Endeks Nedir? Borsada Endeks Nasıl Hesaplanır?
Piyasada çoğu zaman karşılaşılan çeşitli endeksler vardır. Bunların bir kısmı ise çok popülerdir. Bu popüler borsa terimi ile ilgili kişilerin merak ettikleri çok soru vardır. Endeks nedir? Borsada endeks nasıl hesaplanır? Soruların cevaplarını sizler için derledik.

Endeksler hesaplama şekillerine göre üç farklı kategoriye ayrılabilirler. Bunlar fiyat endeksleri, pazar paylarına göre ağırlıklandırılmış olan endeksler, eşit ağırlıklı endeksler olarak sınıflandırılırlar.
Endeks Nedir?
Endeks; fiyat, maliyet, satış, üretim gibi bir takım verilerin toplanarak, borsa piyasasında işlem gören yatırım araçlarının belli bir zaman dilimi içerisindeki oransal değişimlerini ölçmekte olan göstergelerdir.
Borsa endeksleri ise, borsada işlem gören hisse senetlerinin fiyatları ve getiri performanslarını ölçme işine yarar. Bu ölçümler hem bütünsel olarak hem de sektörel olarak yapılabilir. Bu sayede hisse senetleri ve sektörleri ekonomik performans ile takip edilmesi mümkün olur.
Belirli koşullar altında endekste yer alacak olan hisseler ve senetlerinin fiyat hareketlerini ölçmek amacı ile ve bu sayede borsanın genel olarak trendinin belirlenmesine olanak sağlamaktadır.
Borsada Endeks Nasıl Hesaplanır?
Borsa endeksleri, içlerinde bulunan hisselerin ağırlıklarına göre hesaplanır Örnek olarak; Dow Jones 30 endeks içerisinde, en aktif 30 adet hisse senetleri bulunur. Bu hisselerden bazıları ise; Goldman Sachs, Microsoft, Pfizer, vd’ dir. Endekslerin içerisindeki hisseler belirli bir periyodlarla revize edilmekte ve endeksten çıkarmak veya endekse eklemek gibi işlemleri gerçekleştirir.
Borsa Endekslerini Etkileyen Faktörler
Borsa endekslerini etkileyen bazı faktörler; içsel olan ve dışsal olan faktörler olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Borsa endeksleri ülke ekonomileri açısından bir gösterge niteliği taşır ve hangi faktörlerin borsa endeksleri üzerinde ne gibi etkiler yarattığının bilinmesi ayrıca önem kazanır.
İçsel faktörleri; ülkenin sahip olmuş olduğu ekonomik veriler, işsizlik rakamı, faiz oranı, jeopolitik konum ve riskler gibi faktörler oluşturur. Ülke ekonomisine ait olan önemli verileri içermiş olan bu faktörler, borsa endekslerinin üzerinde büyük bir etkiye sahiptir.
Dışsal faktörleri ise; küresel verilerin ve ülkelerin birbirleriyle olan ekonomik ilişkileri oluşturmaktadır. Küresel piyasaların gidişatları ve bu piyasa içindeki ülkelerin arası ilişkiler, tüm ülkelerin borsadaki endeksleri için önem taşır.
Borsa Endekslerine Nasıl Yatırım Yapılır?
Vadeli, emtia, hisse senedi vb. türlerde işlemleri gören endekslere yatırım yapılabilir, alım-satım işlemleri gerçekleştirilebilir. Tüm bunların içerisinde hisse senetleri, en fazla getiri imkânını sunan araçlardır. Çünkü hem alım- satımın arasındaki fark hem de temettü payının alınması gibi hisse senedini yatırımcılar tarafından sürekli takip edilen avantajlı bir araç haline getirir.