Serhan Acar yazdı: Formula 1 daha da büyüyor
12.03.2023 - 07:00 | Son Güncellenme:
Tarihin en uzun sezonu geçtiğimiz hafta Bahreyn’de başladı. Takımları, sürücüleri ve şampiyonayı takip eden hız tutkunlarını yoğun bir takvim bekliyor. Geçtiğimiz sene yaklaşık 2.5 milyarlık bir gelir elde eden Formula 1 Dünya Şampiyonası, genişlemeye ve büyümeye devam ediyor.
Geçen sene Max Verstappen ve Red Bull Racing’in rahat şampiyonluklarına sahne olan Formula 1 Dünya Şampiyonası’nın, 23 yarışlık tarihin en uzun sezonu geçen hafta Bahreyn’de başladı. Sekiz buçuk ay sürecek şampiyonanın yeni sezonuna birlikte göz atıyoruz.
Bildiğiniz üzere 2022’de otomobillerin tasarımı ve çalışma prensipleri açısından yeni bir çağ başlamış, sporun tarihinde görülen en köklü değişimlerden birisi yaşanmıştı. Geçen seneki ‘yer etkisi ile çalışan’ otomobillere dair temel prensip, en azından 2026 sezonuna kadar uygulamada kalacak gibi gözüküyor. Bu çerçevede Uluslararası Otomobil Federasyonu FIA tarafından, bu sene için büyük bir kural değişikliği yapılmadı. Yeni kurallar sayesinde birbirini daha yakından takip edebilen ve daha kolay geçebilen otomobiller, rekabetin artmasını sağladı.
Geçen sene otomobillerin performansı ve sürücülerin konforunu etkileyen ‘zıplama’ sorununu azaltabilmek için, otomobillerin taban bölümünün kenar kısımları yükseltildi. Normalde otomobillerin bu değişim nedeniyle yavaşlaması beklenirken, Bahreyn’de yapılan testlerde, takımların ‘geçen seneki hızlarına’ şimdiden ulaştıkları görüldü. Öte yandan oldukça ağır olan otomobillerin önden kaymasına dair ana eğilimi biraz azaltabilmek için, lastik tedarikçisi Pirelli, ön lastiklerin üretim yapısı ve yol tutuş karakteristiğini kuvvetlendirdi.
Yoğun takvim…
Aslında 2023 sezonu, Çin ve Katar’ın geri dönmesinin yanı sıra, Las Vegas’ta yapılacak yeni yarışla beraber 24 yarışlık bir takvime sahne olacaktı. Ancak covid endişeleri nedeniyle Çin’deki yarış, bir kez daha takvimden çıkartıldı. Çin, en son 2019’da Formula 1’e ev sahipliği yapabilmiş vaziyette. Böylece normal yarış sayısı 23’e inerken, bu yarışların altı tanesinde son iki senedir Cumartesi günleri uygulanan sprint (normal yarışın 1/3’ü kadar kısa) yarış da yapılacak. Dolayısıyla takımların kat edeceği yarış mesafesi, toplamda 25 GP kadar olacak. Sene sonuna doğru, bir Cumartesi gecesi düzenlenecek olan Las Vegas GP’si ile Amerika’da bu sene üç yarış düzenlenmiş olacak.
Bahreyn’de başlayan sezonda, altı defa birbirini takip eden haftalarda iki yarış; iki defa ise üst üste üç hafta sonunda üç yarış düzenlenecek. Dolayısıyla takımlar ve sürücüler dışında, aslında şampiyonayı yakından takip eden F1 tutkunlarını da yoğun bir takvim bekliyor. Özetle geçtiğimiz sene yaklaşık 2.5 milyarlık bir gelir elde eden Formula 1 Dünya Şampiyonası, genişlemeye ve büyümeye devam ediyor.
Tsunoda koltuğunu kaybedebilir
Red Bull’un ikinci takımı AphaTauri, 2022’de son üç yılın en kötü performansıyla dokuzuncu sırada kalmıştı. Ana takıma sürücü yetiştirme misyonunu son yıllara yerine getiremeyen AlphaTauri’nin satılabileceği veya takımın merkezini İtalya’dan İngiltere’ye taşınabileceğine dair söylentiler çıkarken, takım kış testlerinde an fazla turu atan ekip oldu. Alt sıralardan kurtulmaya çalışacak AlphaTauri’de, Japon Yuki Tsunoda bu sene iyi bir performans ortaya koyamazsa, koltuğunu kaybedebilir. Takımın diğer otomobilini ise daha önce Formula 2 ve Formula E şampiyonluklar da kazanmış olan Nick de Vyris kullanıyor.
