Tarife belirsizliğinin sürmesi bekleniyor

ABD Uluslararası Ticaret Mahkemesi, ABD Başkanı Trump'ın diğer ülkelere getirdiği tarifelerde yasal yetkisini aştığına hükmederek, bu tarifelerin uygulanmasını engelleme kararı aldı. Söz konusu kararda, karşılıklılık esasına dayalı tarifelerin, ithalatı gümrük vergileri yoluyla düzenleme konusunda Uluslararası Acil Ekonomik Güçler Yasası (IEEPA) kapsamında ABD Başkanı'na tanınan yetkiyi aştığı kaydedildi.

Anayasa'nın ticareti düzenleme ve vergi koyma yetkisini yalnızca Kongre'ye verdiği aktarılan kararda, itiraz edilen tarife kararlarının iptal edileceği ve bunların uygulanmasının kalıcı olarak engelleneceği bildirildi. ABD basınında yer alan haberlerde Trump yönetiminin mahkemenin kararına itiraz ettiği aktarıldı.

Bununla birlikte uzmanlar, ABD ticaret mahkemesinin Trump'ın karşılıklılık esaslı tarifelerini geçersiz kılmasına karşın belirsizliğin hala devam ettiğini ifade etti.

Vadeli işlem ve emtia piyasaları uzmanı Zafer Ergezen, AA muhabirine yaptığı değerlendirmede, ABD'de tarifelerin uygulamasının iptal edilmesinin doğal olarak piyasalarda olumlu fiyatlanmaya başlandığını dile getirdi.

Piyasaların bundan sonra da olumlu fiyatlanabileceğini vurgulayan Ergezen, "Ancak yatırımcılar açısından, özellikle profesyoneller açısından şöyle bir sıkıntı oluşmaya başladı yani Trump'ın uygulamış olduğu veya yapmış olduğu açıklamalar daha sonra değişebiliyor. Bu kendi isteğiyle veya mahkemeler kararıyla veya ülkelerin politikalarıyla beraber değişebiliyor. Bu da aslında belirsizliği artıran en büyük unsurlardan bir tanesi." diye konuştu.

Ergezen, aslında genel olarak bakıldığında altının ons fiyatında bu sene içerisindeki yükselişin en büyük sebebinin bu durum olduğunu aktardı.

Tarifelerin iptal edilmesinin piyasa için iyimser bir durum olduğunu dile getiren Ergezen, "Burada piyasada toparlanmayı göreceğimizi söyleyebiliriz. Özellikle hem Çin'le ilişkiler hem de Avrupa Birliği'yle (AB) ilişkiler veya daha doğrusu beklentiler daha ılımlı hale dönecektir. Fakat tabii burada mahkemenin iptal kararını Trump büyük ihtimalle hem açıklamalarıyla hem de alacağı aksiyonlarla zorlayacaktır." ifadelerini kullandı.

Ergezen, Trump'ın bu konuda hem sert açıklamalar yapmasının beklenebileceğini hem de mahkemenin almış olduğu kararı kendi lehine düzeltmek için yeni aksiyonlar alabileceğini belirterek, "Trump bu tarifelerin yeniden uygulanması için dolaylı yoldan başka alternatifler aramaya çalışacaktır. Bu da tabii doğal olarak piyasalarda belirsizliğin devam etmesi anlamına geliyor." değerlendirmesinde bulundu.

