Diyabeti tanıyın ve hastalığınızı kendiniz yönetin

Diyabeti Tanıyın Ve Hastalığınızı Kendiniz Yönetin !

-Şeker hastalığı (diyabetes mellitus) nedir?

Diyabet , kan şekerini düzenleyen insülin hormonunun eksik olmasına veya yeterli olduğu halde hedef organlarda etki gösterememesine bağlı olarak kan şekerinin yükselmesi ile karakterize, ömür boyu devam eden kronik ve ilerleyici bir hastalıktır. Diyabette vücut karbonhidrat, yağ ve proteinlerden yeterince faydalanamaz ve eğer hastalığın takip ve tedavisi düzenli yapılmaz ise ilerleyen dönemlerde göz, böbrek, sinirler , kalp-damar sistemi başta olmak üzere nerdeyse tüm vücut etkilenir, kalıcı sekeller ve hatta ölüme bile neden olur.

Diyabetik hastalarda görülen belirtiler nelerdir?

Çok su içme, sık idrara çıkma, çok yemek yeme ve buna rağmen kilo kaybı, iyileşmeyen yaralar, halsizlik, ağız kuruluğu diyabette en sık görülen belirtilerdir.

Diyabetin kaç tipi vardır?

Diyabetin başlıca iki tipi vardır. Birincisi tip 1 diyabet olarak bilinir. Bunda pankreastan insülin salınımı azalmış veya kalmamıştır. Bu diyabet şekli genellikle çocuklarda ve gençlerde ortaya çıkar.

İkincisi ise tip 2 diyabet olarak bilinir bunda insülin vardır ama insülin etki gösterememektedir. Şişmanlık ve yanlış beslenme sonucu ileri yaşlarda ortaya çıkar. Hastalar genellikle 40 yaş üzerindedir ve bu hastaların ailelerinde de diyabet hastalığı vardır.

Ayrıca gebelikte ortaya çıkan gebelik diyabeti vardır.

Bir kişinin şeker hastası olduğu nasıl anlaşılır?

Diyabetin erken ve doğru tanısı, tipinin belirlenmesi hastalığın gidişatı açısından çok önemlidir. Şeker hastalığı yukarıdaki belirtilerden şüphelenerek veya tesadüfen yapılan kan tahlilinde şeker düzeyi yüksek bulunursa tespit edilebilir . Ayrıca idrar tahlilinde de idrarda şeker bulunduğu tespit edilirse yine bizi şeker hastalığına yönlendirir.

Diyabet tanısı için ilk etapta yapılacak kan testleri şunlardır:

1) Açlık Kan Şekeri Ölçümü : En az sekiz saatlik açlıktan sonra alınan kanda bakılan kan şekeri değeridir.

2) Tokluk Kan Şekeri : Herhangi bir zamanda ölçülen kan şekeridir.

3) Glukoz yükleme testleri : Kişiye ağızdan glukoz içirilerek belli aralıklar ile kan şekerinin ölçülmesidir. Açlık kan şekeri ve diğer testlerle aşikar diyabet tespit edilmiş ise yükleme testlerine gerek kalmayabilir.

4) HbA1c testi: Hem tanı koyduran hem de tedavi ve diyetin takibinde kullanılan bir testtir. HbA1C aracılığı ile son 2-3 aylık ortalama glukoz değeri tahmin edilebilir. Bu test gün içindeki, günler arasındaki şeker artış ve azalışlarından , yapılan egzersiz ve yenilen yemek miktarından etkilenmeden objektif ortalama bir değer verir.

Kan şekeri ne kadar ise diyabet tanısı konulur?

Normalde kan şeker düzeyinin kişi aç iken 100 mg/dl altında olması gerekir. Sekiz saatlik açlıktan sonra yapılan kan tahlilinde kan şeker düzeyi 126 üstünde ise veya günün herhangi bir saatinde alınan kanda ölçülen kan şeker düzeyi 200 mg/dl üzerinde ise bu kişi şeker hastasıdır denilir.

Gizli şeker ne demektir?

Gizli şeker denilen durumda hastanın açlık kan şekeri normalden yüksektir ama kesin diyabet hastası değildir. Kan şeker düzeyinin 100’den yüksek 126’dan düşüktür. Yapılan çalışmalarda bu kişilerin yüzde 11’ inde 10 yıl içinde diyabet geliştiği saptanmıştır. Yani gizli diyabet için diyabet öncesi dönem tabirini kullanabiliriz. Tıp dilinde bu durum için bozulmuş kan glukozu terimi kullanılır. Bu kişilere açlık kan şekeri tahlili yanında şeker yükleme testleri de yapılmalıdır.

Diyabet tanısı konulan hastalar takip için hangi testleri yaptırmalıdır?

Bu hastalar doktorlarının önerdiği sıklıkta kendi şeker ölçüm cihazları ile ve kimi zamanda hastane laboratuvarlarında kan şekerlerini ölçmeli ve kayıt altına almalıdırlar. 3 ayda bir ise HBA1c testi yaptırmalıdırlar .

Ayrıca hastalığın organları, damarları, sinirleri etkileyip etkilemediğini gösteren kan testleri vardır. Yine doktor yönlendirmesi ile bu testler yapılmalıdır. Diyabette bu testlere ilaveten kan basıncı ölçümü ve kolesterol testleri de elzemdir.

Diyabetim Kontrol Altında !!

Tedavide hastalığın tipine ve dönemine göre insülin veya ağızdan alınan diyabet ilaçları kullanılır.

Diyabet bir hastalık değil bir yaşam tarzıdır. Doktorunuzun önerdiği tedavi ilkelerine, diyet ve yaşam tarzı önerilerine uyup ; takip için gerekli testleri yaptırdığınız taktirde diyabette tüm kontrol sizin elinizde olacaktır.

'14 Kasım Dünya Diyabet Günü' vesilesi ile hemen her hastanede, tıp merkezlerinde ücretsiz kan şekeri ölçüm kampanyaları planlanmıştır. Bugün bu testi yaptırarak var ise hastalığınızı ya da eğiliminizi öğrenebilirsiniz.