Dünya futbolu bu yaz bambaşka bir heyecana yelken açıyor, tüm kıtalardan en iyi takımların yarışacağı dev bir organizasyon ile turnuvalar tarihinde yeni bir milat inşa ediliyor. Kulüpler Dünya Kupası yeni formatıyla, sıfırdan başlayan bir oluşum edasıyla kapılarını açıyor.
Bu yeni oluşumu, milli takımların yer aldığı meşhur Dünya Kupası’nın kulüp versiyonu ya da Avrupa’nın meşhur Şampiyonlar Ligi’nin küresel edisyonu olarak nitelendirmek en kısa tanımlama olacaktır. Kitle iletişim araçlarının gelişmesiyle dünyanın global bir köye dönüşeceği McLuhan öngörüsünün, altmış yıl sonra yeşil sahalardaki sağlaması yapılıyor.
Amerika Birleşik Devletleri’nin ev sahipliği yaptığı, Miami’deki Hard Rock Stadyumu’nda Inter Miami ile Al Ahly takımları arasındaki açılış maçıyla başlayan turnuva bir ay boyunca büyük bir heyecana sahne olacak. 7 takımlı hali bir kenara bırakılarak takım sayısı 32’ye çıkarılan etkinlikte her biri dörder ekipten oluşan 8 grup yer alacak. Grubunu ilk iki sırada tamamlayanlar, sonraki turlarda tek maç eleme usülüne geçecek.
"DÜNYAYA AÇILIN" MESAJI
Resmi sloganı ‘Dünyaya açılın’ olan turnuva; katılımcı kulüplere namını tüm kıtalara yaymayı, izleyicilere farklı diyarların futbol anlayışını gözlemlemeyi vaat ederken, bu oyunun pek de revaçta olmadığı ABD toplumuna da ‘artık girin topa’ mesajı vermektedir. Dev organizasyon, en popüler sporlar arasında futbolun ilk üçte yer almadığı bu ülkenin 11 şehrinin ev sahipliğinde, toplam 12 stadyumda karşılaşmalara ev sahipliği yapacaktır.
‘Çıktı’ları neticesinde istenen sonuçlara ulaşılacak mıdır bilinmez ama, ‘girdi’leri açısından bir nevi doğum sancısı yaşanmakta, satışa çıkan biletlere yoğun bir talep bulunmadığı, bir çok farklı kaynakça dile getirilmektedir. Toplumsal yaşamdaki şeylerin maddi ve ekonomik etkileşimler sonucu oluştuğu tezi doğrultusunda bakıldığında, Kulüpler Dünya Kupası’nın bu hale büründürülmesindeki asıl katalizörün, meşin yuvarlaktan devşirilecek yeni bir rant olduğunu kabul etmemiz gerekir.
4 DOLARA LIONEL MESSI
Bu bağlamda dolmama şüphesi uyandıran tribünler, oyuna olan inancın sorgulanacağı bir metafizikten çok; rantın eksiksiz oluşumunda pürüz yaratacak bir materyalizme işaret ediyor. Bunu önlemek içindir ki, maç biletleri günden güne ucuzlamış, tribünleri doldurma çabası organizatörlerin son günlerdeki başlıca meselesi haline gelmiş bulunuyor.
FIFA, turnuva ilerledikçe ve daha fazla yüksek profilli karşılaşmalar yer aldıkça bilet satışlarının artacağını umuyor. O yüzden günler öncesinden asıl mesele olarak açılış maçı hedefe konuldu.
Turnuvanın vitrini olacak bu ilk karşılaşmada boş koltukların görünmesi istenmedi, turnuvanın talep görmediği algısını önlemek için her adım atıldı. Hard Rock’taki maç için bazı biletlerin altmış dolara kadar düştüğü haberlere yansıdı ki bu, aynı biletlerin bir önceki ay fiyatının yarısıydı.
En bomba haber ise adeta bir ‘okul gezisi’ edasıyla bu maç için stada gelmesi olası öğrencilerin varlığı oldu. Buna göre FIFA, Miami’deki Dade Koleji’ne özel bir kampanya düzenledi. Kulüpler Dünya Kupası’nın açılış maçına, 20 dolarlık indirimli öğrenci fiyatıyla bir bilet satın alan herkese dört adede kadar ücretsiz bilet sağlayacak bir promosyon sundu. Dolayısıyla kişi başına 4 dolara Lionel Messi’yi izlemek mümkün oldu.