PİYASALARDAKİ İYİMSERLİK SINIRLI OLABİLİR

Gelecek dönemin net bir şekilde aslında piyasadaki belirsizliğin devam edeceğini gösterdiğini vurgulayan Ergezen, şunları kaydetti:

"Yani bu tarifeler uygulansa da uygulanmasa da bu belirsizlik devam edecek gibi. Çünkü mahkemenin almış olduğu karar şunu gösterdi yani piyasanın aslında ne kadar doğru düşündüğünü yani Trump'ın uygulamış olduğu veya yapmış olduğu açıklamaların sonradan değişebileceğinin en belirgin kanıtlarından bir tanesi oldu. Bu piyasadaki risk fiyatlamasını artıracaktır. Piyasada toparlanma olabilir, iyimserlik görebiliriz ama bu iyimserliğin de çok güçlü olacağını düşünmüyorum ben. Sınırlı iyimserlik göreceğimizi düşünüyorum. Önümüzdeki dönem içerisinde de piyasa olumlu veya olumsuz haberlere temkinli yaklaşmaya devam edecektir. Böyle bir piyasa göreceğimiz dönem içerisindeyiz."

Ergezen, Trump'ın aslında hedefinden çok fazla şaşmayacağı öngörüsünde bulundu.

ABD Başkanı Donald Trump'ın tarifeler koymasa da ithalata kısıtlamalar getirebileceğini belirten Ergezen, "Ayrıca Trump'ın mahkemenin almış olduğu kararı bypass etmek için önlemler almaya gidebilir. Mahkemenin iptal etme kararının gerekçelerini ortadan kaldırmaya yönelik hareketlerde veya politikalarda bulunabilir." dedi.

YÜKSEK MAHKEMENİN DEVLETİN ALİ ÇIKARLARI İÇİN TRUMP LEHİNE KARAR VERME İHTİMALİ VAR

İş Yatırım Uluslararası Piyasalar Direktörü Şant Manukyan da Nvidia'nın yükselişi ile vadeli endekslerin yeniden artıya geçtikten sonra mahkemenin Trump’ın gümrük vergilerini yasa dışı bulması haberiyle rallinin daha da kuvvetlendiğini vurguladı.

Konu yüksek mahkemeye doğru yol alabileceğine işaret eden Manukyan, Yüksek Mahkemenin devletin ali çıkarları için Trump lehine karar verme ihtimali olduğunu ifade etti.

Gümrük vergilerinin yasa dışı olduğuna dair bir karardan ziyade yöntemin uygunsuzluğunu vurgulayan bir karar olabileceği öngörüsünde bulunan Manukyan "Ancak bu karar, elimizdeki takvimi bozan ve AB görüşmelerini de zorlayan bir karar. Yani aslında konuyu netleştirmiyor, belirsizliği daha uzun vadeye yayıyor" dedi.

Ak Yatırım Uluslararası Piyasalar Stratejisti Uraz Çay ise ABD Uluslararası Ticaret Mahkemesi, 2 Nisan tarifelerini geçersiz ilan etmesi sonrasında piyasalarda risk iştahını arttığına dikkati çekerek, Trump'ın ana hedefinin baştan beri ticaret anlaşması yapmak olduğunu dile getirdi.

Mahkeme kararında, karar sonrası 10 gün içinde 2 Nisan tarifelerinin düzeltilmesi gerektiği ifadesinin yer aldığını kaydeden Çay, konuya ilişkin detayların verilmediğinin altını çizdi.

Çay, Trump’ın avukatlarının 2 Nisanda açıklanan karşılıklılık esaslı tarife oranlarının pazarlık unsuru olarak konulduğunu mahkemeye belirttiğini ifade ederek, şu değerlendirmeleri yaptı:

"Trump’ın baştan beri ticaret anlaşması ve pazarlık süreci asıl oyun planıydı, Durup düşünüldüğünde 2. Dünya Savaşı sonrası düzen değişti, globalizasyon bitecek, ABD varlıkları artık ne risksiz ne de dolar rezerv para birimi değil tarzında yapılan yorumların altını gerçekler ile doldurmanın ne kadar zor olduğunu görmüş olduk."

Trump’ın baştan beri aklında 4 Temmuz tarihine giden yolda ticaret anlaşmaları açıklamak olduğunu belirten Çay, ABD Başkanı'nın avukatlarının ifade ettiği pazarlık unsuru mesajlarının buna kanıt teşkil ettiğini söyledi.