı başlattık ve ilk üst düzey Birleşik Krallık-Türkiye Bilim Komisyonu toplantısını düzenledik. Üst düzey bir toplantı ve Türk sanayisinden, akademi dünyasından ve hükümet kuruluşlarından 500’ü aşkın katılımcıya ev sahipliği yapan bir dizi toplantı ve kontakt geliştirme etkinliği sayesinde, Birleşik Krallık ve Türkiye Bilim ve İnovasyon Haftası, bilimsel mükemmeliyeti ve inovasyonu daha da ileriye götürerek, birinci sınıf bir ortaklığı herkese tanıtmış oldu.
Birleşik Krallık’ın ve Türkiye’nin önde gelen bilim insanları ve inovatörlerinin birlikte gerçekleştirdikleri başarılardan gurur duyuyoruz ve bunların pek çoğu da hükümet fonu ile desteklenmiş çalışmalar. Dolayısıyla, gerek Türkiye’nin ilk uzay misyonunda yörüngeyi dolaşacak yosun için Cambridge Üniversitesi ile çalışan Türk yosun-araştırmacıları olsun gerekse hücre iskeleti (sitoskelet) alanında kanser tedavileriyle de alakalı çığır açan çalışmalar yapan Türk bilim insanları olsun, bu gibi birinci sınıf bilim çalışmalarını ülkelerimizin ve tüm dünyanın yararına olacak şekilde güçlendirmeye devam etmek istiyoruz.
