Serhan Acar yazdı: F1’de yeni çağın başlangıcına hoş geldiniz
13.03.2022 - 07:00 | Son Güncellenme:
Formula 1’de artık hiçbir şey eskisi gibi olmayacak. Araçların aerodinamik çalışma prensipleri değişti, 13 inçlik jantlar ve lastikler yerini 18 inçe bıraktı. Araçlar yeniden tasarlandı.
Formula 1’de 2022 sezonu yepyeni otomobillerle, adeta yeni bir çağın başlangıcına sahne olacak. Uzun yıllar hatırlanacak 2021’in ardından, takımlar ve pilotlar, haftaya Bahreyn’de sporun tarihinin en uzun sezonuna start verecek. Peki ama 2022’nin yenilikleri neler ve bizi nasıl bir sezon bekliyor?
Gelin bu soruların cevaplarına beraber bakalım.
Aerodinami her şey
Formula 1’de otomobilleri hızlı gitmesini sağlayan aerodinamik çalışma prensiplerinin çok köklü şekilde değiştiği yeni bir döneme başlıyoruz. Bilindiği üzere F1 otomobilleri, 1960’ların sonlarında bu yana, aerodinami göz önüne alınarak tasarlanıyor. Aslında uçakların havalanmasını sağlayan fizik kuralları ve kanat sisteminin tam tersi yönde uygulanmasıyla, otomobiller büyük bir kuvvetle yere bastırılıyor ve böylece normalde ulaşılması mümkün olmayan viraj dönüş hızla yakalanıyor. Otomobili yere bastıran bu kuvvete, ‘yere basma gücü’ (İngilizce: downforce) adı veriliyor.
1980’lerin başından bu yana, bu yere basma gücünün büyük kısmı, otomobilin ön ve arka kanadı ile gövdesinin üst yüzeylerinden elde ediliyordu. Aslında otomobilin zemininde yer alan taban da bu yere basma gücüne katkıda bulunuyordu. Ancak bu aerodinamik çalışma paketinin büyük dezavantajı, öndeki otomobilin ardında tıpkı uçaklarda olduğu gibi, çok büyük bir türbülanslı hava boşluğu bırakmasıydı. İşte bu nedenle, arkadan hızla gelip farkı kapatan rakipler, fark iki saniye altına indikten sonra bir türlü öndeki otomobile yaklaşamıyordu.
Rekabeti zorlaştıran bu aerodinamik paket yerine, 2022’de itibaren F1’in teknik kurallarında, yere basma gücünün büyük kısmının tabandan elde edilmesi yönünde çok büyük bir değişikliğe gidildi. Artık, hava akımının tabanda yer alan büyük hava kanallarına yönlendirilmesiyle, bütün zemin adeta bir kanat gibi çalışıp, otomobili yere bastırıyor.
40 yıldır kullanılmayan ve ‘yer etkisi’ adı verilen bu sisteme eklenen yeni ön ve arka kanat tasarımları ile arkadan takip eden otomobilin üstüne binen türbülanslı hava, büyük oranda bertaraf edilmiş durumda... Her ne kadar gerçek sonuçları yarışlar başlayınca görecek olsak da, yapılan simülasyonlarda yeni jenerasyon otomobillerin birbirini daha kolayca takip edebildiği görüldü. Bu da bizim daha keyifli bir rekabet izlememiz anlamına geliyor.
18 inçlik yeni lastikler
Bu arada yine 1980’lerden beri standart olan 13 inçlik jantlar ve buna uygun lastikler de, yerini 18 inçe bıraktı. Otomotiv dünyasına daha yakın lastiklerin üretilmek istenmesiyle lastiklerin de boyutu, ağırlığı ve yere basma alanları tamamen değişmiş oldu. Tabii bu yeni lastiklere göre, süspansiyon sistemlerinin de en baştan ele alınması zorunlu hale geldi. Lastiklerin çalışma prensipleri de değişince, takımların önünde devasa bir soru işareti daha konmuş oldu. Bunun dışında, son yıllarda devreye alınan bütçe limitleri kapsamında, güç üniteleri de masrafların kısılması için performans açısından donduruldu.
Beyaz bir sayfa...
Aslında bu köklü değişiklikler, normalde 2021 sezonu için planlanmıştı; ancak pandemi nedeniyle yeni çağın başlangıcı bir yıl ertelenerek 2022’ye ertelendi. Tüm bu değişikliklerle, bütün takımların önüne, otomobilleri yeniden tasarlayabilecekleri beyaz ve boş bir sayfa konmuş oldu. Dolayısıyla son yıllarda başarılı olamayan takımlar için, yeni bir başlangıç yapma şansı ortaya çıktı.
Bu bağlamda güç dengelerinin nasıl ve ne kadar değişeceği, merak konusuydu. Sezon öncesi, İspanya’da üç gün, Bahreyn’de üç gün olmak üzere toplam altı günlük test programı düzenlendi. Yazıyı hazırladığımız esnada, toplam dört günlük testler tamamlanmıştı.
