Herkesin kişisel deneyimleyerek anlamlandırdığı ölüm ve acısını yaşamak farklıdır.Ama tüm ölümlerde tek bir ortak bir payda var ki o da zor hatta çok zor oluşu...
Bedeninin bir daha geri gelmemek üzre olduğunu bilmek zordur ama ölüm yasını atlatmak daha da zor...
Ölüm bedensel kayıp dışında ruhsal duygusal hatta kendi hayatımız için kaybedilenin yakınlığına göre yaşamsal bir kayıp bile olabilir.
Peki bu zor durumla nasıl başa çıkabiliriz?
Yas dönemini ortalama 3 ay yaşamak normal kabul edilebilir. 3 ay sonrası yaşantılar kişide istemediğimiz sorunlara yol açabilecektir.
İşte bunlardan bazıları;
- İntihar düşünceleri
- Alkol ve madde kullanımı
- Kendimizi boşluktaymış gibi hissetme yada hissizlik
- Öfke patlamaları
- Nedensiz aşırı neşelilik - Olay hiç olmamış gibi davranma
- Uyku ve iştah düzensizliği
- Önceki travmaların tetiklenmesiyle sürekli olarak aynı düşüncelerle meşgul olma, günlük hayata devam edememe...
...
Bu gibi sorunlar kesintisiz 1 ay süre ile devam ediyorsa yardım almak gerekebilir.Çünkü yas süreci bazı insanlarda kalıcı hasarlara sebep olabilir.
Baş Etme Yolları ;
1.Zor da olsa gerçeği sağlıklı bir düşünce sistemi içerisinde kabul etmek gerekir.
2.Paylaşmak acıyı azaltır.Duygu ve düşüncelerinizi paylaşın.
3.Yaşadığınız rutinin yas döneminin ardından devam etmesine özen gösterin.
4.Beslenme ve uyku düzenindeki değişikliğinizin aşırı yöne gitmesinden sakının.
5.Olumsuz durumlar yerine olumlu yaşanılan güzel anıların hatırlanmasını sağlayın.
6.Kazanılan bir faaliyet (spor ya da sanat) iyileştirici etkiye sahiptir.Alışkanlık kazanın.
7.Duygularınızı kabul edin.Yakın ölümlerde insan bir çok duyguyu deneyimleyebilir.
8.Yas tutmanın kişisel bir deneyim olduğunu unutmayın.Kimi ağlerken kimi hissizleşebilir. Yaşadığınız bu durumları çok anormal şeyler yaşıyormuş gibi düşünüp üzüntümüze üzüntü katmayın.
9.Bedensel olarak kaybedilmiş hissetmek istemiyorsanız aranızdaki bağı farklı şekilde sürdürün.Mesela bir çiçek ekerek bağı koparmamış olursunuz.Bu size iyi gelecektir.
10.Ölümü inkar etmek kendini izole etmek yas sürecini uzatır.Bunu yapmayın!
Ve son olarak ölüm olgusu evrensel ve varoluşsal olduğu için bir gün herkesin öleceği gerçeğini unutmayın.Günlük hayatın koşuşturmacasında unutulsa da ölüm vardır ve gerçektir.
Ölüm çok ağır bir darbedir. Bu ağır darbenin altında ezilmememiz dileğiyle...
Ramazan eniştemin anısına...
BAŞIMIZ SAĞOLSUN!
Uzm.Klinik Psikolog Nigar ÇİÇEK
nigarcicek@gmail.com
www.nigarcicek.com
instagram:bayanpsikolog