21 günlük çılgınlık! Fransa Bisiklet Turu başladı

ERMAN ÖNER

2024 Tour de France, İtalya'nın Floransa kentinde başladı ve 21 Temmuz Pazar günü Nice'te sona erecek. Visma-Lease a Bike'dan Jonas Vingegaard, eski takım arkadaşı Primoz Roglic’e, Belçika'nın büyük umudu Remco Evenepoel’e ve en büyük rakibi Tadej Pogacar'a karşı unvanını korumaya çalışacak.

111’inci edisyonla birlikte Fransa Turu, İtalya'dan ilk kez start alacak ve Olimpiyatlar nedeniyle ilk kez Paris dışında bir şehirde finiş görecek. Kesin olan bir şey var ki her ne olursa olsun, tarihi bir yarış olacak.
Bu aynı zamanda, baştan sona tam gaz koşulacağı anlamına da geliyor; Tour’a ev sahipliği yapan 13’üncü yabancı ülke olacak İtalya’da, Floransa'dan Rimini'ye uzanan açılış etabı, Toskana, Emilia-Romagna ve San Marino boyunca engebeli bir rotada, toplam 3.600 metre irtifa kazanımı içeriyor. Nice'teki final etabı ise normalde Paris'te gördüğümüz gibi bir geçit töreni olmayacak; bunun yerine 2024 Tour, Monako'da başlayıp Nice'deki Promenade des Anglais'in hemen dışındaki Place Masséna'da zamana karşı yarışla bitecek.

Bisikletçileri başlangıç ve bitiş etapları arasında yalnızca Col du Galibier, Puy Mary, Col du Tourmalet, Hourquette d'Ancizan, Pla d'Adet, Col de Peyresourde, Plateau de Beille, Col du Noyer, Col de Vars, Cime de la Bonette, Isola 2000, Col de Turini ve Col de la Couillole gibi Fransa’nın en zorlu tırmanışları değil, aynı zamanda Champagne’de toprak yollar da bekliyor.

Yine de, Mark Cavendish'in 35. etap galibiyetini alarak Tour de France’ın en fazla etap kazanan bisikletçisi olabilmesi için sekiz düz etap bulunuyor. Cavendish’in sprint finilerindeki en büyük rakipleri arasında ise en önde Jasper Philipsen, Sam Bennett, Arnaud De Lie ve Mads Pedersen gösterilebilir.
1903’te ilki koşulmasından bu yana yarışta çok şey değişti ama geleneklerine sıkı sıkıya bağlı bir sporda, değişmeyen şeyler de var; Tour de France hala dünyanın en zorlu ve en prestijli bisiklet yarışı.

Mayoların öyküsü

Tour de France’da klasman liderlerinin taşıdığı dört mayonun tarihinde ufak bir yolculuk;

Sarı (Lider mayo)

Tour de France’ın ilk günlerinde bugünkünden çok daha az bisikletçi yarışıyordu, bu sebeple lider yalnızca yeşil bir kol bandı takıyordu. Ancak yarışın popülaritesi arttıkça gazeteciler ve taraftarlar yarış sırasında lider mayoyu ayırt edememekten dert yandı. Henri Desgrange bu sorunu çözmek üzere mayo fikrini ortaya attı ve forma rengi, yarışın sponsoru ve modern formanın öncüsü L’Auto’nun (Bugünkü L’equipe) sayfalarının sarı rengi olarak belirlendi.

Yeşil (En iyi sprinter mayosu)

Efsane İtalyan bisikletçi Fausto Coppi, 1952’de yarış üzerinde öyle büyük bir üstünlük kurdu ki rakipleri yarıştan çekilme kararı aldı. Bunun üzerine organizatörler, heyecanı korumak adına 1953’te, yani yarışın 50’nci yılında çim biçme makinesi üretici La Belle Jardiniere sponsorluğunda yeşil mayo klasmanını tanıttı. Bisikletçilerin etap sıralamaları puanlarla ve dolayısıyla forma ile ödüllendiriliyordu. İlk yeşil mayoyu İsviçreli Fritz Schar kazandı.

Puantiyeli (Dağların Kralı mayosu)

L’Auto 1905’ten bu yana en iyi tırmanışçıyı seçiyordu. Bu seçki, Tour’un ilk büyük tırmanışı olan Ballon d’Alsance’in zirvesine çıkan ilk bisikletçi Rene Pottier ile başladı. İlk kez Vicente Trueba tarafından kazanılan resmi klasman ise 1933’te tanıtıldı. Ancak bu klasmana adanan bir forma için 1975’e kadar beklenmesi gerekti. Peki, neden puantiyeli? Yanıt basit: Formanın ilk sponsoru Chocolat Poulain’di ve ürettiği çikolataların ambalajları puantiyeliydi.

Beyaz (En iyi genç bisikletçi mayosu)

Beyaz mayo aslında başlangıçtan itibaren en iyi genç bisikletçiyi temsil etmiyordu. 1968’de ortaya atıldığında, kombin klasmanının lideri, yani diğer klasmanlarda en üst sırada yer alan bisikletçi tarafından taşınıyordu. 1975’te beyaz mayonun anlamı en iyi bisikletçiyi temsil edecek şekilde değiştirildi ve o yıl iki etap galibiyetinin ardından bu mayoyu ilk kez evine götüren kişi, gelecekte büyük bir isme dönüşecek olan İtalyan Francesco Moser oldu.

Kilit bilgiler

Başlangıç ve bitiş: 29 Haziran Cumartesi'den 21 Temmuz 2024 Pazar'a
Başlangıç kenti: Floransa, İtalya
Bitiş kenti: Nice, Fransa
Toplam irtifa kazanımı: 52.230 m
Toplam para ödülü: 2,3 milyon Euro
Türkiye’den televizyon yayını: Eurosport 1
2023 kazananı: Jonas Vingegaard (Visma Lease a Bike)
En çok kazanan: Jacques Anquetil, Bernard Hinault, Miguel Indurain, Eddy Merckx (Tamamı 5’er kez)
En çok etap galibiyeti: Eddy Merckx, Mark Cavendish (34)

Rakamlarla TOUR 2024

- 21 Etap
- Toplam mesafe: 3,492km
- Yarışın geçeceği ülke: 4 (İtalya, San Marino, Monako ve Fransa)
- 4 dağ sırası (Apeninler (İtalya), İtalyan ve Fransız Alpleri, Massif Central ve Pireneler)
- 4 zirve finişi
- 8 sprint etabı
- 2 zamana karşı etabı
- 27 kategorize edilmiş tırmanış