Borsa ilk beş ayda 914 milyon dolarlık yabancı satışıyla 121 binden 95 binlere geriledi. ABD ve Avrupa merkezli fonların portföy değeri azalırken Rusya merkezli altı fon sürpriz atakta.
Borsa İstanbul en dalgalı dönemlerinden birini yaşıyor. Endeks 29 Ocak’ta 121 bin seviyesinden başladığı düşüşünü 95.875 ile geçtiğimiz cuma gününe kadar sürdürdü. Borsada yabancı yatırımcılar Ocak-Mayıs döneminde son 10 yılın en yüksek satışını yaptı. 914 milyon dolarlık satış dalgasına yerli yatırımcılar da katılınca endekste ciddi bir gerileme yaşandı.
Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) verilerine göre Aralık 2017- Mayıs 2018 döneminde portföy büyüklüğünde en fazla değer kaybı Amerika ve Avrupa merkezli fonlarda yaşandı. Bu süreçte Rus fonların büyümesi piyasadaki olası daha büyük bir sarsıntıyı önledi.
Özellikle aralık sonrası gelen Rus fonlar piyasayı destekledi. Rusya ile siyasi ilişkilerdeki sıcaklık ekonomiye de yansımış görünüyor.
Rusya merkezli fonların aralık ayında portföy büyüklükleri 3 milyar TL seviyesindeyken geçtiğimiz mart ayında 6 milyar TL’yi geçen büyüklüğe erişse de mayıs ayında 4,4 milyar TL oldu.
‘Cayman’ sürprizi
Offshore ve vergi cenneti olarak bilinen Cayman Adaları’ndan Borsa İstanbul’a gelen toplam fon büyüklüğü 4 milyar TL’nin üzerinde. Aralık 2017’de 118 fonun sahip olduğu 4,8 milyar TL tutarındaki portföy büyüklüğü mart ayında 5,2 milyar TL seviyelerine kadar yaklaşsa da mayıs ayındaki büyüklüğü 4,4 milyar TL oldu. Aynı süre içinde fon sayısı azalarak 115’e indi.
Katarlı beş fon var
Borsada Katar merkezli beş fon bulunuyor. 2017 Aralık-2018 Mayıs döneminde fon sayısında değişim olmazken bu fonların sahip olduğu toplam portföy büyüklüğü mayıs sonu itibariyle 7,6 milyar TL seviyesine yakın bulunuyor. Ocak 2018’de ise bu fonların portföy büyüklüğü 10,7 milyar liraya ulaşmıştı. Aralık ayından bu yana fon sayısında azalma olmamasına rağmen porföy değeri yüzde 15,6 değer yitirdi.
Yabancılar kendi satışının kurbanı
Yabancı yatırımcı ilk beş ayda 914 milyon dolarlık satış oldu. Borsadaki büyüklüğün yüzde 65’ini elinde bulunduran 11 ülkenin yabancı yatırımcı sayısında düşüş olmazken beş adet arttığı görüldü. Bu anlamıyla yabancıların borsadan çıktıklarını söylemek mümkün değil. Bununla birlikte yabancının
4 milyar TL tutarındaki satışı sadece borsayı geriletmedi aynı zamanda yabancının portföyünün de yüzde 18 erimesine yol açtı.
Kanada ile İrlanda...
Aralık 2017-Mayıs 2018 döneminde 163 olan İrlandalı yatırımcı sayısı 168’e çıkarken Kanadalı yatırımcı sayısı da 178’den 185’e yükseldi. Bu durum da dikkat çekti.
Yerliler dövizini tutuyor
Yurtiçi yerleşik yatırımcılar döviz pozisyonunu korumaya devam ediyor. Yerli yatırımcı 1 Haziran haftası 608 milyon dolarlık satış yaptı. Bankalardaki döviz mevduatları hâlâ 165 milyar doların üzerinde. Dövize yönelik beklenti kırılmadıkça yerlilerin döviz pozisyonunda azalma meydana gelmesi zor.
Dolarda bant 4.50-4.70
Dolar kuru haftayı 4,47 seviyesinden tamamladı. Dövize yönelik yüksek beklentiler nedeniyle güçlü bir satış yaşanmıyor. Bir süre zirvede yatay hareket görebiliriz. 4,50 seviyesi aşılmadıkça 4,50-4,30 bandında hareket yaşanabilir. 4,50 aşılırsa hareket yeniden 4,70 bandına taşınacaktır. Seçim süreci boyunca kurda volatil seyir sürebilir.
Öte yandan dolar bazında BIST 100 Endeksi 21.256 seviyesinde. Gelişmekte olan ülkelerde yaşanan satış eğilimi BIST 100’e de yansıyor. Mayıs ayında gelişmekte olan ülkelerden 12,3 milyar dolar çıkış yaşandı. Bu kasım 2016’dan bu yana en büyük sermaye çıkışı. Endekste güçlü destek 95.000’de, buranın kırılması durumunda 90.000’e doğru geri çekilme gündeme gelecektir. İlk dirençler 96.500-98.000 ve 100 bin seviyelerinde.
Borsanın piyasa değeri 779 milyar TL. Şirketlerin halka açıklık oranı yüzde 31. Firmaların halka açık piyasa değeri 242 milyar TL. Büyüklük açısından en yüksek paya sahip 11 ülkenin toplam portföy büyüklüğü ise 159 milyar TL. Söz konusu portföy büyüklüğü 2.586 yatırımcının elinde. 31 Ocak’ta borsadaki yabancı payı yüzde 65,80 seviyesindeyken geçtiğimiz cuma itibariyle oran yüzde 63,57’ye geriledi. Geçen süre zarfında yabancı payındaki düşüş 2,23 puan seviyesinde.
Özay Şendir
F-35 meselesinde kitabın orta yeri...
29 Kasım 2024
Didem Özel Tümer
Ankara’da ‘değerlendirme’ kulisi: Öcalan ile kim görüşecek?
29 Kasım 2024
Abbas Güçlü
Diploma mı, meslek mi?
29 Kasım 2024
Abdullah Karakuş
Bölgede satranç ve terörle mücadele
29 Kasım 2024
Mehmet Tez
Suudi Arabistan başarabilecek mi?
29 Kasım 2024