Williams yapılanma sürecinde
F1’in efsanevi takımı Williams, son üç senede ikinci kez yeniden yapılanma sürecini başlatmış durumda. Mercedes’in eski strateji şefi James Vowles, Williams’a takım patronu olarak katılırken, İngiliz takımının an itibariyle otomobil gelişiminden sorumlu teknik direktörü ve aerodinami şefi bulunmuyor.
Tayland asıllı Alex Albon’un yanında yarışan kişi ise, Amerikalı çaylak Logan Sargeant. 21 yaşındaki sürücü, 2007’den bu yana F1’de tam sezon yarışacak ilk Amerikalı sürücü olurken, Bahreyn’de gayet iyi bir iş çıkarttı. Testlerde sonlarda yer alan Wiliams, Bahreyn’de Alex Albon ile puan almayı başardı. Bu sene bir yandan yeni bir yatırım bütçesi ile yeniden yapılanma süreci başlarken, bir yandan da orta sıraların alt kısmında yarışabilmek için çaba sarf edilecek.
En önemli sürpriz Aston Martin
Kış testlerinin en büyük sürprizi ise Aston Martin oldu. Emekliye ayrılan dört kez dünya şampiyonu Sebastian Vettel’in yerini, 41 yaşındaki tecrübeli isim Fernando Alonso ile dolduran İngiliz takımının yeşil otomobili, hem testlerde hem de Bahreyn’deki ilk yarışta Mercedes ve Ferrari ile karşılaştırılabilecek derecelere imza attı.
Geçen seneyi yedinci sırada bitiren takımın hızlanan otomobili ve çifte şampiyon Alonso’nun motivasyonunun birleşmesiyle, Bahreyn’de podyuma çıkan Aston Martin’in, Red Bull’un arkasındaki grupta yer alacağını söyleyebiliriz. Alonso’nun yeniden podyuma dönmesi, zaman zaman galibiyet mücadelesi içine girmesi, gerçekten müthiş bir hikaye olmaz mı? Takımın diğer sürücüsü Lance Stroll, geçirdiği bir bisiklet kazası nedeniyle sağ bileğini kırdığı için, testlere katılamasa da ilk yarışı altıncı sırada noktaladı.
McLaren S.O.S. veriyor
Son üç senede sırasıyla takımlarda üçüncü, dördüncü ve beşinci olan F1’in efsanevi takımı McLaren, testlerin en kötü takımları arasındaydı. Geliştirme hedeflerini yakalayamayan İngiliz takımının, 2023’te durumu ne kadar toparlayabileceği merak konusu. Takımda beşinci sezonuna başlayan Lando Norris, takım içi liderlik rollün üstlenirken; 2021’in Formula 2 şampiyonu Oscar Piastri, Grand Prix kariyerine yeni başladı.
Piastri’yi yarıştırabilmek için, 2022’de Alpine ve McLaren, mahkemeye taşınan bir sürtüşme yaşamışlardı. Bahreyn’de iki McLaren otomobili de teknik sorunlarla boğuştu ve takım puan alamadı.
F1’in en minik operasyonunu yürüten Haas, takımın kısa tarihinin en iyi kış dönemini geçirdi. Yeni isim sponsoru ile ilk defa bütçe limitine varacak kadar parası olan Haas’ın otomobillerini tecrübeli ikili Kevin Magnussen ile Nico Hulkenberg kullanıyor. Üç sene sonra Formula 1’e geri dönen 36 yaşındaki Hulkenberg, takıma çabuk uyum sağladı. Ancak Haas’ın normal şartlarda altıncılıktan öteye gitmesi zor gözüküyor.
Orta sıralarda rekabet çetin geçecek
Geçtiğimiz senenin dördüncüsü Alpine (Renault), kış testlerini en sessiz sedasız takımlarından birisiydi. Tek tur performansını sergilemekten kaçınan Fransız takımı, tam bir kapalı kutu olsa da sahneye çıktıklarında beşinciliği zorlamaları bekleniyor.
