Özay Şendir

Dünya havacılık tarihinde, Osmanlı'dan çok yerde bahsedilir.
Dünya tarihinde uçaktan atılan ilk bomba, Kasım 1911'de, Trablusgarp Savaşı'nda Osmanlı askerlerinin üzerine atıldı.

Bir uçağa karşı ilk topçu ateşini 15 Aralık 1911'de Osmanlı birlikleri açtı. İtalyan Yüzbaşı Roberti yara almadı.

31 Ocak 1912'de İtalyan Yüzbaşı Carlo Montu yerden açılan ateşle yaralanan
ilk pilot oldu.

İlk gece bombardımanı 11 Haziran 1912'de Aziziye bölgesinde Yüzbaşı Morengo tarafından yapıldı.

25 Ağustos 1912'de uçağı denize düşen İtalyan asteğmen Manzini, bir savaşta ölen ilk pilot oldu.

Havacılık tarihine hedef alınan olarak geçmiş olmanın kısa özeti bu bilgiler.

- İzmir’deki orman yangını sırasında bakanı, valisi helikoptere dolunca, orman yangınını söndürme konusundaki tek uzman olan yangın sorumlusuna yer kalmamış, o da yangını havadan izleyememişti. 1999 depremlerinde arama-kurtarma çalışmalarına medya ordusuyla gelen bakan-vali-belediye başkanı üçgeninin işleri bırakın kolaylaştırmayı, zorlaştırdığına çok şahit oldum. Kriz zamanlarında masa başında oturan en yetkili adamların işleri zorlaştırdığına inananlardanım. Fakat Türkiye’de iddialı bir siyasetçiyseniz, hiç unutmamanız gereken şey, vatandaşın kriz zamanlarında sizi işin başına görmek istediği gerçeği.

- “Ekrem İmamoğlu, balık masası krizini yönetemedi” eleştirisi eksik bir eleştiri. Asıl eleştirilmesi gereken şey, İmamoğlu’nun risk yönetimi yapmamış olması. Ani bir yangın ya da sel olduğunda yani saatler içerisinde gelişen bir durumda İngiliz Büyükelçi’yle yemek randevusu iptal edilemeyebilir. Ancak meteorolojinin günlerdir geleceğini söylediği şiddetli kar yağışı söz konusu olduğunda risk yönetimi devreye girmeli, o yemek

Kar yağışından yollar kapandığında bundan sadece yolda olanlar etkilenmiyor. İstanbul Hali’ne giren kamyon sayısındaki düşüş anında fiyat etiketlerine yansıyor, pahalılığı daha da artırıyor. Mücadelenin başarılı ya da başarısız olması hepimizin hayatını etkiliyor.

Kar ve buzla mücadele için dünyanın en büyük filosuna sahip olsanız da, kazalar nedeniyle trafik kitlenip  araçlarınız yolda gidemediği zaman sonuç başarısızlık oluyor. Bursa Valiliği pazartesi akşamı sadece kış lastiği olan araçların İstanbul istikametine devam etmesine izin verdi. Geleceği belli olan bir kar yağışı döneminde, kış lastiği olmayan araçların şehir içinde ve şehirler arası yollara çıkmasına izin vermemek lazım. Aslında özel araçlar için de kış lastiği mecburiyetini artık düşünmek zamanı.

İstanbul’da  kar kalınlığı 1987’de 80 santim, 2017’de 122 santimetre olarak ölçülmüştü. 2017 kışında son 28 yılın kar yağışı rekoru kırılmıştı. 2005 kışında da TEM’de trafik kilitlendiğinde, insanlar Kanal D binasına sığınmışlardı. Tarihin en

Fes ile şapka, Türkiye'nin en fazla karşı karşıya getirilen sembolleridir.

Oysa fes ile şapkanın hikâyesi birbirine çok benzer, ikisi de ilk başta ciddi bir kabul sorunu yaşar.

O dönem yaşananları anlamak için Bolulu bir halk ozanının hikâyesine bakmak gerekir:

Âşık Dertli adını duymamış olabilirsiniz.

Adını duymasanız bile sazı için söylediği "Şeytan bunun neresinde" türküsünü mutlaka duymuşsunuzdur.

İşte o Âşık Dertli için Türk Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi'nde şunlar yazıyor:

"2. Mahmud'un yaptığı fes inkılabı başlangıçta halk arasında tepkiyle karşılandığında Hüsrev Paşa, Dertli'yi teşvik ederek fes redifli bir kaside yazdırdı. Fes ve fes giymeyi övdüğü bu kasidesiyle sarayın iltifatını kazanan Dertli'ye Çağa ayanlığı verildi." Fes giyilmesini teşvik eden mısraları sadece Âşık Dertli yazmadı.

Erzurumlu Emrah, Âşık Şem'i, Bayburtlu Zihni halk edebiyatında; Sünbülzade Vehbi, Diyarbakırlı Osman Nuri ve Lebib gibi isimler de divan edebiyatında fes üzerine kalem oynatan isimler oldular.

Atina'da şu sıralar en sevilmeyen renk sorusunun cevabı gri olur.

Rengin kendisine değilse de adını verdiği dosyaya takılmış durumda Yunan medyası.