Otomobillerin sezonun ilk yarışlarında, 2021’e yakın tur zamanlarını yakalaması bekleniyor. Ancak 2022 jenerasyon otomobillerin sürüşü, eski otomobillere göre daha zor. Yeni otomobiller, hızlı virajlarda 2021’den hızlı olsa da, artan ağırlık nedeniyle yavaş virajlarda ve yön değişimlerinde eski otomobillerden daha hantal ve yavaş kalıp önden kayıyorlar. Bu bağlamda, sürücülerin bu yeni karakteristiklere alışmaları gerekiyor.
Güç dengeleri ne alemde?
2022’nin startına doğru ilerlerken genel olarak en tepede son sekiz yılın takımlar şampiyonu Mercedes ile geçen sene Verstappen ile pilotlar şampiyonluğunu yakalayan Red Bull’un olduğu söylenebilir.
2007’den bu yana pilotlar şampiyonluğuna hasret olan ve bu yeni dönem için çok çalışan Ferrari, bu iki takıma geçen seneden daha yakın... Kırmızı otomobiller bu sene, yarış galibiyetlerini kovalayabilir gibi duruyor. Ferrari’nin şampiyonluk mücadelesine ortak olmasını bekleyen milyonlar var, hakikaten. McLaren de geçtiğimiz seneki gibi podyum kovalayacak kadar hızlı.
Bu dört takımın ardındaki grupta Alpha Tauri, Alpine, Aston Martin ve Williams var. İspanya’dan sonra Alfa Romeo ve Haas, en sorunlu ve yavaş iki takım olarak gözüktü. Haas’ın Rus sponsorlu Uralkali ile işbirliğini noktalaması, takımı ayrıca bütçe anlamında etkileyecek gibi.
Ama tüm bu bahsettiğimiz tahmin ve değerlendirmelere, ihtiyatlı yaklaşmak lazım. Testlerde denenen otomobiller, bitmiş, yarışılabilir ürün olmaktan henüz çok uzakta. Yeni kurallar dolayısıyla, takımların önünde çok büyük bir gelişim potansiyeli var. Dolayısıyla Bahreyn’in sıralama turlarına kadar, otomobillerin gelişmesini ve değişmesini bekleyebiliriz. Biz gerçek güç dengelerini, muhtemelen Bahreyn’in sıralama turlarında göreceğiz.
Bölükbaşı’nın Formula 2 macerası başlıyor
2022 F1 sezonunun, ülkemiz açısından çok önemli bir yanı da, milli sporcumuz Cem Bölükbaşı’nın Formula 2’de yarışacak olması. Karting ve devamında sanal yarışlarda başlayan kariyerini, Formula 2’ye kadar taşımasıyla, Formula 1 yönetiminin bile büyük ilgisini çeken Cem, Bahreyn’den itibaren 14 hafta sonu sürecek tarihin en uzun F2 sezonunda ülkemizi temsil edecek.
Cem’i maddi ve manevi olarak destekleyen Türkiye Otomobil Sporları Federasyonu’ndaki rolüm dolayısıyla, Cem, ailesi ve ekibiyle devamlı iletişim halindeyim. Genç sporcumuz tamamen önündeki sezona odaklanmış durumda. Hem yarış mühendisi hem de fiziksel performans koçuyla her gün iletişim halinde... Bir yandan zihinsel olarak sezona odaklanıyor, bir yandan tüm diyetini kontrol altında tutuyor, bir yandan da fiziksel açıdan kendisini geliştirmeye devam ediyor.
Sporseverlerin büyük desteğiyle yola çıkacak olan Cem’in, bu sezon yarıştığı otomobile, takıma, rekabet ortamına, F2’de yarışmanın getirdiği baskıya alışacağı ve F2’de yarışmaya ait olduğunu göstereceği bir yıl olmasını bekliyoruz.
Yeri gelmişken Cem’in katılacağı tüm sıralama turları ve yarışların, Formula 1’in de yayıncı kuruluşu olan S Sport Plus platformu ve S Sport TV’de canlı olarak yayınlanacağını da belirteyim.
Yolun açık olsun sevgili Cembo; hep beraber, heyecan keyif ve gururla takipteyiz.
TOSFED’in muhteşem galası
Türkiye Otomobil Sporları Federasyonu 2021 Gala Gecesi, 5 Mart akşamı TOSFED Başkanı Eren Üçlertoprağı ve yönetim kurulu üyelerinin ev sahipliğinde Zorlu Enerji katkılarıyla Zorlu PSM’de gerçekleştirildi.
Ralli, pist, offroad, karting, drift, tırmanma, rallikros ve klasik otomobil branşlarındaki ulusal şampiyonlar ile, baja, karting ve ralli kupalarında 2021 Demir Berberoğlu Sezonu’nda dereceye giren sporcu ve takımların ödüllerine kavuştuğu törene spor, iş ve cemiyet hayatından birçok önemli isim katıldı.
Toplam 248 kupa ve 187 plaketin sahiplerini bulduğu gecede Başkan Üçlertoprağı, Spor Toto başta olmak üzere Red Bull, Tofaş Fiat, Shell, Avis, Petlas ve Bitci.com başta olmak üzere sponsor firmalara, organizatör kulüplere, il temsilcileri ve il gözetmen kurulları ve yurt dışında yarışan sporculara da teşekkür paketleri takdim etti.
FC Barcelona ve Galatasaray forması giymiş futbolcular
