Doç. Dr. Ahmet Akçay: “Artık nefeste ve kanda alerjiyi gösteren maddeler sayesinde alerjik hastalıklara kesin teşhis konulabiliyor. Sonra da kişi, alerjisine özel üretilen aşılar ile tedavi ediliyor”
Alerjik hastalıklar ne yazık ki hızla artıyor. Son yıllarda çocuk alerjilerinde de ciddi bir artış var. Doç. Dr. Ahmet Akçay “20 bin çocuk üzerine yapılan bir çalışmada, her altı-yedi çocuktan birinde astım, her 15 çocuktan birinde alerjik nezle ve her 20 çocuktan birinde egzama görüldü” diyor. Prof. Dr. Yonca Tabak ise “Alerjik hastalıklar bebeklikten başlar ve ilerler. Önce gıda alerjisi, sonra ev tozu alerjileri, egzama, mevsimsel alerjiler ve astım birbirini izler” diye uyarıyor. Kendilerine alerjilerin neden arttığını, alerjik kişilerin ve çocuğunda alerji olanların nasıl önlemler alması gerektiğini, alerjinin teşhis ve tedavisinde yeni gelişmelerin neler olduğunu sorduk.
“Her beş çocuktan birinde alerji var”
Doç. Dr. Ahmet Akçay
(Çocuk Sağlığı Hastalıkları ve Alerji Uzmanı)
* Alerji vücudumuzun polen, ev tozu mite’ları, küfler gibi çeşitli alerjenlere aşırı tepki vermesi olarak tanımlanıyor. En yaygın alerjik hastalıklar astım, alerjik nezle, egzama, besin alerjisi, böcek alerjileri ve ilaç alerjileri.
* Vücutta mikroplara karşı koruyan bağışıklık ile alerjiye neden olan bağışıklık arasında bir denge vardır. Hijyene çok önem verilir, sık antibiyotik kullanılır, hava kirliliğine maruz kalınır, fast food yenir ve kilo alınırsa mikroplara karşı koruyan bağışıklık sistemi zayıflar ve alerjik hastalıklar ortaya çıkar.
* Astım en yaygın alerjik hastalıktır ve sık öksürük, egzersiz sonrası nefes sıkışması gibi belirtiler verir. Sık hapşırma, gözlerde sulanma, burun tıkanması gibi belirtiler ise alerjik nezlenin belirtileridir. Egzaması olan, kurdeşen döken veya kanlı kaka yapanlarda da gıda alerjilerinden şüphelenilir.
* Alerjik hastalıklar tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de son yıllarda hızla artıyor. Son on yılda astımlı hasta sayısı iki kat arttı. Aynı şekilde alerjik nezle ve egzama da giderek artıyor. Günümüzde her yedi kişiden birinde, her beş çocuktan birinde alerji var.
“Son yıllarda alerji tedavi edilebiliyor”
* Alerjik hastalıkların teşhisinde de önemli gelişmeler oluyor. Eskiden astımın teşhisinde ve egzamanın nedenini bulmakta zorluk çekiliyordu. Artık nefeste ve kanda alerjiyi gösteren tanı maddelerine bakılarak alerjik hastalıklara kesin teşhis konulabiliyor.
* Eskiden alerjik hastalıklar düzelmez, ömür boyu devam eder diye bilinirdi. Ancak son yıllarda alerjinin nedenine göre tedavi yapılabiliyor. Alerji uzmanlıklarının oluşturulmasıyla kişiye özel aşılar üretilebilir hale geldi.
* Alerjilerde kullanılan dil altı aşıların içerikleri değiştirilerek etkinlikleri artırıldı. Tedavideki sonuçlar artık çok daha başarılı. 2014 yılında da aşının tablet formu Türkiye’de satılmaya başlanacak.
“Gıda alerjileri astıma neden olabiliyor”
Prof. Dr. Yonca Tabak
(Çocuk Sağlığı Hastalıkları ve Alerji Uzmanı)
* Çocuklarda son yıllarda salgın gibi artan gıda alerjilerinin yüzde 90’ı inek sütü, yumurta, buğday unu, fındık-fıstık ve deniz ürünlerinden kaynaklanıyor.
* Gıda alerjisi genellikle 0-3 yaş arası ortaya çıkıyor. Gıda alerjisi olan çocuklarda çoğunlukla ilk aylarda yanaklarda döküntü, cilt kuruluğu gibi egzama belirtileri ortaya çıkıyor. Alerjik egzaması olanların ise yüzde 50’si ileride astım oluyor.
* Alerjinin ilerleyen bir seyri var. 3-6 yaş arasında çocuğun gıda alerjisi hafifleyince, ev tozu alerjileri gelişiyor. Çocuk 12-13 yaşlarına geldiğinde ise mevsimsel alerjiler ortaya çıkıyor.
* Çocuklarda gıda alerjisine bağlı oluşan fışkırır tarzda kusmalar zamanla sessiz reflüye yol açabiliyor. Bu da midedeki asitin bronşlara kaçarak bronşlarda tekrarlayan daralmalara yani astıma sebep oluyor.
Çocuklu ailelere öneriler
* 1 yaşındaki çocukta fışkırır tarzda kusmalar varsa çocuğun neye alerjisi olduğuna bakılmalı.
Çocuk alerjisi olan besinden uzak tutulmalı.
* Ev tozu alerjisine karşı evden halılar kaldırılmalı, yatağına özel alerji kılıfı takılmalı.
* Şu anda çocukların sıkça tükettiği çikolatalı yiyecekler reflüyü çok artırıyor.
Bu çocukların kesinlikle kakaolu gıdalardan uzak tutulması gerekiyor.
* Alerjik çocukların yanında sigara içilmemeli, ev temizliği kokusuz temizlik maddeleri ile yapılmalı ve çamaşırlar parfümsüz deterjanlarla yıkanmalı.