Ege'de Lozan Antlaşması'nın Yunanistan'a devretmediği toplam 152 ada ve adacık var.

Dosya, Türk Dışişleri Bakanlığı'nın internet sitesinde, “Anlaşmalarla Yunanistan'a Devredilmemiş Ada, Adacık ve Kayalıklar” diye anlatılan bir bölümde duruyor ve Ankara diplomatik görüşmelerde bu durumu "Gri alanlar" olarak tanımlıyor. Yunanistan bu tanımlamadan hiç hoşlanmıyor ve ne zaman bir SİHA o ada ve adacıkların üzerinde uçsa kıyametler kopuyor.

Son kıyameti önceki gün Kandeloussa adacığı üzerindeki uçuş nedeniyle kopardılar, "Yılbaşından beri bu dördüncü uçuş,
Ankara oraları işaretliyor" diye başlık atıyorlar.

Gelecek sene de Lozan Antlaşması'nın 100'üncü yılı ve Atina, Türkiye'nin Ege'deki gri bölgeler tartışmasını tırmandıracağından oldukça emin.

Oysa Türkiye bir süredir Atina'yı daha rahatsız edecek bir Lozan gündemi üzerinde duruyor.

ABD’nin EastMed Projesi’nden desteğini çekme açıklamasına hiç girmemişti İsrail medyası. Dün Jerusalem Post Gazetesi’nde konuya dair ilk haber yayımlandı.

Haber, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın İsrail gazının Türkiye üzerinden taşınmasının konuşulması önerisiyle birlikte verildi.

Jerusalem Post’un internet sitesine yerel saate göre saat 16:12’de giren haber saat 20:07’de revize edildi.

Çok kısa bir süre sonra da en çok okunan haber haline geldi.

Uluslararası ilişkilerde sonsuz dostluk ya da sonsuz düşmanlık olmaz sözünü bir kez daha hatırlama zamanı.

On yıllarca süren düşmanlığın ardından Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri ile barışan İsrail’in Türkiye ile düşman kalmayı tercih etmeyeceğini düşünmek iyimserlik olmaz.

Eski Başbakan Netahyahu’nun yolsuzluk suçlamasından hapse girmemek için savcılık ile 7 yıl aktif siyaseti bırakma pazarlığı yaptığı bir dönemde ilişkilerin toparlanma süreci, bozulma sürecinden daha hızlı olacak gibi...

Bu hesapta bir hata yok mu?

Dünya üzerinde, önemli bir ligin önemli bir takımını çalıştırırken, futbol programında yorum yapması için her hafta özel uçakla ülkesine getirilip, götürülen tek bir teknik direktör var, o da Fatih Terim.

Jübilesinde sahaya helikopterle inmesini abartılı bulanları, her hafta özel uçakla Türkiye’ye gelip dönmesini normal karşılamak durumunda bırakan adam o.

Fatih Terim’i sadece futbol üzerinden değil, kamu diplomasisi bilgisi, lobi gücü, Galatasaray Krallığı’nda kurduğu Florya derebeyliğiyle de ele almak gerekir.

***

Fatih Terim’i doğru yorumlamak için önce uzak geçmişe gitmek gerekir.

Adana sokaklarında pazar arabasında babasıyla Antep fıstığı satan, devamsızlık nedeniyle Motor Sanat Enstitüsü’nden ayrılmak zorunda kalan genç bir adam portresidir ilk Fatih Terim.

İkinci Fatih Terim portresi, Adana Demirspor genç takımından Milli Takım’a ulaşan, sonra havalimanından kaçırılıp Galatasaray’a imza attırılan yıldız futbolcudur.

Sokaklarda Antep fıstığı satan bir adamın, gittiği mekânlar

Total, Fransa’nın enerji devi markalarından biri. Yunanistan'a çoğu kullanılmış, 24 Rafale savaş uçağı ve 3 fırkateyn satan Fransa'ya ait bir şirket.

ExxonMobil bir başka enerji devi.

Yunanistan'da Girit'te deniz, Dedeağaç'ta kara, değişik yerlerde üç hava üssü olan ve dört üs daha açmak için anlaşma imzalayan ABD'nin bir markası ExxonMobil. Trump, Başkan olduğunda, ABD Dışişleri Bakanlığı koltuğuna ExxonMobil'in CEO'su Rex Tillerson'u oturtmuştu.

Dikkat edin, enerji devinin CEO'su ABD'nin enerji değil Dışişleri Bakanı oldu.

Her neyse, Total-ExxonMobil ve Yunanistan Petrol Şirketi ELPE bir konsorsiyum kurup, Girit çevresinde sismik araştırmalar yapacak ve doğal gaz bulmaya çalışacaktı.

ExxonMobil 2020'de 22 milyar dolar zarar edince, 2025 yılına kadar sermaye harcamalarında kısıntıya gitti.

Buna karşılık, Fransız Total, geçen sene Girit çevresindeki kaynaklarda arama faaliyetlerine devam edeceğini açıklamıştı.

Aradan bir sene geçti, bu konsorsiyum Girit ve çevresindeki araştırma faaliyetlerini tamamen dondurdu.