İnsülin Direnci Şişmanlığa , Şişmanlık İnsülin Direncine Neden Olur!!
İnsülin Nedir?
İnsülin pankreasta üretilerek salınan ve görevi kan şekerini düşürerek normal sınırlarda tutmak olan bir hormondur. Kan şekeri yükseldiğinde insülin salınımı artar ve vücutta glukoz kullanım mekanizmaları çalışmaya başlar. Diğer hormonlar gibi insülininde hedef organda etkisini gösterebilmesi için reseptör dediğimiz aracı bir moleküle bağlanması gerekir. Tabi ki bu saydıklarımız herşeyin yolunda gittiği durumlarda geçerli. Peki herşey yolunda gitmez ise ne olur?
İnsülin Direnci
İnsülin direnci denilen olayda insülinin bağlanacağı reseptörlerin sayısı azalmış veya yapısı bozulmuştur. İnsülin düzeyi yeterli olduğu halde etkisini gösteremez. Bu durumda kan şeker düzeyini dengelemek için pankreastan daha fazla insülin salgılanır ve buna rağmen gerekli mekanizmalar çalışmaz . Aynen insülin eksikliğinde olduğu gibi vücudun glukoz kullanım mekanizmaları bozulur , kan şekerinde dalgalanmalar görülür ve ileri evrelerde kan glukoz düzeyi artar.
İnsülin direnci kalıtımsal geçiş gösterir, kadınlarda daha sık görülür.
Yağ Dokusundan Salınan Bazı Adipokinler İnsülin Direncine Neden Olur!
İnsülin direncine en çok sebep olan adipokin adı verilen ve yağ dokudan salınan bazı maddelerdir. Özellikle abdominal yağ dokusu bu maddelerin asıl kaynağıdır. Yağ dokusu artışı insülin direncine, insülin direncide yağ dokusu artışına yani obeziteye neden olur. Bu kısır döngü sonucunda birçok organı etkileyen metabolik sendrom , tip 2 diyabet, ateroskleroz ve diğer kardiyovasküler hastalıklar oluşur.
İnsülin Direnci Nedenleri:
1)Genetik faktörler
2)Polikistik over sendromu
3)Anne karnında yetersiz beslenme
(Hamilelik döneminde yetersiz beslenen annelerin çocuklarında ileri yaşlarda insülin direnci oluşmaktadır.)
4)Yetersiz fiziksel aktivite , sedanter yaşam
5)Kilolu olmak
6)İleri Yaş
İnsülin Direncinin Belirtileri :
-Kilo artışı
-Zor kilo verme
-Çabuk acıkma
-Sık tatlı yeme isteği
-Bel çevresinin kalınlaşması
İnsülin Direncinin Tanısı :
Çeşitli biyokimyasal testler ile tespit edilebilir. Ancak en kolay ve en sık kullanılan yöntem ‘insülin direnci testi’ olarak bilinen HOMA indeksidir. HOMA indeksinin hesabı için 8-10 saatlik açlıktan sonra alınan kanda ölçülen insülin ve glukoz düzeyleri kullanılır. Hesaplanan değerin 2,5 üzerinde olması insülin direncini gösterir.
İnsülin Direncinin Tedavisi:
-Diyet, kilo kaybı (Vücut ağırlığının % 5-10 unu kaybetmek bile insülin direncini azaltır. )
-Fiziksel aktivite ,egzersiz ( Günde 45-60 dk fiziksel aktivite vücuttaki hücrelerin insülinin etkisine daha duyarlı hale gelmesine, dolayısı ile insülin direncinin kırılmasına neden olur. )
- Sigaranın bırakılması
- İnsülin duyarlılığını arttıran ilaçlar