Esteban Ocon’un yanına gelen Pierre Gasly ile, Formula 1’de tam 41 sene sonra, bir Fransız takımında birbirine karşı yarışan iki Fransız sürücüyü izleyeceğiz. Karting günlerinden bu yana birbirine rakip olan ve kariyer eğrilerinde birbirine çok benzer bir nokta bulunan bu iki sürücünün takım içi mücadelesi, heyecanla bekleniyor. 2022’ye çok hızlı başlayan ancak devamını aynı şekilde getiremeyen Alfa Romeo da orta sıralarda rekabet içinde yer alabilmeyi umuyor.
Takımın makul bir performans gösteren otomobilini geçen sene olduğu gibi Valtteri Bottas ve Guanyu Zhou kullanıyor. Bottas Bahreyn’de ilk ona girmeyi başardı. Bu arada aslında Sauber ekibi tarafından yarıştırılan Alfa Romeo, sene sonunda F1’den çekilecek. Ancak takımı satın alan Audi, 2026’ya kadar bir yeniden yapılanma ve büyüme sürecini götürerek, F1’e fabrika takımı şeklinde girmeye hazırlanıyor.
Red Bull zirvede…
2022 takvimini Katar’daki Dünya Kupası’na göre düzenleyen F1 yönetimi, bu sezonu Mart’ın ilk haftasında başlatma kararı alınca, takımlar sadece üç günlük bir test yapabildi. Bahreyn’de yapılan testlerin ardından, son iki senenin şampiyonu Max Verstappen, sezona favori olarak başladı. Geçen sene 22 yarışın 17’sini kazanarak kendi rekorunu kıran Red Bull Racing, 2023 için mevcut otomobilini daha da geliştirmiş gibi duruyor. Sergio Perez’in hedefi, Max Verstappen’i zorlayabilmek. Öte yandan Red Bull Racing, kış döneminde, 2026’da başlayacak yeni motor dönemi öncesinde, Amerikan devi Ford ile anlaştığını duyurarak büyük bir sükse yaptı.
Red Bull’un bütçe limitini aştığı için geçen sene aldığı ‘geliştirme çalışmalarının %10 oranında sınırlanması’ cezası ise son şampiyonu sene boyunca zorlayabilir. Bahreyn’deki ilk yarışta Verstappen ve Perez’in çok rahat şekilde ilk iki sırayı alması, açıkçası hem rakiplerini korkuttu hem de şampiyonanın bir dominasyona dönüşebileceğine dair endişeleri doğurdu.
Geçen seneye çok hızlı giren, ancak sonra dayanıklılık sorunları, strateji yanlışları ve pilotaj hatalarıyla sezon ortasında yarıştan kopan Ferrari’deki en büyük yenilik, takımın yeni patronu Frederic Vasseur. Altı senelik Sauber/Alfa Romeo macerasından sonra Fransız yönetici, 28 senedir Ferrari’de olan Mattia Binotto’dan Formula 1’deki en zor koltuğu devraldı. Ferrari, hatalardan arındırılmış bir sezonla Red Bull ile şampiyonluk mücadelesi vermek istiyor. Kırmızılar için şampiyonluktan başka hedef yok. Ama Bahreyn’de Leclerc, güç ünitesi sorunuyla yolda kalırken, Sainz yarışı dördüncü sırada noktaladı. Charles Leclerc ile Carlos Sainz’den hangisinin daha öne çıkabileceği ise merak konusu. Turbo hibrid çağında üst üste sekiz markalar şampiyonluğu aldıktan sonra, 2022’de büyük hayal kırıklığı yaşayan Mercedes, otomobilindeki zıplama sorununu çözmüş gibi gözükse de sezona ana rakipleri Red Bull ve Ferrari’nin gerisinde başladı. Hatta Bahreyn’de kendi motor müşterisi olan Aston Martin’e de geçilen Alman takımı, otomobilinin konseptini sorgulamaya başlamış vaziyette. Tecrübeli şampiyon Lewis Hamilton ile genç takım arkadaşı George Russell’ın takım içi mücadelesi de heyecanla takip edilecek.