DAVA VE GREV KISKACI
Toplamda 1 milyar dolar ödül parası dağıtılacağı vaat edilen organizasyon, muazzam bir ekonomik büyüklüğü ortaya koyuyor. Peki bu büyük pasta ne pahasına oluşuyor? Tabii ki pek çok benzerinde olduğu gibi emek ve zaman sömürüsü pahasına. Futbolda son dönemin en tartışmalı konularından bir tanesi de çok çalışma ile zorunlu fazla mesailer. Oyuncuların maç yükü her geçen gün artıyor, her bir yeni turnuva onlar için bu yükün iyice ağırlaştığı bir küfeye dönüşüyor.
Kulüplerinde ve milli takımlarında ortalama 50 maç oynayarak tamamladıkları sezonun ardından tam tatile çıkacakken, şimdi bir de baktılar ki yeni bir turnuva icat olmuş ve orada da top koşturmaları gerekiyor. Kimse ‘ister misin?’ diye sormuyor. Ortaya çıkan ranttan paylarına düşen ‘sus payı’ hesaplamasına göre verilmek suretiyle, mesaiye kalmaları sağlanıyor. Yavaş yavaş kapanışına doğru ilerlediğimiz yazımızın bu son bölümlerinde onların sesine de bir kulak verelim.
La Liga başkanı Javier Tebas, Kulüpler Dünya Kupası’nı ‘saçma’ olarak nitelendiriyor, bunun için kendilerine danışılmadığını söylüyor. Profesyonel Futbolcular Sendikası FIFPro, bu turnuvayı oluşturma ve planlama kararına karşı FIFA’ya dava açıyor. Barcelonalı futbolcu Kounde, “Ne oyuncular ne de teknik direktörlerin görüşü alınıyor. Daha az dinlenme zamanımız olduğu için sakatlıklar artıyor. Kulüpler Dünya Kupası ile sezon başına yaklaşık 70 maç oynayacağız. Bu delilik” derken, Ballon d’Or ödülü sahibi Manchester Cityli futbolcu Rodri ise şunları söylüyor: “Futbolcular olarak greve gidebiliriz. Bu şekilde devam ederse başka seçenek kalmayacak.”
ŞAMPİYONA 125 MİLYON DOLAR
Turnuvadaki 32 kulübe verilecek 1 milyar dolarlık para ödülünün 525 milyon doları katılım payı, 475 milyon doları sportif performanstan oluşacak. Kulüp başına düşen miktar sportif ve ticari kriterlere dayanacak.
Bu, Manchester City ve Real Madrid gibi kulüplerin, daha küçük kulüplerden daha fazla yüzde alacağı anlamına geliyor. Kupa şampiyonu, turnuvanın grup aşaması ve play-off’lardan oluşan formatında toplamda yedi maça çıkacak. Şampiyonluğa ulaşacak kulüp, 125 milyon dolar para ödülü kazanabilecek.
BİZİMKİLER SAHADA
Turnuvada birçok Türk futbolcu top koşturacak; Inter’de Hakan Çalhanoğlu, Real Madrid’de Arda Güler, Juventus’ta Kenan Yıldız, Benfica’da Kerem Aktürkoğlu ve Orkun Kökçü ter dökecek.
2025 FIFA Kulüpler Dünya Kupası’nda çok sayıda Türk futbolcu forma giyecek. Takımı Inter ile bu sezon Şampiyonlar Ligi’nde final oynayan Hakan Çalhanoğlu, lacivert-siyahlıların önemli kozları arasında yer alacak. Inzaghi’ye veda eden Inter, yeni teknik direktörü Cristian Chivu yönetiminde FIFA Kulüpler Dünya Kupası’na kupa hedefiyle katılacak.
Real Madrid’in formasını giyen Arda Güler, dev organizasyonda takımına katkı sağlamaya çalışacak. Ancelotti’nin ayrılmasının ardından teknik direktör Xabi Alonso’nun göreve gelmesiyle başarısız geçen sezonu unutturmayı amaçlayan İspanyol ekibinde temsilcimiz, yeni teknik adamın yönetiminde turnuvada yıldızını parlatmayı hedefliyor.
Kenan Yıldız, eski günlerini arayan İtalya temsilcisi Juventus’un başarısı için FIFA Kulüpler Dünya Kupası’nda boy gösterecek isimler arasında. İlkay Gündoğan ise takımda kalması halinde Manchester City’de görev yapacak.
Portekiz’de şampiyonluğu son haftada kaçıran Benfica için, Amerika’daki organizasyonda başarılı olması için Kerem Aktürkoğlu ve Orkun Kökçü’nün performansları büyük önem taşıyacak. Deniz Gül ise Porto’da forma bekleyecek.
TURNUVADAKİ BAZI YENİLİKLER
* Stadyumda taraftarlar hakem değerlendirmelerini canlı takip edecek, hakemin monitördeki incelemesi dev ekranlara yansıtılarak izletilecek.
* Yarı otomatik ofsayt teknolojisinin gelişmiş versiyonu uygulanacak; birden fazla kamera, topun içindeki sensör ve yapay zeka sistemde kullanılacak.
* Hakemler vücut kameraları takacak ve görüntüler yayıncı kuruluş tarafından canlı maç yayınlarının bir parçası olarak kullanılacak.
* FIFA büyük bir turnuvada ilk kez, yapay zeka destekli geliştirilen algoritmaları kullanarak, canlı etkinlik verilerini otomatik olarak toplayacak.
* Oyuncu değişikliklerindeki evrak işleri dijitalleşecek, kağıtlı bildirimler yerine yedek kulübeleri ellerindeki laptoptan bilgileri girebilecek.
* Kalecilerin zaman geçirmesini önlemek amacıyla top elde en fazla sekiz saniye tutulacak, süre aşımında rakip takıma köşe vuruşu verilecek.
STATLAR
MetLife Stadyumu (New Jersey)
Hard Rock Stadyumu (Miami)
Mercedes-Benz Stadyumu (Atlanta)
Lumen Stadyumu (Seattle)
Bank of America (Charlotte)
TQL Stadyumu (Cincinnati)
Rose Bowl Stadyumu (Los Angeles)
Geodis Park (Nashville)
Camping World Stadyumu (Orlando)
Inter&Co Stadyumu (Orlando)
Lincoln Finansal (Philadelphia)
Audi Sahası (Washington DC)
FORMA GİYECEK YILDIZLAR
Kylian Mbappe (Real Madrid)
Vinicius Junior (Real Madrid)
Harry Kane (Bayern Münih)
Leroy Sane (Bayern Münih)
Lionel Messi (Inter Miami)
Erling Haaland (Manchester City)
Ousmane Dembele (Paris Saint-Germain)
GRUPLAR
A Grubu: Palmeiras, Porto, Al Ahly, Inter Miami
B Grubu: PSG, Atletico, Botafogo, Seattle Sounders
C Grubu: Bayern Münih, Auckland, Boca Juniors, Benfica
D Grubu: Flamengo, ES Tunus, Chelsea, Los Angeles FC
E Grubu: River Plate, Urawa Red, Monterrey, Inter Milan
F Grubu: Fluminense, Borussia Dortmund, Ulsan, Mamelodi
G Grubu: Manchester City, Wydad, Al Ain, Juventus
H Grubu: Real Madrid, Al Hilal, Pachuca, FC Salzburg
PERFORMANS PRİMLERİ
Grup Aşaması
Galibiyete 2 milyon dolar, beraberliğe 1 milyon dolar
Son 16 Turu
7,5 milyon dolar
Çeyrek Final
13,125 milyon dolar
Yarı final
21 milyon dolar
Finalist
30 milyon dolar
Şampiyon
40 milyon dolar
KATILIM PAYLARI
KITA KULÜP BAŞINA
Avrupa |12,81-38,19 milyon dolar
G.Amerika | 15,21 milyon dolar
K.O Amerika | 9,55 milyon dolar
Asya | 9,55 milyon dolar
Afrika | 9,55 milyon dolar
Okyanusya | 3,58 milyon dolar